5. Soyuq mühitdə yaşayan iqlim şəraiti daimi olaraq soyuq olan insanlarda hər zaman intelektual (məntiqi) olaraq digərlərindən yüksək fərqlənibdi. Bu birçox məqalələrdə də belə qeyd olunub. Azərbaycanın özündə də şimal zonasında qalan insanlar daha işgüzar intelektual(məntiqi) ,cənubdakılar daha yavaş ağır hərəkətli intelektə (bədii elmi)sahib olur. Səbəbi qısaca belə izah edim. (Elmi dildəkini ümumiləşdirməyə çalışacam.) Şimal zonasında daima həyatda qalma uğrunda mübarizə yüksək dərəcədə mövcud olduğundan daima yeni birşeylər düşünmək məcburiyyətində olublar. Bu da məntiqi təfəkkürün inkşaf etməsinə təkan olub.Cənubda amma zəngin təbiət olmasından çoxda onların həyatda qalmaq üçün uzun uzun düşünüb yürüdəcəkləri fikirlərə ehtiyac duymurlar. Buna görə də bədii elmi təfəkkür yaxşı inkşaf edib.
intelektuallıq məsələsində genetik faktorlar əsasdlr amma iqlimlə bərabər doğum ayıda önəmlidi.
Birçox dahi alimlər ,diktatorlar, yüksək idarəçiliyə sahib insanlar qış aylarında doğulanlardı. Beyin mexanizması onlarda hər zaman çətin situasiyadan çıxa biləcəkləri yolları təqdim edir.
Gələk ruslara. Ruslarda iqlim şəraiti sayəsində və içki dozasına görə uşaqlarıbda intelektdə yüksəklik ola bilir. içki hissəsini izah edim. Mütəmadi içki qəbul edən insanların dnt-sində müəyyən deformasiyalar dəyişkənliklər yarana bilir. Nəticədə ya uşaq əlqi geri olur yada yüksək intelektual. Orta həddi də var bu başqa bir mövzudu.
Rus sektorlarındakı bu intelektual miflər isə tamamən bizim insanların uydurmasıdı. Karinnoy azərbaycanlı uşaq rus dilini bilir da net deyir deyə yüksək intelektual insan sayılmır. Subyektiv izləmələrimlə deyim, rus sektorunda oxuyan məktəblilərdə hələ olimpiada da 1cilik alan görməmişəm. Hamısı az sektoru tələbələri olur. Rus sektoru sadəcə olaraq bir emblemadı. Adidasla bazardakı abibas kimidi bu məsələ. Çakma abibaslara aldanıb qibtə etməyə ehtiyac yoxdu. Onlarda sizin kimi eyni intelektə sahib olurlar. Amma istisna var təbiiki, atalar nə demiş? istisna qayda pozmaz.
intelektuallıq soyuq iqlimə sahib ölkələrdə məntiqi, texniki təfəkkürdü, azərbaycanda isə bədii ,elmi yaradıcı təfəkkür daha yüksək inkşaf edib. Biz durub da inteligent olmağı texniki fənnləri bilən humanitar fənn bilən deyə bölə bilmərik. intelektuallıq təfəkkürün yüksək inkşaf etməsidi. Bu bədii təfəkkürdə ola bilər elmi təfəkkürdə məntiqi təfəkkürdə texniki təfəkkürdə.
Hərkəs şüurlu varlıqdırsa təfəkkürü var. Hərkəs təfəkkürə sahibdirsə demək intelektə də sahibdir.