4. şaman - qazaxıstan, orta asiya, ural və s. yerlərdə islamaqədərki dövrlərdən 20.əsrin əvvəllərinədək türkdilli və farsdilli xalqlar arasında geniş yayılmış folklor janrının aparıcı simasıdır. türkəçarə, müalicə və falçılıqla bərabər, şeir qoşmaq, nağıl danışmaq, məclis keçirtmək, ağı söyləmək istedadı olan şamanların repertuarına ədəbi, dini və mifoloji səciyyəli müxtəlif əsərlər daxil olmuşdur. şamanlar bəzi yerlərdə ayrı-ayrı dövrlərdə "baksı" , "norxan" və s. adlar daşımışlar. tacikistanda axır vaxtlaradək fəaliyyət göstərən istedadlı şaman qadın "qare kulmurad" xalq yaradıcılığının öyrənilməsində mütəxəssislərə yaxından kömək etmişdir.

orta əsrlərdə islam dini ilə qovuşan, müəyyən dini görüşlərin təsiri altına düşərək dəyişən şamanizm bəzi sufi təriqətlərinə də güclü təsir göstərmişdir.