1. solçular terefinden sosyalist inqilabının qetl sebebi olaraq gösterilse bele,marksizmin gelebileceyi son nöqte olan ideologiya.zamanında çox sayda solçu intellektuallar terefinden desteklenmiş,maoçular,leninistler ve marks terefdarları arasında hörmet görmüş ideologiya.yeni mesele biz kommunistler dünya inqilabı edecekdik,daha azadlıqperest idik,stalin geldi her şeyi mehv etdi söhbeti deyil.sırf avropa solçuları terefinden de destek görmüş bir ideologiya idi.ideologiya da deyil,tam olaraq stalin dövrünün sovetlerinin siyasi addımları,qerarları,türkce desek uygulamaları ele bu anlayışın içine daxildir.solda neyise mehv etmeyiblermi?elbette edibler.katoloniyadakı franco rejimine qarşı direniş,italiya kommunistlerinin ayaqlanması,hemin tefekkürlü insanların zamanında türkiye soluna,fransada 68 herekatına vermedikleri destek sol adına böyük itki idi.elbette fransızlar bu desteksizliyi öz lehine çevire bildi ve herkese bu desteyin olmadığı üçğn dualar oxutdurdu amma türkiyede bu baş vermedi.neyse keçmişe enmeyek,meseleler hamımıza melumdur.stalinizmin 21-ci esrde tesirleri barede danışarsaq,bura esasen irandakı molla rejiminin terefdarları,rusiya yanlıları,şimali koreya destekçileri aiddir.düşünceleri budur-amerikaya xarici siyasetde azıcıq bele olsa zidd geden her siyasi sistem qebul edilendir.qafqazdakı her-hansısa bir ayaqlanmaya qerbin işidir deyib qarşı çıxmaq (bax: ukrayna),şielik destekçiliyi(her-hansısa bir dini mezhebin yanında durmaq axmaqlıqdır),qerbin qebul etdiyi,tolerant yanaşdığı bütün anlayışları inkar etmek ve en esası insan heyatının,ferd azadlığının siklenmemesi.azerbaycanda bu tip insanlara çox sayda rast gelmek mümkündür.putine qarşı her-hansısa bir etiraz şerefsizlik,rusiya tiranlığına qarşı çıxmaq axmaqlıq,iran rejimini söymek ise genc,maarifçi,liberal ve ateist olmaqdır(saydıqlarımın heç biri pis xüsusiyyet deyil).marksizmin doqmalaşdırılması meselesi var burada.zamanında bu cür düşünceye qarşı almaniyada zamanın ziyalıları frankurt mektebi yaratmaq mecburiyyetinde qalmışdı.