1. jean baudrillard'ın qərb tənqidlərinə ehtiva edən nəzəriyyəsi.

nəzəriyyəni bir izah edək.

dünya çevrilməkdədir. insanın gerçəkliklə bağı qopmuşdur. həqiqət itmişdir. tv, media və internet kimi virtual həqiqətlər yaradan mühitlər meydana gəlmiş və insanlar dünya gerçəkliklərini özlərinə izah edilən qədər bilir. saxta bir inkişaf qəbulu yaradılmış və insanlar inkişaf ideologiyasına inandırılmışdır. saxta bir rifah anlayışı yaradılmış və bu rifah anlayışı üzərindən saxta bir azadlıq anlayışı törədilmişdir. insanlar sahib olmadıqları şeylər üçün sevinir, sahib olmadıqları şeyləri itirdikləri üçün kədərlənərlər. insanlar bir simulyasiya mühitində yaşayır. bu vəziyyət bir virtual reallıq meydana gətirmiş, virtual bir kainat meydana gətirmişdir.

qısaca izah etdik.

indi bunlara nümunə verək.

çalışırıq. amma qazancımız tamamilə virtual. çünki kağız pul gerçək bir dəyər ifadə etmir. öz pulumuz dollara nispetlenir. dollar isə qızıla nispetlenir. burada gerçək dəyər qızıldır.

göydələnlər ev alırıq. 30 il sonra aldığımız bu ev heç bir dəyər ifadə etməyəcək. çünki iqtisadi müddətini tamamlamış olacaq. halbuki biz mulk edindiğimizi zənn etdik. burada gerçək mulk torpaqdır. çünki illər keçsə də hətta əsrlər keçsə də bu mülkə heç bir şey olmaz. çünki iqtisadi müddəti yoxdur.

indi bu simulyasiya mühiti içində yeni bir simulyasiya etmək istəyirlər. nəhəng süni zəka idarəsində insanların idarə edilməsi. süni zəkanın istədiyi şəkildə düşünmək. onun istədiyi bir cəmiyyətin meydana gəlməsini məqsədi güdürlər. bunun üçün insanların idarə edilə bilməsi lazımdır. bunu da nanoçipler vasitəsiylə təmin etmək istəyirlər. insanları xidmət sektorunda məşğulluq edərkən, süni zəkaya sahib robotları da istehsal sektorunda məşğulluq edəcəklər. nəticə etibarilə yeni bir cəmiyyət nizamı meydana gələcək.

bu vəziyyətdə simulyasiya mərhələsi yeni bir vəziyyət qazanacaq. simulyasiya içərisində simulyasiya olmuş olacaq.

bir də kainat üçün simulyasiya qaydasını düşünənlər var. kainatın əslində böyük bir simulyasiya olduğunu fərz etsək, dünyada yaradılan simulyasiya mühiti, ən nəhayət simulyasiya içərisində bir simulyasiya və onun da içərisində yenə bir simulyasiya.

bu vəziyyətdə həqiqət harada?