44. bayaq ayda ildə bir twit yazmışam, gözləyirəm görüm neçə nəfər umbaylayacaq. birdən ayıldım ki umbay düyməsi yoxdu axı brat.

bu tip saytlarda önəmli olan istifadəçi özgüvənini sarsmamaq olduğu üçün dislike düymsinin olması həqiqətən mümkün deyil. olmayacaq da. elə olan halda məsələn *twitter qızı* dediyimiz məhfum yox olmağa məhkumdur, zira ağzını açan kimi ağzının üstünə bir şillə.

sosial mediada alınan hər like, çox kiçik bir kokain dənəciyi kimidir, sizə özgüvən və xoşbəxtlik verir - dopamin hormonunuz artır. bu də bütün dopamin artırıcı məşğuliyyətlər kimi *aludəçilik*(addiction) yaradır. və daha çox kontent paylaşırsınız. bu işin sirri də onsuz budur, facebook-instagram-twitter üçlüsündə paylaşdığınız şəkil və ya fikirlərinizin həmişə sadəcə bəyənilməsi, pisləmək yoxdur. özgüvən son həddədir.
bunun tələsinə düşüb depresiyaya girmək də qaçınılmazdır, hamı olmasa da, bu tələyə düşən bir xeyli insan var. ortada bir *gözlənti* var: paylaşımım bəyəniləcək. bəyənilmədiyi zaman isə *gözləntinin qarşılanmama sindromu* ilə kiçik həcmli depresiyalar yaşayır istifadəçi, və nə edir? : daha çox kontent paylaşır (bir hissəsi də tamamilə buraxır). bu eynilə maddə aludəçiliyndə də belədir. kokainlə çox oxşardır, bir line çəkirsiniz, xoşunuza gəlsə yenə çəkirsiniz ( yenə paylaşmaq), əgər mal keyfiyyətsizdirsə və təsir etmədisə (bəyənilməyən kontent), daha çox çəkirsiniz. ya da məntiqinizi işlədib, dayanırsınız. burdakı o incə məntiq çizgisi çox vacibdir: aludəçi və normal istifadəçi.
aludəçilik yaradan istənilən şeyi normasında istifadə etmək mümkündür, çozgini keçmədən. beyninizi təkim edirsiniz. istər sosial media, istər porno, istər siqaret, video oyunlar, kokain, marixuana. *tənzimləməli istifadə* deyək.

bu arada, sözlükdə də eyni *gözlənti sindormu* var. *əziyyət çəkib yazdığın entrynin siklənməməsi* kefini pozur. zira bir gözləntin var idi: bəyəniləcək, ama olmadı.

twitimi heç kim bəyənmədi,
azacıq dopamin, lütfən.