15. fəlsəfənin ilk mövzusu indiki halından fərqli olaraq insan yox "dünya nədən yaranıb?" olmuşdur. fəlsəfə bu sualla başlayıb. ondan əvvəl mifologiya mövcud olmuşdur. bu suala müxtəlif filosoflar müxtəlif cavablar verib. kaybedenler kulübündəki məşhur "herşeyin başı su, felsefenin de." replikasına səbəb də bu cavablardan biridir. filosoflardan biri deyib hər şey sudan yaranıb. sonra digərləri hava, torpaq kimi cavablar verib. bəziləri hava+su, torpaq+hava kimi cavablar verib, bəziləri hər 4 elementdən deyib. daha sonra isə fəlsəfənin maraqları genişlənib ailə, dövlət, ölüm, insan, onun daxili aləmi və başqa mövzularla maraqlanmağa başlayıb. fəlsəfə ilə elm arasında kəskin bir fərq var. fəlsəfədə doğru yoxdur. ancaq müxtəlif fikirlər mövcuddur. elmin isə müəyyən doğruları var. elm həqiqəti axtarır, tapır və qəbul edir. fəlsəfə isə qəbul etmir, şübhə duyur və daima sorğulayır, sorğulamağa dəvət edir. lakin buna baxmayaraq keçmişdəki filosoflar haqqında oxuduqda görürük ki, bir çoxu riyaziyyat, fizika, astronomiya, tibb kimi dəqiq elmlərlə maraqlanıb və bu sahələrə böyük töhvələr veriblər. ümumiyyətlə mövzudan kənar o vaxt insanlar bir əldə 5 qarpız tuta biliblər. indi insan özünə belə vaxt ayıra bilməzkən o dövrdə filosoflar fəlsəfədən başqa 2-3 ayrı sahə ilə də yaxşıca maraqlanıblar. xronoloji olaraq filosofların həyatını oxuduqda illər keçdikcə bu sahələrin azaldığı görürük. nəysə, hərşeyin başı su -*