1. empirio və kritika sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş, tərcümədə "təcrübənin tənqidi" anlamını verən anlayış.sonradan pozitivizmin nümayəndələri avenarius və max tərəfindən əsaslandırılaraq subyektiv-idealist cərəyana çevrilmişdir. avenarius metafizikanı rədd edir və deyirdiki ki, yalnız saf təcrübə ilə əldə edilmiş bilik doğru hesab oluna bilər.