1. 1845-52-ci illərdə irlandiyada baş vermiş aclıq. aclıq kartof aclığı adı ilə bilinir çünki kartof qıtlığı səbəbi ilə baş vermişdir. kartofa phytophthora infestans adlı xəstəlik düşməsi səbəbilə anbarlardakı kartoflar belə məhv olmuşdur. bu dövrdə ölkə əhalisi 8 milyon nəfər idi və onların 5.5 milyonunu kəndçi və fermerlər təşkil edirdilər. onlar isə lordlar üçün işləmək məcburiyyətində qalırdılar və özləri üçün daha az vaxt alan kartofu yetişdirirdilər. məlumat üçün deyim ki, irlandiyada əhalinin orta daş dövründə məskunlaşdığı göstərilir, ölkəyə kartof isə 1590-cı illərdə gətirilmişdir. əlbəttə, hər şey bu qədər sadə deyildi. sözdə kartof aclığı səbəbilə 1.5 milyon insan həyatını itirmiş, təxminən bir o qədər insan da britaniyaya, avstraliya və amerikaya getmişdir. səyahətin gəmiylə baş tutması səbəbiylə bu səyahət coffin ships adı ilə də tanınır.
bu qədər insanın ölməsində və vətənini tərk etməsində kartof göstərilsə də, əlbəttə, daha başqa səbəblər də var idi. irlandlar əsasən katolikdilər və bu qətiyyən ingiltərənin xoşuna gəlmirdi. katolik adət-ənənəsinə uyğun ölkə əhalisi sürətlə artırdı və bu dövrdə avropanın ən böyük nüfusuna sahib idi. bu isə ingilis hökümətinin qatı malthusçu siyasət yeritməsinə səbəb oldu. aclığın belə ciddi nəticələrinin olmasında digər səbəb isə ingilis hökümətinin yeritdiyi taxıl qanunları idi. bəzən laissez-faire iqtisadiyyatı də aclığı sürətləndirən səbəb olaraq göstərilsə də, bu ingilislərin irlandlara etdiyi soyqırımdan başqa bir şey deyildi. aclıq səbəbiylə ölkədə irland dilində danışan əhali azalmış, native irelandların sayı azalmış, amerikaya, britaniyaya köçən irlandlar isə ingilis dilini mənimsəmişlər və ölkədə ingilislərin hakimiyyətini qurmaq daha asanlaşmışdır. 1841-ci ildə 8 milyon əhalisi olan ölkənin hazırda 6 milyon əhalisi var. bu ingilis hökümətinin "uğurudur."