62. #143340 entryde demişim yazmaq bu günə qismətmiş. qısaca izah edim çünki nə mən o böyük insanın etdiklərini anlayacaq/anladacaq səviyyədəyəm nədəki iqtisadçı deyiləm.

deməli belə. hz.peyğəmbər mədinəyə gəlməmişdən əvvəl ora yəsrib adlanırdı daha sonra islamla tanıçıb mədəniləşəndən sonra yəsrib mədinə oldu yəsribin ərəb əhalisi əsasən əkinçiliklə konkret olaraqda xurma bağları ilə məşğul olurdular. bazarlar isə yəhudi " biznesmələrin" tam monopoliyasinda idi. hz. məhəmməd isə bu monopoliyanı qırmaq üçün dahicə addım atdı - bazarı ayırdı. indi müsəlmanların özlərinə aid ticarət məkanı vardı. amma iş bununla bitmir peyğəmbət əfəndimiz bu genə qədər keçərli olan indi və gələcəkdədə keçərli olacaq ən böyük qanunu işlətdi. ki bu qanuna nə iqtisadi krizis nə boykot nədəki vəhşi kapitalizm başda olmaqla digər iqtisadi nəzəriyyələr təsir edə bilir. bu qanun "şəbəkələşmədir". bu nu qeyd edim ki, ən çox dini cərəyanlar istifadə edirlər təkcə müsəlmanlar yox xristian missionerler arasindada geniş yayılıb.istərsəniz bir misalla izah edim. vəhabilər məsələn. cəmiyyətdən təcrid olunma və dövlət tərəfindən təzyiqlərə baxmayaraq bu günə qədər mövcudiyyətinin borcludur bu qanuna. bir vəhabi ancaq vəhabi dəlləyə gedər o dəllək isə ayaqqabını ancaq başqa vəhabidən olar o satici ancaq vəhabi qəssaba gedər və s. beləliklə kruq tamamlanır və yarı-qapalı cəmiyyət isə heç nədən təsirlənmədən yoluna davam edir.

beləliklədə heç bir yerde iqtisadi təhsil olmayan hətta oxuma yazma belə bilməyən bir insanın yüz illərdir sürən monopiliyan adi bir hərəkətlə darmadağın etməsi belə onun peyğəmbər fətanətinin göstəricisidir. insan inanmaya bilər bu onun haqqıdır lakin bu və bənzəri hərəkətləri ilə məhəmməd ibn abdullah bir dahidir deməməsi sadə dillə vicdansızliqdır.