Təhlükəsiz yaşamaq üçün əlverişli deyil və s. Səslərdən çıxardığı nəticənin onun həyatına təsir etdiyini görən ağıllı insan başlayır yuva qurduğu, məskən saldığı münbit torpaqlardakı ana təbiətin səslərinə qulaq verməyə, onu yaxşıca yaddaşına həkk etməyə, öyrənməyə. insan buna o qədər vərdiş edir ki, yaşamağa əlverişli, təbiətin ona sunduğu sakit, təhlükəsiz torpaqların pıçıltısı, o sakit küləyin yellədiyi yarpaqların lehim xışıltısı, o ağacdan bu ağaca qonan quşların cikkiltisi, o gur suların şırıltısı başlayır artıq ona zövq verməyə. insan öyrənir ki, bu səslərin fonunda mən təhlükəsizəm, yeməyim, suyum daim var, yaşayacam, çoxalacam, burda rahatam, mən artıq bu mənzərədən, bu səslərdən zövq alıram. Təbiət, meşə, şəlalə panoramalarından zövq almağımızın kökü də həmin bu instinktə dayanır. Quş səslərindən zövq almayan insan yoxdur yəqin ki, ya da canavar ulamalarını sevən birinə də az rast gələrsiz yəqin ki. Körpə uşağın ağlamağına isə yəqin ki, hamı nifrət edir. Çünki körpələr gecələr ağlayanda qəbilənin yeri bəlli olurdu və gecələr vəhşi heyvanları oraya çəkirdi. Görünür əcdadlarımız təkcə bu problemdən babat əziyyət çəkiblər. Bizim də bu səsə nifrət etməyimiz normaldı ona görə.
Bizə ləzzət edən musiqilərin kökündə əcdadlarımızın zövq aldığı təbiət səsləri durur. Bu yaxınlarda bir videoya baxdım, videoda deyilirdi ki, kommersiya məqsədli bəstələnən məşhur mahnıların əksərində "fa-re"* not adları şərtidir notları ardıcıl səslənərək təkrarlanır, təbiətdə bu notların ardıcıl təkrarlanışını biz quş səslərindən, cikkiltilərindən eşidə bilirik. "Fa" və "re" notlarının bu cür səslənməsi əksər insanlara zövq verdiyi üçün bu notlardan musiqidə istifadə etmək həmin musiqini dinləyiciyə dinlətdirəcək və ona zövq verəcək. Təbiətlə musiqinin ahəngini izah edə bildimsə keçim əsas məsələyə.
Müasir dövrün geydirmə musiqiləri heçnədən bəhrələnmir, təbii kimyası yoxdur. inkubator toyuqları kimidi. Hamısı bir-birinə bənzəyir, Yeyib doyursan amma mədə korlayır. Zövq almırsan. Məncə musiqi tarixinin qızıl dövrü 18-ci əsrin klassik musiqiləridir. Yaxşı musiqi duyumu olanlar bu musiqilərin tərkibini, kimyasını dada bilir. Klassik musiqi təbiidir, təbiətdən qaynaqlanır, hiss edirsən ki, səninlə danışır, nəsə deməyə çalışır. Qulaq asdıqca gah tüklərin ürpərir, gah narahatçılıq hiss edirsən, gah da içinə bir rahatlıq səpir. Məncə bu musiqiləri yazanlar bunun fərqində olublar, bəstələyərkən bunu nəzərə alıblar, notları şüurlu şəkildə düzüb, fikirləşib ağıllı əsərlər yaradıblar. Ona görədir ki, klassik musiqi heçvaxt dəbdən düşmür. Klassik musiqini hamı sevir, səbəbini bilməsələr də hamı sevir.
Mozartın bu şahəsəri dediklərimə qəşəng nümunədir.
(youtube: 
)
)