1. normativ etikanın öyrəndiyi jeremy bentham'ın qurucusu olduğu etik teoremlərdən biri. utilitarianizmə görə etik hərəkət maksimum sayda insan üçün maksimum faydalı olan hərəkətdir. bu etik nəzəriyyə hərəkətin nəticəsi ilə maraqlanar; əgər bir hərəkətin nəticəsi digərinə nisbətən çox sayda insan üçün faydalıdırsa, o hərəkət necə gerçəkləşdirildiyindən bağımsız olaraq etik sayılır. misal üçün məşhur qatar dilemmasını (the trolley problem) göstərmək olar. təsəvvür edin ki, hərəkət edən bir qatardasınız və qatarın getdiyi yol üzərində 5 işçi işləyir. sizin isə qatarın istiqamətini digər yola dəyişmək şansınız var, hansı ki, o yolda isə yalnızca bir nəfər işləyir. utilitarianizmə görə etməyimiz lazım olan etik davranış qatarın istiqamətini dəyişməkdir, çünki, beləliklə, 5 insan həyatı xilas olacaq, maksimum insan sayı üçün maksimum fayda qaydası icra olunacaq (5 nəfər > 1 nəfər).

utilitarianizm xarakteri gərəyi kant'ın müdafiə etdiyi deontologiyaya tərsdir. deontolojistlər həmin vəziyyətdə qatarın istiqamətini dəyişməməyi seçərlər, çünki onlara görə hərəkətin nəticəsi nə olursa olsun, onun niyyəti, gedişatı etik müzakirəyə tabe tutulmalıdır, müəyyən moral kodlardan kənara çıxılmamalıdır (5 nəfər üçün olsa belə, 1 nəfəri öldürmək etik sayılmaz və bu moral koddan kənardır).