Həbsdə ki dostlarını oxumağa və yazmağa istiqamətləndirən Nazım Həm də türmədə ki idarəetməyə də kömək edirmiş.
Ədliyyə Nazirliyindən bir müfəttiş həbsxana nəzarətinə gəlir. Bir neçə gün yoxlamadan sonra müdirə:
- Nazım da buradadır, onu çağır bura, necə biri olduğunu görək. deyir.
Nazımı otağa gətirirlər. Direktor kreslosunda yaxşı yerləşmiş müfəttiş Nazıma başdan ayağa baxaraq deyir:
-Deməli Nazımsan, deyir. Nazımın oturmağı üçün yer göstərməz.
Qısa bir söhbətdən sonra, gedə biləcəyini söyləyər.
Nazım qapıdan çıxarkən dayanıb müfəttişə deyər:
-Ömər Xəyyam adını eşitmisinizmi? o soruşar. Müfəttiş dərhal cavab verər:
-Xəyyamı kim eşitməmiş olar?
Nazım:
-Xəyyam zamanında iranın hökümdarı kim idi? deyə soruşar.
Müfəttiş təəccüblənər. nazım çıxışına davam edər, sənətçiyi xatırladınız görürsən
ancaq hökmdarı xatırlamadınız. illər sonra dünya məni xatırlayacaq amma
Ədalət nazirini və səni heç kim xatırlamayacaq deyər.
Müfəttiş səhvini başa düşər, Nazımı geri çağırar, amma Nazım
çoxdan həbs otağının yolunu tutmuşdur.
Bu gün ölüm il dönümüdür. Nazımı həbsxanada çürüdənləri bugün hamı unudub özünü isə illər keçsədə onu yaşadan əsərləri sayəsində heçkim unutmur. 1963 cü ildə vətən həsrəti ilə sürgündə Moskvada həyatını itirib Nur içində yatsın.
Nazım hikmətin 1957-ci ildə Bakıdaki maraqlı çıxışı
(youtube: 
)
)Bakıdaki digər bir nitqini və vəsiyyətinidə dinləməyinizi tövsiyyə edirəm:
(youtube: )
)
şərhlər: