(youtube: 
)
)budda
| mədəniyyət2,196 | 7 | 21
əjdahalar googlla
buddizm - nirvana - gautama buddha - hindistan deyəndə ağıla gələnlər - tanrıyla qarşılaşan ateistin ilk sözü - başla - unudulmaz film replikaları - sözaltı sözlük - bakı dövlət universiteti
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
hədiyyə edənin kimliyi gizli qalsın ama bunu deyim heç özü də bilmirdi ki bu heykəlcik
kimindir,kim olub.
gəl zaman get zaman 11`ci sinifin başlamasından 2-3 ay keçmiş çoğrafiya müəllimimiz hindistan haqqında nəsə dedi.* nə amk biz 11də də dərs oxuyurduq
mən də başladım ki belə helə torpaqları,qıtlığı,əhalinin kasıblığı derken söhbət buddaya,hinduizmə gəldi.
müəllimimiz də sağolsun sevərdi məni,dedi danış nə qədər istəyirsən sonraki dərslərə də sayacam.* sinifin 70%`i tupoy idi deyə dərs danışan az idi
yəni deməm odur ki bu manıs sağolsun 2 ay zad dərs danışmadım mən.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
1. vinaya-pitaka- vinaya-pitaka-da əsasən monarxların həyat tərzini və yaşayışını tənzimləmək üçün olan yazılar yer alır(təxminən 500 qayda var);
2. sutra-pitaka- sutra-pitaka-da buddaya və bəzən onun yaxın tələbələrinə yazılmış 10000-dən çox sutr yer alır;
3. abxidxarma-pitaka- abxidxarma-pitaka isə fəlsəfi traktatlardan ibarətdir və burada budda təlimi sistemləşdirilmişdir. ilk iki səbətdə təlimin praktikası yer almışdısa bu səbətdə isə təlimi nəzəri hissəsi yer almaqdadır.
vinaya-pitaka- (nizamnamə səbəti). vinaya- “davranış”, “müvafiq davranış”- intizam və etik davranış qaydaları toplusu, əsasən ardıcılların və buddist icması təşkilatının davranış qaydalarını özündə birləşdirmişdir. vinaya-pitaka heçdə sadalanan qaydalarla məhdudlaşmır, bu yazıya həmçinin hər bir qaydanın yaranma tarixi, budda sakyamuninin böyük və müxtəlif mənşəli ruhani icmada ümumi harmoniyanın qorunub saxlanması, məsələsini necə həll etdiyi ətraflı şəkildə təsvir olunmuşdur. kutodo kompleksində vinaya-pitaka 111 mərmər pilitədən ibarətdir. vinayanın əsasını patimokkxi(pali) və yaxud pratimokşi(sanskrit) qaydalar sistemi təşkil edir. buddizmdə yeni istiqamətlərin yaranması nəticəsində vinaya-pitakanın həmin istiqamətlərə uyğun müxtəlif variantları formalaşmışdır.
vinaya-pitaka 4 hissədən ibarətdir:
1. mahavibxanqa- bu bölməyə sanqxi qaydalarının hamısı, yaranma tarixləri ilə birgə daxil edilmişdir. bu qaydalar “patimokkxa sutta” adı altında ümumiləşdirilmişdir, hansı ki, özləri də bir neçə qrupa bölünürlər:
• paradcika;
• sanqxadişeşa;
• aniyata;
• nissaqqiya paçittiya;
• siddxa paçittiya;
• patidesaniya;
• sekxiya;
• adxikaranasamatxa.
2. bikxunivibxanqa- aşağıdakı qruplara bölünür:
• parajika-kanda;
• sattarasa-kanda;
• nissaggiya-kanda;
• pacittiya-kanda;
• patidesaniya-kanda;
• sekhiya-kanda.
3. kxandxaka. kxandxaka 2 hissədən ibarətdir:
1. maxavaqqa. bu bölməyə bir neçə mətn, həmçinin buddanın oyanışından həmən sonrakı dövrə aid hekayə və s. daxildir.
• maxavaqqa 1:
1. maha-khandhaka;
2. uposatha-kkhandhaka;
3. vassupanayika-kkhandhaka;
4. pavarana-kkhandhaka.
• maxavaqqa 2:
5. camma-kkhandhaka;
6. bhesajja-kkhandhaka;
7. kathina-kkhandhaka;
8. civara- kkhandhaka;
9. campeyya-kkhandhaka;
10. kosambi-kkhandhaka;
2. çullavaqqa. bu bölmədə isə sanqxenin ciddi əməllərənin proseduru və qaydaları təhlil edilmişdir.
• çulavaqqa 1.
1. kamma-kkhandhaka;
2. parivasika-kkhandhaka;
3. samuccaya-kkhandhaka;
4. samatha-kkhandhaka.
• çulavaqqa 2.
5. khuddakavatthu-kkhandhaka;
6. senasana-kkhandhaka;
7. samghabheda-kkhandhaka;
8. vatta-kkhandhaka;
9. patimokkhatthapana-kkhandhaba;
10. bhikkhuni-kkhandhaka;
11. pancasatika-kkhandhaka;
12. sattasatika-kkhandhaka.
4. parivara- əvvəlki bölmələrin qısa xülasəsi, qaydalar toplusu müxtəlif yollarla təlim məqsədi ilə kateqoriyalaşdırılmış və sistemləşdirilmişdir.
sutta-pitaka (sutt səbəti)- sutta-pitaka 10 000 suttdan, traktatdan və yaxud buddanın və onun 45 il müəllimlik etdiyi ən yaxın tələbələrinin sözlərindən ibarət mətnlər toplusudur. sutta-pitaka kanonun ən geniş sahəsini tutur, belə ki, kutodo kompleksində 410 pilitə sutta-pitakaya aiddir. sutta kanonun əsas akademik ədəbi janrıdır. öz mənşəyinə görə sutta, gənc monarxların təlimi və icma daxili mərasimlərlə bağlıdır.
sutta da hadisələr çox sadə və bir mənalıdır. budda ya yolda onu müşayiət edən monarxlarla söhbət edir ya da dayanmalı olduğu yerlərin adamlarıyla.
sutta-pitaka 5 bölmədən ibarətdir:
1. diqxa nikaya- diqxa nikaya 3 hissəyə bölünmüş 34 suttdan ibarətdir. birinci, hissə silakkxandxa-vaqqa 13 suttdan ibarətdir. ikinci, maxa-vaqqa 10 suttdan ibarətdir. üçüncü, patika-vaqqa 11 suttdan ibarətdir.
2. machima nikaya- machima nikaya 3 hissəyə bölünmüş 102 suttdan ibarətdir. birinci, mulapannasam və ikinci, macximapannasam 50 suttdan ibarətdir. üçüncü, uparipannasam 52 suttradan ibarətdir.
3. samyutta nikaya- samyutta nikaya 5 hissədən ibarətdir- sagathavagga, nidanavagga, khandhavagga, salayatanavagga və mahavagga. bu bölmədə nə qədər suttun olması mübahisəlidir. bəzi mənblərdə bu rəqəm 2889, bəzilərin də 7662 və s. kimi müxtəlif rəqəmlər vardır.
4. anquttara nikaya- anquttara nikaya 11 hissədən ibarətdir. burdakı suttların sayı barəsində 2 versiya mövcuddur 8777 və 2363.
5. kuxuddaka nikaya- kuxuddaka nikayanın tay versiyası- 15, sinqal versiyası- 17, birma versiyası isə 18 kitabdır. suttların ümumi sayıda fərqlidir.
abxidxarma-pitaka(buddist doktrinası olan səbət)- belə zənn olunur ki, erkən buddist məktəbləri hər biri öz abxidxarma-pitakasına sahib idilər, lakin təkcə sarvastivada və txeravada məktəblərinin mətnləri kanonlara daxil edildi. abxidxarma-pitaka özündə məntiqi sistemləşdirmə saxlamır, belə ki, o meditasiyanın əsaslarını öyrənmək üçün olan mətnlər toplusudur. buna baxmayaraq bəzi məktəblər bunu öz kanonlarına daxil etməyi vacib bilmirdilər. kutodo kompleksində abxidxarma-pitakanın 208 pilitəsi vardır. abxidxarma-pitaka 7 əsas kitabdan ibarətdir:
1. dxammasaqani- burada meditasiya zamanı yaranan müxtəlif fiziki, zehni və psixoloji vəziyyətlər göstərilmişdir.
2. vibxanqa-ppkarana- burada dxammasaqanidə başladılmış analizin davamı yerləşdirilib, skandxların təbiəti və onlara üstün gəlmək metodları izah edilmişdir.
3. dxatukatxa- müxtəlif psixoloji fenomenlərə sual və cavablar.
4. puqqalapannati- nifrətə rast gəlmiş, özlərini itirmiş şəxslərin analizin verir. abxidxarma-pitakada ən qısa bölmədir.
5. katxavattxu- katxavattxu abxidxarma-pitakanın ən son traktatı hesab olunur.
6. yamaka- yamaka 3 hissəyə bölünmüş 10 başlıqdan ibarətdir:
yamaka 1.
• mula-yamaka;
• khandha-yamaka;
• ayatana-yamaka;
• dhatu-yamaka;
• sacca-yamaka;
• samkhara-yamaka.
yamaka 2.
• anusaya-yamaka.
yamaka 3.
• citta-yamaka;
• dhamma-yamaka;
• indriya-yamaka.
7. pattxanappakarana- pattxanappakarana həcminə görə digər traktatları bir neçə dəfə keçir. birma nəşri 6000 səhifədən ibarətdir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
üzv ol