22. 10 ildən çoxdur çörəyini yediyim dildir. ölür, öləcək söhbətlərini son illər qızışdıran ölkədəki toksik it kurslarıdır. bu kurslar daha çox böyük enterprise şirkətlər üçün tələbələr yetişdirməyi hədəflədikləri üçün fanboyluq, və sabotaj edirlər. məsələn bank sekturunda daha çox java, c#, pl/sql oracle və s istifadə olunur və elə də olmalıdır. çünki hər alətin öz spesifik işlənmə yeri olur. Buna görə də php undergraund bir dildir. Bu dilin peşəkarı kimi ağ insan kimi iş tapmaq çətindir. buna rəğmən bu diliə hakim olub ac qalmaq, hətta maşınsız qalmaq mümkünsüz birşeydir. ağ insan kimi rəsmi yüksək maaşlı işin olmasa da freelance işlərdən yaxud da remote maaşlı iş tapmaqdan kifayət qədər qazanmaq olur. yerli şirkətlərdə də maaşlı işlər çoxdur, mən də php based fullstack işləmişəm, lakin sadaladığım dillərə nəzərən maaş azdır. remote işlərdə maaş fərqi yenə də olsa da vəziyyət yaxşıdır, 3-5k usd təklif olunur ortalama 5k azn. lakin bu da son deyil, özünü inkişaf etdirib qazancı daha da artıqmaq olur.
sırf web üçün yaradılmış bir dildir, buna görə də webdə rahatlılığı sadəliyi baxımından birinci olan dilidr. python iddialı olsa da webdə php qədər asan deyil. xüsusən də yeni başlayan biri üçün. çünki python ilə web səhifələr yaratmaq üçün ən az bir python web frameworku lazımdır məs: django. ya da python webdə framewokrsuz php qədər asan deyil. amma php-də elə deyil framework olmadan da web sehifə yaratmaq olur ki bu da özü öyrənənlərə sadədən mürəkkəbə doğru nələrisə düzəldib görmək və başa düşməyə kömək edir.
php-yə edilən tənqidlərin də səbəbi budur ki, php yazanlar özlərini sonradan inkişaf etdirib yuxarı səviyyəli arxitektura, framework işlətmirlər. kodları aşağı səviyyəli, spagetti formasında qalır. bu da php günahı yox onu istifadə edənlərin məsuliyyətidir.

daha daşşağlı dil öyrənmək istəyən getsin c (plus plus. burda simvol dusmur) öyrənsin məncə. java və C#-dan zəhləm gedir. c# microsoftun dilidir, microsoft web dünyasına, developerlərə internet explorer ilə ziyan vurmuş dildir.

yaxşı bəs niyə hamının php-ni sabotaj etdiyi halda undergraund bazarda php developerin müştərisi tükənmir?
php developer adətən fullstack olur. yəni o həm backend həm frontend həm də biraz devops bilikləri olur. çünki buna məcburdu, php ilə yanaşı digər ixtisasları da bilməlidir ki təkbaşına nəsə ortaya çıxartsın. amma it xidməti verən şirkətlərdə frontend, backend, devops, project manager ayrı ayrı ixtisaslar kimi dəyərləndirilib ayrı ayrı işçilər ilə təmin edilir.
yerli şirkət bu işçilərin hərəsinə 1000-2500azn maaş verir, ofis, vergi xərcləri ilə məcbur olur ki müştəriyə elə bir rəqəm desin ki rasxodlarını çıxara bilsin.
müştəri şirkət ilə qimyəti maraqlanır, büdcəsinə uyğun olmadığı üçün gəlib underground bazarda sayt developeri axtarır, bir də baxır ki ən ucuz məbləğ deyən php developerdi :D müştəri üçün müsbət tərəfi o olur ki büdcəsinə qənaət etmiş olur, mənfi tərəfi odur ki:
1. böyük ehtimal qeyri rəsmi olur
2. böyük ehtimal project spagetti kodlar ilə yazılacaq. amma müştəri bundan xəbərdar olmur. bunu müştəri başqa developer ilə ya da şirkət ilə işləmək istədikdə bilir.
bu o deməl deyil ki php ilə böyük layihələr işləmək olmur. mən özüm aylığı milyonluq dövriyyəsi olan layihələri php ilə işləyirəm.