64. bir allahın qulu da çıxıb demiyib ki, (baxma: azərbaycanlı qadınlar )
tanım: çoxluğu yazıq olan qadınlardır. bici var-safı var, gözəli var-çirkini var. amma bir ad altında toplamaq-ümumi bir tanım vermək lazımdısa, mən bu ada "yazıq" deyərdim.
çoxluq gözəlliklərindən, özlərini dartmaqlarından dəm vurub.
azərbaycanlı qız- xarici gözəllik və daxili gözəllik: azərbaycanda bir qız evləndirilmə məqsədi ilə böyüdülür. 5. sinif şagirdinə ad günündə hədiyə cehiz gətirilir. hər bir balaca qız uşağının ona ad günlərində cehiz gətirən bir qohumu vardır. həmişə xarici görünüşdən danışır ətrafındaki qadınlar, ya da nəsə bir ev işindən. o da uşaq vaxtı nə anlayır? gözəl olmaq lazımdı. beləcə, yüklənir xarici görünüşünə allah verəndən. heç bir ana oğluna qız seçəndə ən bəsitindən demir ki, bu qıza iq testi eliyim, bilgisini sınıyım. deyir gözəldisə, ev işinə yatğındısa, bəsdi. deməli, qızın məqsədi evlənmək də deyil, ərə getməkdi və bunun üçün gözəl olmaq lazımdı. nə qədər gözəl olsa o qədər varlı və yaxşı oğlanla evlənə bilər. niyə varlı? çüki azərbaycanın günümüzdəki insanları 90lar sonrası aclığı görüblər . insan aclıq çəkəndə duyğuları önəmsəmir, dolayısı ilə sevginin qarın doyurmadığını bilən azərbaycan anaları da qızlarına bunu yedirir. beləcə, qızın iç gözəlliyini, inkişaf etdirməyə ehtiyacı olmur, onsuz da. necə ki, hər dərsdə “məllim biz bu bilgini işdə- həyatda harda istifadə eliyiriy?” sualı verilir universitetdə səssiz bir şəkildə də olsa. qız da deyir ki, mən bu “hərb və sülh”-dü, “səfillər”-di, nə bilim nədi, mən bunları harda istifadə eləyəcəm ki? ondansa, oturur daha rahat olan seriala, moda jurnalına baxır. çünki, ətrafında da, eyni növ rəfiqələri olur. kitab oxuyanda belə, tvvilight oxuyur və ordan da qadın kişi münasibətinə fokuslanır. yəni qısacası, o təbiətdə varlığını qorumaq üçün lazım olan şəkillərdə təkamül göstərir.
azərbaycanlı qızlar – özünü dağ başına qoymaları: biri mənə çıxsın desin ki, niyə bunu eləməsinlər ki? naz eləməsə bu necə qızdı, elə dünəndən razıymış. əslində bunun azərbaycanlılıqla çox da bir əlaqəsi yoxdu. insan təbiəti- uğruna çox çalışdığın şey insana şirin gəlir, tez əldə elədiyin şeyin dəyəri olmur. qız bilir ki, birbaşa üz versə, üç gün sonra qapının ağzında qalacaq. adı da olacaq “yüngül”.
azərbaycanlı qadın deyəndə, ağlıma iki üç spesifik insan gəlir
1- evlənmə proqramında idi. qadın çıxıb verilişə deyir ki, mənə elə bir kişi lazımdı ki, icazı versin ki, mən irəliləyim. misal üçün, mən maşın sürmək istəyirəm. ona icazə versin.
2- yenə evlənmə proqramına çıxan qız kişi qırığı ilə telefonda danışır verilişdə. deyir nə vaxt gələcəksən? tez gəl də… sabah gəl. telefondaki deyir, işim var bakıda deyiləm 3 gün sonra gələcəm. qız: yaxşı. daha tez gələ bilməzsən? gədə (səsindəki oğraş ton ilə): nolub? dözəmmirsən?
3- məsələ çox uzundu. qısası, tovuzda bir qız ərə gedir və toy gecəsi bakirə çıxmır. həyat yoldaşı çıxır otaqdan ki, ailəsinə car çəksin. qız o vaxt evdən qaçır. polisə xəbər verilir. axırda qıza bir köprüdə çatırlar. bir tərəfdən polis, bir tərəfdən qızın, bir tərəfdən oğlanın ailəsi- qız özünü atır körpüdən və ölür. otopsi nəticəsində, qız bakirə çıxır. hamı rahatdaşır.
4- aytac babayevanın bibisi. video röportajda deyir ki, aytac ağıllı qız idi. onun oğlanla zad işi yox idi. nə görüşmək nə mesajlaşmaq. belə bir şey olsa anası özü onu bütün məhəllədə saçından sürütdüyərdi.
misalları daha da uzadaram, amma nə başıvızı ağrıdım. azərbaycan qadını atdığı hər addım üçün icazə istəyir. irəliləmənin, özünü inkişaf etdirmənin, istədiyi şeyləri etmənin evlənməkdən- kişidən keçdiyini düşünür. safdı, seksin nə olduğunu bilmədiyi üçün çəhrayı bir dünyada yaşayır. o heç bir şəkildə anlaya bilmir, oğlanların ona niyə baxdığını. bilir ki, cinsi münasibət deyə bir şey var. amma onu yaşamadığı üçün heç bir şəkildə onu anlaya bilməz. yəni, qısacası maksimum 2-3 günlük sevgi mesajlarına inanır. öpmənin-öpüşmənin, tamamilə, duyğusal olduğunu düşünür. və əsas məsələ isə, bir şəxs olaraq özünə inanmır, güvənmir. o qədər ki, üçüncü misaldaki şəxs kimi, eləmədiyini bildiyi bir şey üçün belə mübarizə apara bilmir. bundan daha artıq nə ola bilər ki? anasna, atasına belə güvənmiyib, artıq bilinməz nə fikirlərlə ölüm ona bu həyatdan yaxşı olur. indi bir nəfər mənə çıxsın desin ki, niyə qadın haqları üçün mübarizə aparmır bu yetim? bir halda ki, o yüngül əxlaqlı olsa öldürülsə belə öz bibisi (başqa bir qadın) anasına da saxlamadan saçından sürütdüyər. insanoğlu təsdiqlənmə ehtiyacı olan varlıqdı. o cümlədən, bir qadını heç kimin onu təsdiqləməyəcəyi bir davranışı eləməz. bu təsdiq ailədən olar, padruqalardan olar, amma bir yerdən olmalıdı. onu fərqli bir addım atmağa vadar edən heç nə olmadığı kimi, bu addımını təsdiqləyəcək bir canlı da yoxdu.
bunlar rayonlardaki vəziyyətlər idi. mən çox saf olanların ələ aldım, sözsüz. amma təməl olaraq heç biri bunlardan fərqli deyil. pivə-siqaret=bombalıq yollarına baş qoyanlar da. birincilər sadəcə üsyan eləmirdilər, ikincilər bilinçsiz şəkildə üsyan (pivə-siqaret onların dünyasında bir üsyandı) eliyirlər. və bunların üçüncüləri də var, dördüncüləri də, n.ciləri də.
çox-çox uzun məsələdi bu. kıssadan hisse, demək istəyirəm ki, yox iyrənirəm, yox gözəldirlər, yox özlərin açıb buraxıblar, yox come to your “daddy”, bla-bla-bla eləməyin. görmək istəmədiyiniz bir mənzərə varsa, onu dəyişdirin. bir qadın olmaya bilərik və ya çox da qozuvuza olmaya da bilər. amma mən nə bir balaca- 5 dəqiqəlik söhbət-dəstəklə haqsızlığa, absurdluğa qarşı içindən ayaqlanan qızlar-balaca qadınlar gördüm. bəzilərinə bir alternativin olduğunu demək belə kifayətdi. azərbaycan qızı bu gün “bu gündə”dirsə, bunda hamımızın-böyükdən kiçiyə-hamımızın payı var. burda göt baş atmaqnan deyil. ya görmək istədiyiniz dəyişim üçün barmaq tərpədək, ya da soxaq içimizə, qadınlar istəmədikləri şəkillərdə yaşayıb mahnılarını oxumağa davam etsinlər.