47. Hardan başlasam ? Biraz uzun olacaq popcornlarınızı/colanızı alın arxaya yaslanıb dadını çıxarın.
ilk öncə Durkheim'ın Toplumsal iş bölümündəki "dayanışma" ilə analiz edək. Deməli kənd cəmiyyətində mekanik dayanışma var. Yəni Kənd cəmiyyətinin kollektiv bilinclə hərəkət eləməsi yeni bir düşüncəyə qarşı çıxıb həmin düşüncəni irəli atan insanın başından vurulması kişi və qadın bərabərsizliyinin həddinnən artıq yüksək olub ataxaqanlığının iqtidarı əlində tutması və yeni iş bölümlərinə əhalinin açıq olmaması. Ümumən kənd cəmiyyətlərində hər kəs birbirini tanıyır və demək olar əl sayısı qədər iş imkanı var. Bu da rəqabət ortamının yaranmamasına və qıtlığa səbəb olur. Bu səbəbdən dolayıdır ki kənd əhalisinin 100'də 95 qismi kasıb olur. Əgər organik dayanışma yaratılmağa başlasa artıq yeni iş imkanları ortaya çıxar və fərdiyyətçilik yaranmağa başlayar. fərdiyyətçiliyin yaranması da insanların birbirinə möhtac olmasına və yoxsul təbəqənin azalmasına nədən olar. Örnək olarağ,bir nəfər həkimdi deyək bir nəfər komputer mühəndisi həkimin baş aça bilmədiyi bilgisayarda olan bəzi şeyləri məcbur olaraq mühəndisdən soruşacağ. Eynən də mühəndis.
Deyək ki, kənd cəmiyyətində problem budu bəs inkişaf etmiş şəhər(lər)də nədir əsas problem. Əlbəttə ki ilk növbədə nepotizm. Nepotizm Platonun terminidir. Bizim dildə tanışımsan işdən başın çıxmasa belə gəl öyrənərsən, rüşvət anlamına da gəlib çıxır. Universitetlərdə nə vaxta qədər Müəllim və tələbə eyni düşüncəylə uni qapısına girəcəklərsə bu dəyişməyəcək. Nədir bu düşüncə ? Əlbəttə ki dərs bitsəydi çıxıb gedərdim. Müəllim sırf çıxarı olduğuna görə tələbələri kəsir və tələbə də onsuz pul verib keçəcəm oxumasam da olar deyə yanaşır və nəticədə müəllim qazanan(pul) tələbə itirən roluna girir burda. Bunun haqqında uzun danışa bilərəm amma yaxşı yerində kəsmək istiyirəm.
Kənddə olduğu kimi şəhərdə də nə qədər inkişaf eləsə də kollektiv bilinc ön sıradan yerini almış vəziyyətdədi. Cəmiyyət düşünməyə tənbəldi a kişi. Önə sürülən fikrə yaxşı və pis gözüylə belə gözücü baxır. bunu analiz edib götür qoy elədikdən sonra bir nəticəyə varmalısan o dəyqə bu bunu didi nəsə olsa onsuz da mən yanmıyacam deyib işin içinnən çıxmağ bir hünər deyil.
Başqa bir mövzuda hər şeyi mədəniyyətə bağlamaqdır. Çox pis bir şeydir bu. Bir insan düzdü böyüdüyü çevrəsindən əsinlənərək özünü formalaşdırır. Amma bu o demək deyil ki mədəniyyətin sənə göstərdiyi hər cür düşüncəni özüvə ganun olaraq qəbul edəsən.
Son olaraq ataxaqanlığının iqtidar sahibi olması bəzi iş bölümlərində habelə sosial çevrədə belə özünü çox göstərir. Sən qadınsan bunu edə bilmərsən, qadınsan bunu geyinə bilmərsən və s. ən pisi də odur ki kollektiv bilincdən dolayı bəzi qadınlar bunu qəbullanırlar hətta həmcinslərini qınayarağ toplumsal damğalamağa kişilərdən çox qadınlar can atır. Bu məsələləri çox açıb suyunu çıxartmaq istəmirəm. Bura qədər oxudunsa təşəkkür eliyirəm .