1. qədim zamanlarda bir kişi olur. onun da üç arvadı olur. bu kişi yay vaxtı öz arvadlarını yaylağa apararmış. bir dəfə yenə yay vaxtı arvadları yaylağa qoyub qayıdır ki, onlara yemək aparsın. geri qayıdanda bir bulağın üstündə atdan düşür ki, su içsin. bu vaxt arvad cildinə girmiş bir ilan kişiyə yalvarır ki, onu da özü ilə aparsın. kişi razılaşır, arvadı özü ilə yaylağa aparır. vaxt keçir, həmin arvaddan iki oğlu olur. bir gün kişi bir dərvişdən üç dənə üzük alıb evə arvadlarına gətirir

həmin arvad deyir ki, ay kişi, bu
qızıl deyil, çürükdü. apar onu
yiyəsinə qaytar. kişi üzüyü
dərvişə qaytarır. dərviş soruşur ki,
ay kişi, sən bunu haradan bildin?
kişi deyir ki, arvadım mənə dedi.

dərviş deyir ki, ay kişi, sən nə
danışırsan o, arvad deyil, ilandı. kişi
deyir, elə şey olmaz. həmin
arvaddan mənim iki uşağım var.
dərviş deyir ki, sən gərək onu
öldürəsən. əgər öldürməsən sənin özünə zərər toxunacaq.

kişi deyir:

bəs mən onun ilan olduğunu
haradan bilim?

dərviş deyir:

bir axşam arvadın bişirdiyi
xörəyə çoxlu düz tökərsən,
evdəki suyun da hamısını eşiyə
tökərsən, qapını bağlayarsan,
ayağından bir az ət kəsib yerinə
də duz basarsan ki, yata bilməyəsən. qoy xörəyi arvad
özü tək yesin, sən yemə. bir də
baxacaqsan ki, o arvad dirəyə
sarmaşıb, qıvrılıb bacadan bulağa su
içməyə gedəcək. gördüyünü
gəlib mənə söyləyərsən

kişi belə də eləyir. bir də baxır ki,
arvad su axtarıb tapmır, axırda
dirəyə sarmaşıb bacadan çıxır.
sabahısı gün kişi gördüyünü
dərvişə xəbər verir, ondan
soruşur ki, arvadı necə öldürüm.

dərviş deyir:

arvad çörək bişirəndə, xəmiri
təndirə yapan vaxt daldan itələ
təndirə sal, ağzını da ört. sənə çox
yalvaracaq, amma fikir vermə,
təndirin ağzını açma, ta mən
gəlincə.

kişi arvadı təndirə salır, arvad çox
yalvarır, amma kişi təndirin ağzını
açmır. dərviş gəlib təndirin ağzını
açır baxır ki, arvad əriyib bütün qızıl
olub. qızılı yığır xurcununa aparıb
gedir.