1. hollandiya və fransada 17-18ci əsrlərdə yayılmış dini-siyasi cərəyan.yansenizm katolisizmdə qeyri-ortodoksal cərəyan olub protestanlığa (bəzi müddəaları ilə: xeyrixahlıq sayəsində ruhi qurtuluşa nail olmaq,teleyin hökmünü qəbul etmək,iradə azadlığının inkarı) meyl etmişdir.sosial mahiyyətinə görə katolik kilsəsinin təzyiqindən narazı olan dvoryan və burjua ziyalılarının ideologiyası idi.yansenistlər kral despotizminə qarşı mətanət göstərmiş,iyezuitlər tərəfindən təqib edilmişlər.roma papası onları dəfələrlə ittiham etmişdir.sonradan 18ci əsrin ortalarında fransada inqilabi burjua ideologiyasının inkişafı ilə öz əhəmiyyətini itirsə də hollandiyada müstəqil kilsəyə çevrilmişdir