1. bu prinsipə görə eyni sistemdə olan fermionlar heç vaxtı eyni vəziyyəti tuta bilməzlər. fermionlara elektronu, neytronu və protonu misal göstərmək olar, ancaq yarımçıq spinə sahib bütün cisimlər bura aiddir.
başqa deyişlə bütün kvant ədədləri üst-üstə düşən iki fermionun spin kvant ədədi mütləq fərqlidir. fantastik nəticələri olsa da, ilk baxışdan çox sadə və anlaşılandır. hətta deyərdim əksini iddia etmək axmaqlıq kimi səslənir.
belə ki, bu prinsip fermionlara eyni enerji səviyyəsini tutmağa imkan vermir. bir qazanınız olduğunu düşünün. fermionlarınız da kartoflardır. qazana qartoflar yerləşdirin. kartoflar bir-birinin yanında, üstündə və s. olacaq. bir-birinin içinə girməyəcəklər. fermionlar da sistemdəki potensial qazanında fərqli enerji səviyyələrini tuturlar, iç-içə girmirlər.
hər tərəfi möcüzə ilə dolu olan kvant mexanikasının burasını da belə sadə bitirə bilmərik. bəs, eyni vəziyyətdə iç-içə dayanan zərrəciklər varmı? bəli var, (baxma: bozon).
cənab ehrenfest bu prinsipin müəllifi wolfgang pauli haqqında belə demişdi: "pauli özü ona görə belə gombuldur ki, kainatda pauli prinsipi keçərlidir."