9. HiV pozitiv olan bir insanın son keçirəcəyi mərhələ AiDS(QiÇS), yəni qazanılmış immunodesifit sindromdur. Xəstəliyə retrovirus səbəb olur. Qan yolu, cinsi əlaqə, anadan uşağa transplasentar yolla keçə bilir. Qorunmasız/düzgün qorunmadan edilən anal cinsi əlaqə zamanı HiV-ə yoluxma riski daha yüksəkdir. Səbəb anus nahiyəsinin qan damarları ilə zəngin olmasıdır. transplasentar dediklə plasenya, yəni ana ilə dölü bağlayan toxuma yolu ilə nəzərdə tutulur. Hiv pozitiv biri müalicə aldığı halda normal həyatına davam edə bilər və halhazırda bu vəziyyət şəkər xəstəliyi kimi həyat tərzinə çevrilib. Hiv pozitiv biri həyat tərzinə fikir verdiyi və dərmalarını vaxtında və qədərində qəbul etdiyi halda qanında virus yükü azalır, bir müddət sonra tapılmayacaq səviyyəyə enir. Bu baxımdan da hepatitə bənzəyir. Önəmli məqam! Virus yükünü endirən dərmanlardır və buna görə də, dərmanları dayandırmaq olmaz. Dərmanlar düzgün istifadə edildiyi halda yoluxmaya səbəb olmadan cinsi əlaqədə olmaq, hətta tam sağlam uşaq dünyaya gətirmək mümkündür. Partnyorunuz HiV pozitivdirsə, qorunma məsələlərini həkimlə müzakirə etsəniz, daha yaxşı olar. iiV( yəni HiV) öpüşmə, görüşməklə, qabları, diş fırçası və s. kimi şeyləri bölüşməklə keçmir. Təəssüf ki, müəllimlərimizdən bu xəstəlik barədə kədərli hekayələr eşidirik. Birini danışım. Demək 28 yaşlı xanım gətirilir xəstəxanaya. Qadının yoldaşı Rusiyada olub. Qadının HiV pozitiv olduğu aşkarlandı. Təəccübləndikmi? Xeyr. Müəllim danışanda qadının şokdan və qorxudan səsinin bütün şöbəylə bir olduğu, ağlayaq "mən ölmək istəmirəm, mənə kömək edin" bağırdığını dedi. Bəylər, etməyin belə. Barı nəsə edirsiniz, elə edin ki, 2,3-cü adamların canını yandırmayın. Təəssüf ki, evli xanımlar evli olmayanlarla nisbətdə cinsi yolla keçən xəstəliklərə qarşı daha çox təhlükədə olur. Məlum, heç kim yoldaşının oradan-buradan xəstəlik yığacağını düşünmür.
ikinci hekayə: Lənkəranda bir cütlük övladlarının doğulsa da, öldüyünü, özlərininsə yara səpdiyini deyib. Aydın olub ki, ikisi də xəstədir. Bu insanlarınsa neçə il bundan xəbəri olmayıb.