2. stendhal "qırmızı və qara"(le rouge et le noir) əsərini yaşadığı dövürdə olmuş bir hadisədən ilhamlanaraq yazmışdı. o bir yazıçının adi görünən cinayət işini bu qədər dahiyanə şəkildə dövrünün sosial problemlərinə toxunaraq mükəmməl əsər yarada biləcəyini bizə göztərib. əsərdə hadisələr 1826cı ildə baş verir. baş qəhrəman julien sorel 19yaşlı aşağı təbəqənin nümayəndəsidir. o kitablarla çox vaxt keçirdiyi üçün atası və qardaşları tərəfindən təhqirə məruz qalır. bir gün yaşadığı kiçik şəhərin meri öz uşaqlarına dərs keçməsi üçün onu evinə dəvət edir. julien burada ilk baxışdan madam de rênal -a aşiq olur.onların gizli məhəbbəti bir müddət davam edir. julienin madam de rênala olan məhəbbəti əslində aristokratiyadan qisas almaq idi. çünki aristokratiya onu çox əzirdi.julien madam de rênalı və kiçik şəhəri tərk edərək rahiblik oxumağa gedir. əsərin bu hissəsində yazıçı julienin tanrı və ya din sevgisi olmadığını və rahibliyə pul qazana biləcəyi iş kimi yanaşdığını xüsusi qeyd edir. dövrünün dindarlarına və ictimaiətə demək istədiyini julienin simasında təqdim edir. julienin həyatına yeni bir qadın daxil olur.mathilde-nı julien həqiqətən sevirmi? bu belə qaranlıq qalır. çünki əgər madam de renal julien üçün qisas obyekti idisə mathilde yüksək sosial status idi. (mauppassantla stendhalın bənzərliyi) bu əsərə bir neçə tənqidçi öz fikirlərini yazsada ən yaxşı və ciddi castex yazıb. castex julienin hərəkətlərini məntiqi qiymətləndirir. o ən yüksək məqamında məyus olur və aristokratiyadan qisas alır. onun cinayəti qələbə qazanır və o edam olunur. julienin qüruru son sözü deyir. onun şəxsiyyəti törətdiyi cinayət ilə tamamlanır. madam de rênalın məktubundan sonra o rênal ilə görüşərkən tətiyi çəkmək istəmirdi. lakin bu onun vəzifəsi idi. ölənə qədər özünə sadiq qalır julien. stendhal özünə doğma olan bir mövzuya toxunub "həbsdə xoşbəxtlik" . julien həbsdə olarkən özünü məhəbbətinə həsr edir. öz istəklərinin əleyhinə olan julien artıq istəmədiyi hərəkətləri etmək məcburiyyətində deyil. artıq o öz xoşbəxtliyini seçə bilən azad insandır. edam günü ona deyiləndəki bircə məktubla edamı ləğv etdirə bilər o cavab olaraq belə deyir : "laissez-moi ma vie idéale ! " yəni iicazə verin öz ideal həyatımı qurum. julienə qəribə gəlirdi ki, o bütün həyatı boyu nifrət etdiyi həyatı ölüm ayağında olarkən sevirdi. julien həyatı və özü ilə barışıqda ölür.
"qımızı və qara" əsərində yazıçı fransız cəmiyyətinin həmin dövr üçün açıq şəkildə tənqidi qələmə alınıb. yazıçı parisi əsl komediya tamaşası adlandırmaqdan çəkinməyib. yüksək təbəqə xalqı hər addımda əzdiyini göstərir.yazıçıya görə yüksək cəmiyyətdə doğulsan kukla olursan , aşağı pillədə doğulsan ortabablıqdan çıxa bilməyəcəksən. bu cəmiyyətdə xoşbəxt olmaq mümkün deyil.