23. tarixdə yeganə imperiya sayılır ki, vəziri digər dövlətlərin kralları ilə eyni statusa sahib idi.krallar kralı, imperator, misir sultanı,məmlük şahı, qüds kralı, məkkə-mədinə qoruyucusu və.s titulları daşıyan sultanları olub.
osmanlıda gizlilik çox əhəmiyyətli olduğuna görə avropa üçün həmişə maraqlı və mistik olub.avropalıların "the war machine" dedikləri yeniçərilər imperiyanı yüksəldən, eləcə də sonunu gətirən qüvvə olub.
bütün sultanları yaxşı təhsil görmüş, ən azı 5 dil öyrədilirdi.hansı ki, aralarında avropalilarin "magnificent" adlandiğı süleyman kimi sultanları olub.qanunlarına görə amerikanın konqress binasında yeganə türk dünyasından şəxsiyyət kimi şəkli də var.
1299-1923 ilə qədər davam etməsinə səbəb yüksək dövlətçilik ənənəsinə sahib olmaqları olub.
əmr teymurla ankara döyüşündə biyabırçı məğlub olsalar da, teymurun dövləti dağıldığı halda osmanlı təxmini 400 il yaşadı.səbəb isə dövlətçilildə oturuşmuş təcrübə idi.
hərb sahəsində ilk hərbi musiqi band da osmanlıya aiddir.
hərtərəfli avropanı dizə gətirsə də, bir kitab çapı maşınını imperiyaya gətrmədiklərinə görə çökdü.bəli kiçik amma tutarlı səbəbdir.həmçinin avropa dini dövlətə təsirini azaltdıqca osmanlı şəriəti gücləndirdi və sonunu hazırladı.
böyük imperiya olduğuna görə şərqi avropada,ərəb yarmadasında, şimali afrikada hələ də təsirini görmək çətin deyil.
sultan ikinci əbdülhəmid kimi sultanı olub ki, 19-20 əsrin dühalarından sayılıb.bunu türklər yox avropalılar deyir.