11. "Bir şillə 10 şekel, adi vətəndaş olan qadının həyatının dəyəri 30 gümüş şekel, kölə qadının həyatı 20 gümüş şekel, lakin kişinin gözünün dəyəri 60 gümüş şekeldir."
Əgər "kişi" gəlib başqa qızı öldürsə onun öz qızı öldürməlidir deyən g** qorxulu, qadın düşməni qəssab hampır
Ona keçməzdən əvvəl qanunların dayaq nöqtəsindən başlamaq istərdim.
"Lex Talionis" bilirsiniz nədir?
"Gözü çıxan, gözü ilə ödəyər" və ya "dişə diş, gözə göz" prinsipi.
Bu prinsip qədim hüquq sistemlərində (məsələn, Hammurapi Qanunları, Tövrat qanunları) tətbiq olunurdu. Məqsəd o idi ki, biri sənə nə qədər ziyan vurubsa, sən də ona o qədər cavab verəsən — nə artıq, nə əskik.
Amma bu prinsip həmişə hamıya şamil olunmurdu.
Eyni sosial təbəqədən olan insanlar arasında işləyirdi. Məsələn:
Bir zadəgan başqa zadəganın gözünü çıxarırsa → onun da gözü çıxarılır.
Amma zadəgan bir kölənin gözünü çıxarırsa → sadəcə cüzi pul ödəyir.
Əgər kölə zadəgana eyni şeyi etsəydi → çox ağır cəza alırdı, bəlkə də ölüm.
Bu nə deməkdir?
Bu sistemdə ədalət bərabərlik əsasında yox, status əsasında qurulurdu.
Yəni insanın dəyəri qanun qarşısında bərabər deyildi, onun:
cinsinə,
irqinə,
sinfinə,
azad ya kölə olmasına görə dəyişirdi.

Hampır ilk qanunu sən yaratdın, onu da yarıtmadın. Bu da ondan 3500 il sonra yaranan (1776) və 200 ildir uşaqlara əzbər öyrədilən amerikan istiqlaliyyət bəyannaməsi də ədalət və zəngin bir cəmiyyət üçün əməkdaşlıq adına hər kəsin bərabərhüquqlu və qanunlu olduğunu deyir. Elə deyir ancaq, əməldə var 0..
hampır dedi, hamı bərabərhüquqludur. Gəl gör insanı 3 təbəqəyə bölür. Üstün, adi, kölə.
Вапше dur çıx çölə.
Məqsəd hamını eyni göstərib xəyali quruluş yaratmaq, buna inanmaq-effektiv əməkdaşlıq və cəmiyyət. Tarixin ilk vaxtından belə əvvəl bir ayinə, mifə inanmış qəbilələr, indi də vətənə, dövlətə, qanuna inanmış xalq, millət...
istiqlaliyyet de onun tayi/
ilk qayda
"Bütün insanlar bərabər yaradılıb."
(Xristian desə inanaram da, ruha, tanrıya inanmayıb təkamül cəhətdən ortaya çıxan bir növə "yaradılmaq" demək ayrı təzaddır.)
ilk qanunun əksinə idi oysa əməllər:
●Qadınlar bu bərabərlikdən məhrum idi. Seçkidən məhrum idi.

●Qara dərililər və kölələr ümumiyyətlə "insan" kimi qəbul olunmurdu.

●Yerli Amerikalılar "vəhşilər" (savages) kimi sənəddə qeyd edilirdi. indi də vəziyyət odur.
Adi koreyalıların həyatında da qadının iş sahəsində kişidən geriyə atılması da buna bir misaldır.
Bu da “soft patriarxiya” adlanan mərhələnin sübutudur — qadına açıq zülm yox, lakin qadını hər küncdə görünməz bir əyilmə gözləyir.
( səbəb: qadın ailəlidir, müvəqqəti işdə qalacaq, daimi işçi qüvvəsi kişilərdir. Bacarığı kişidən çox olsa da seçilmir, qovulma hallarında erkən o qovulur.) (1982 doğumlu kim ci yun kitabını oxuya bilərsiniz.)
Nə başını ağrıdım, ədalət taa əzəldən olmayıb olmayacaq.
Kim daha güclüdürsə, onun gözü daha bahalı sayılıb.
Zəkanızı düzgün işlədin və özünüzü qurtarın. Status cəhətdən də.
Təəssüf, bir yerdən sonra Dünyanın xilası kollektiv deyil, fərdi mübarizədir!