25. kiməsə ya da kimlərəsə heyran ola bildiyim zamanlar. hansı ki ayı və günü olmayan, tarixsiz, hər şeyin normal olduğu zamanlar. nə bilim hansısa düşünürün də dediyi kimi həyat ya hər şey möcüzəymiş kimi yaşanar, ya da heç bir şey möcüzə deyilmiş kimi. təbii ki, ikinci yaşamaqdan sayılırsa. nəyinsə, nələrinsə qeyri-adiliyini qoruya bildiyi zamanlara qayıtmaq istəyirəm. yenə kiməsə heyranlıq duya bilmək, kimlərisə mükəmməllik etalonu olaraq qəbul etmək istəyirəm. mən bilmək istəmirəm, hiss etmək istəyirəm. göyqurşağına ağzı açıq baxan uşağın heyrətini yaşamaq istəyirəm. o vaxt bir qız var idi. yenə internetdən tanıdığım və tanışlığımı internetdə davam etdirdiyim biri idi. 3 bəlkə 4 il əvvəl. adı şəms deyil, amma şəms olsun. mən şəmsi tanıyanda nə insanlar marjinallaşmışdı nə də mən nədənsə xəbərdar idim. və şəms mənim gözümdə azərbaycanın ilk marjinalı idi. bütün fərqli insanların timsalıydı. ateist idi, qırmızı saçları var idi, viski kolleksiyası, boynunda n hərfi tatoosu, rəssam idi və azad idi. "skayplaşaq?" demişdi. skayplaşaq ee. tanımadığı adamlarla skayplaşacaqdı bu qız. mənə inanılmaz gəlirdi bunlar. və mənim üçün dəyərli bir tapıntı idi. insanları 2 yerə ayırmışdım: onun kimilər və başqaları. mənim indiki kimi olmağımda böyük əməyi var. düzü bundan özü bixəbərdi. onun dediklərini etdim, onun kimi oldum demirəm. məsələn mənim ən sevdiyim filosofu həmişə pisləyərsə mənə bu xoş gələrdi. adam filosofu pisləyir, möhtəşəmdi deyirdim. nəysə da indiyədək bəyəndiyim başqa insanlar da olub. amma heyran olduğum ilk və tək o idi. bura qədər hərşey normaldı. sonraysa bütün canlılar kimi mən də təkamüldən öz payıma düşəni aldım. varolmağın gətirdiyi dəyişmək məcburiyyəti. ya da zərurəti. belə də yaxşı görünən cümlələr qurdum, qorxuram ağıllı olduğumu düşünəcəksiniz. ilk etap mənim də dəyişib biraz ona oxşamağım oldu. rəngli saçlara, tatoolara, piercinglərə maraq yaranması, * marjinallıq itemləri * öz aləmimdə az-maz dindən uzaqlaşma, guya fəlsəfə marağı və kitablar. amma bu zaman ərzində ətraf aləm öz normallığını daha doğrusu adiliyini qoruyur. mən artıq onun bəzi xüsusiyyətlərinə heyran olmuram, çünki mən də fərqli düşünə bilirəm, o mahnıya mən də qulaq asa bilirəm, amma yenə də edə bilmədiyim şeylər də var, əl çatmaza maraq da. bunlar yavaş-yavaş olur. sonra bəzi məqamlarda ondan fərqli düşünürəm, amma buna görə özümü pis hiss edirəm, etalon o idi çünki və mən səhv düşünmədim, etalonda səhvlik var. bunlar hələ ki, xırda detallardı. sonra təkamül geniş vüsət alıb ətrafa da yayılır. digərləri yəni o olmayanlar da fərqliləşir. ona qarşı marağım hələ davam edir, çünki o ilkdi. amma digərləri də qoşulur bu cərgəyə. fərqli insanlar. onlara da heyranlıqvari bir hiss duyuram. ən azından bəyənirəm, sonra qar əriyir, palçıq görünür. problemi hiss edirəm. görürəm ki, bu insanların ayrı-ayrılıqda fərqlilikləri eynidi. eyni cür fərqliləşmə. və bu da eyniləşmə deməkdir. sürüyə əks başqa sürü. o andan sonra insanlara marağım ölür. çünki ali görünümlülər, primitiv səhvlərə bürünürlər. səhvlər əsl onların hansısa əlamətləridi və bunların dəyişmədiyi görünür. sadəcə daha fərqli görünüşdə fəaliyyətlərinə davam edən insan qruplaşmaları. sərgiyə getmirlər, sərgiyə getməklərinin şəklini çəkirlər. onların məndən aşağıda olduğunu görürəm. amma bilirəm ki, mən də yüksəkdə deyiləm. axırda başa düşürəm ki, hamımız birinci mərtəbədəyik, onlar stulda oturub, bir-iki nəfər yerdə. və həyat davam edir. hərə öz fərqliliyində. mənsə çox sıxılıram. kiminsə, nəyinsə mükəmməl ola biləcəyinə inanmaq. hamı kimi möcüzə gözləmək istəyirəm. mükəmməlliyin əslində donmuş normallıq olduğunu bilərəkdən. bu da çox gözəl səsləndi, amma bu heç mənim sözüm deyil. bunu da kimsə demişdi. heyran olmaq bəlkə də məqsəd deməkdi, heyran olduğun şeyə çevrilməyə çalışmaq. bir səbəb. yaşamaq üçün insana səbəb lazımdı. başını qatıb, özünü aldadacağı bir səbəb. ona görə qarlı günlərə qayıtmaq istəyirəm. istəyirəm ki, qar əriməsin. qışı buna görə sevirəm. deyəsən mükəmməl olan elə qar dənəcikləridir. hər biri özünəməxsus.