Derek
152 198 3 2
10.nəsil
yazar
reytinq xalı: 426
entry sayı:152
karma xalı: 19263
izləyənlər: 4
sifariş sayı: 16
reytinq xalı: 426
entry sayı:152
karma xalı: 19263
izləyənlər: 4
sifariş sayı: 16
В городе мне жить или на выселках?
son yazdıqları| | əl əməyi göz nuru| favori seçdikləri| favori seçilənləri| bütün entryleri| lövhə
"Allah mənim ömrümdən alıb sənin anava versin, sonra da ölənə kimi anavı siksinlər!"
(bax: ak 47)
və ya rəsmi adı ilə "автмат калашникова модел 1947" dünyada indiyə qədər ən çox istehsal olunmuş piyada silahıdır. Dünyada (dəqiq olmasada) 100 milyon civarı origanl(lisenziyalı) və 200 milyona yaxın ak-47 və bu qəbil klonları və kopyası istehsal olunmuşdur. Fərqli variasiyaları və modernizasiya edilmiş modelləri hələ də istehsal və iatifadə edilməkdədir.
Ak-47-nin yaradıcısı olan mixail kalaşnikov 1937-ci ildə sovet ordusuna qatılır və zirehli texnika mühəndisi olaraq xidmət göstərməyə başlayır. Savaş zamanı ağır yaralanır və 6 aya yaxın xəstəxanada qalmalı olur. Həmin zaman dilimində də özü kimi cəbhədən gələn yaralı əsgərlərin avtomatlarla bağlı narahatlıqlarına, şikayətlərinə şahid olur. Xəstəxanadan çıxdıqdan sonra isə ordu üçün avtomat düzəltmək üstündə çalışır. ilk düzəıtdiyi avtomatlar ordu tərəfindən test edilmir, orduya alınmır, amma kalaşnikova "səndə istedad var, nəsə alınacaq" kimisindən moral verirlər. Ən sonda kalaşnikov alman ordusunda sıxlıqla istifadə edilən stg-44 silahının üzərindən yeni bir model çıxartmağa başlayır və ak-46 ərsəyə gəlir.
(Dipnot: ak-46 stg-44-ün bir klonu deyildir)
1949-cu ildə ak-47 sovet ordusunun standart piyada silahı seçildi və həmin ildən ordunun arsenalına daxil oldu. Bu tarixdən etibarən sovet ordusu, varşava paktına daxil olan ölkələrin orduları, kommunist ideologiyaya mənsub ölkələrin ordular və bəzi paramilitarist birliklərə bu silahlar paylandı. Və 1950-ci illərdə bu silah sovetlərin və kommunist dövlətlərin rəsmi silah sisteminə çevrildi.
50-li, 60-lı illərdə ak-47-in fərqli versiyaları da istehsal edildi. Məsələn ən populyarlarından biri aks-47 (rəsmi adı ilə: автомат калашникова складной модел 47) ki bu da, ak-47-in qundaqsız, qatlana bilən versiyası idi. Bu silahı daha çox xüsusi təyinatlılar, paraşütçü birliklər tərəfindən düzəldilmişdi, amma sonrada dünya çapında da populyarlaşdı və sıx istifadə edildi.
Aks-47:
Əsas məsələ, ak-47-in bu günki şöhrətinə qovuşmasının əsas səbəbi, hamımızın yaxşı bildiyi vyetnam savaşı oldu. 60-cl illərdə amerikan ordusu vyetnama "azadlıq", "demokratiya" və s. gətirmək üçün gəldiyində qarşısında əllərində ak-47-lər olan şimali vyetnam əsgərləri vardı. Amerikan ordusunun əlində isə ilk vaxtlar ar-15-lər, daha sonralar isə, m-16-lar vardı.
M-16
Amerikan m-16-ları və vyetkonq(daha doğrusu sovet) ak-47-ləri vyetnamın nəmli, tropik, bataqlıq cəngəlliklərində qarşı-qarşıya gəldi. Və ak-47-lər burada açıq-ara üstünlüklərini artıqlaması ilə göstərdi. Amerikan m-16-ları bu tərzdə bir guerilla müharibəsi üçün deyil də, daha çox nizami bir hərb üçün yaradılmışdı. Hədəf həssaslığı, atəş gücü çox yüksək olmasına rəğmən, vyetnamın dərin, keçilməz, dağlı-təpəli ərazisi üçün ak-47-lər daha uyğun silahlar idi. Məsələn, savaş zamanı amerikan m-16-larının daşıdığı 5.56 mm-lik mərmilər ağaclara, daşlara və s. kimi maneələrə saplanarkən, vyetnam ak-47-lərindən çıxan 7.62 mm-lik mərmilər eyniadlı əngəlləri deşərək keçib amerikan əsgərlərini ovlayırdı. Hətta, rəvayətə görə amerikan əsgərləri, özəlliklə Kambocada döyüşərkən əllərindəki m-16-ları atıb, qənimət olaraq ələ keçirilən ak-47-lərdən istifadə etməyə başlamışdılar.
Ak-47-lərin şöhrəti vyetnam savaşından sonra bütün dünyaya yayıldı(vyetnam savaşını çox adamın bildiyinin əksinə amerika yox, vyetnamlılar qazandı. Amerikan ordusu vyetnamdan biabırçı şəkildə qovuldu).
70-li illərdən sonra ak-47 dünyanın hər yerində, qərb blokunun qarşısında yer alan ən güclü vasitələrdən birinə çevrildi. Cənubi amerikada paramilitarist qrupların əlindəydi, asiyadakı amerikaya qarşı qrupların əlindəydi, hətta qara bazarda özünə elə bir yer etmişdi ki, dünyanın demək olar ki hər yerindəki qarşıdurmalarda kalaşnikovlar vardı.
1970-ci illərdən sovet ordusu ak-47 əvəzinə, onun bir üst modeli olan ak-74 silahlarına keçid etməyə başladı. Ak-74-lərlə ak-47-lər demək olar ki, eynidir, sadəcə işlətdikləri mərmi çapları fərqlidir. Ak-47 7,62×39 mm çaplı mərmi atarkən, ak-74 5,45×39 mm-lik mərmilər atırdı.
Ak-74
(Fərqi silahın lülə ağzı və qaz borusunun genişliyi ilə aydın görə bilərsiniz)
Ak-47 əfsanəsi ssri dağıldıqdan sonra da bitmədi. Bir çox postsovet ölkələrinin orduları hələ də bu silahdan istifadə etməkdədir. Və bu gün dünyada kalaşnikov silahından istifadə etməmiş heç bir ordu yoxdur(Bəli amerikan ordusu belə zaman-zaman istifadə etmişdir. Bu gün belə əfqanıstanda, iraqda, suriyada bəzi əməliyyatlarda öz silahlarını buraxıb kalaşnikovlardan istifadə etdikləri də vardır.)
Anlayacağınız ak-47 silahı insanlığın yaratdığı ən populyar ölüm maşınıdır deyə bilərik. Onu dünyadakı hər kəsin əlində görə bilərsiniz. Əsgərlərin, terrorçuların, dirənişçilərin, paramilitaristlərin, separatçıların və hətta mülki insanların.
Texniki özəlliklərini sıralayıram:
Mərmilər: 7,62×39 mm, 5,45×39 mm-lik özəl yapım mərmi.
Təsir nöqtəsi: 300 m.
Mərmi çıxış sürəti: 710 mm/san.
Atış sürəti: dəqiqədə 60 mərmi.
Tətik mexanizmi: avtomatik və təkli
Uzunluğu: 87 sm.
Ağırlıq(boş): 3,8 kq.
Ağırlıq(dolu): 4,2-4,5 kq (daraq tipinə görə).
Ak-47-ni belə möhtəşəm hala gətirən 3 əsas müddəa vardır:
1. Ucuzluq
2. Sadəlik
3. Güvənilirlik
Original, təzə bir ak-47-ni bu günün valyutası ilə aşağı-yuxarı 100 dollara ala bilərsiniz. Hətta 2-ci əl, işlənmiş ak-47-i 70-80 dollara əfqanıstan və suriyada da tapa bilərsiniz. istehsalı ucuz, bakımı ucuz, hissələri son dərəcə ucuzdur.
Bəsitliyə gəldikdə isə səbəbi çox sadədir. Mixail kalaşnikov bu silahı rus gəncinin istifadəsi üçün yaratmışdır. Rus gənci dediyimiz, böyük əksəriyyəti dağlıqda, kəndlərdə yaşayan, ciddi texniki bilik-bacarıqları olmayan, hər-hansı sıradan birisi tərəfindən istifadə olunacaqdı yəni. Buna görə də silah da son dərəcə sadə olmalıydı. Ola bildiyincə az hərəkətli parçadan ibarət olmalı idi. Baxımı, təmiri, istifadə son dərəcə asan olmalı idi. Ak-47 dünyada istifadəsi an asan silahlardan biridir. Əlinə heç vaxt silah almamış birinə belə yarım saat içərisində bir ak-47 işlətməyi öyrədə bilərsiniz. Yarım saat içində necə sökülür, necə yığılır, təmizliyi, baxımı necə edilir, necə istifadə edilir, necə atəş açılır və s. öyrədilməsi çox asandır ki, silahın da bu qədər yayğın olmasının ana səbəbi də budur. Geniş çərçivədən baxsanız bu silahı bir komando da istifadə edir, 12-13 yaşında balaca uşaqlar da işlədir. Olay çox bəsitdir. Yarım saat öyrət, göndər ova.
Bəsitdir, ucuzdur amma keyfiyyətsiz deyildir. Ak-47-lər çox nadirən tutulan silahlardır. Yəni bir kalaşnikovu xarab etmək üçün çox özəl çalışılması lazımdır -*. Hər cür iqlimdə işlək vəziyyətdə ola bilir, örnək, rusiyanın sibir, tundra meşələrində də istifadə edərsən, Əfqanıstan dağlarında da son dərəcə rahat formada istifadə edərsən, ekvatorial super nəmli iqlimlərdə də xarab olmaz, nə də avropanın çöllüklərində xəta verməzdi. Yəni ak-47-i alıb palçığın içinə soxub çıxardıb atəş aça bilərsən, qumda basdırıb, çıxarıb atəş aça bilərsən, buzun içində dondurub, sonra buzu əridib təkrar atəş aça bilərsən. Ak-47 heç vaxt yarı yolda qoymayan bir silahdır.
Ucuzluq, bəsitlik, güvənilirlik. Ak-47-i dünyanın ən şöhrətli silahına çevirən 3 ana detal bunlardır. Hər nə qədər rusiyada artıq istehsal edilməsə də, ki bunun yerinə rumıniya, bolqarıstan, çin və şimali Koreyada lisenziyalı surətdə və suriya, Əfqanıstan qara bazarlarında istehsal olunur. Hər nə qədər yeni silahlar ortaya çıxsa da, yeni texnologiyalar inkişaf etsə də, ak-47-lər öz varlığını sürdürməyə davam edəcəklər, əfsus ki, öldürməyə də davam edəcəklər. Ki, mövzu ölüm, öldürmək, yox etmək, dağıtmaqdırsa, bunun üstünə heç bir varlıq insanın əlinə su da tökə bilməz. Kalaşnikov da bunun ən haqlı örnəklərindən biridir...
Bunun bir xəstəlik olduğunu bilirdim, amma adından-zatından xəbərim yox idi. Başlığı dirildən yazarın əlləri var olsun.
Hətta heç yadımdan çıxmır bir dəfə 5-ci sinifdə oxuyanda bir davada sol gözüm göyərmişdi. Az qalırdım özüm də vurum sağ gözümü göyərdim, təki bu narahatlıq keçib getsin..
(bax: umbaylama)
izimiz qalsın
Bir dəfə universitet vaxtı idi, stipendiyamı almışdım, pul çəkirdim atmdən. Yanımda bir xadimə xala yerləri təmizləyə-təmizləyə gəlib məndən soruşdu,
-bala nə qədər pul alırsan
+60 manat xala(o vaxtı stipendiya 60 manat idi)
-bala bu ölkənin bütün pulu yeyən bir hərbiçilərdi, bir polislərdi..
Bu söhbət həmin an çox pis dəymişdi, ürəyimin başından vurulmuşdum. Təkcə hərbiçi oğlu olduğum üçün deyil, ya da bu sözün mənim, mənim ətrafımdakı təxminən 80 faiz insanın atasına, özünə deyildiyi üçün də deyildi. insanların hərbi sənətinə bu qədər kiçik çərçivədən baxması üzmüşdü məni. Mən orda qayıdıb xalaya heç nə deyə bilmədim, birinci çox məyus olmuşdum, ikincisi də fikirləşdim ki onsuz cahil adamdı, uşaqlıqdan elə görüb, nə deyəcəm nə başa düşəcək ki..
Yanımda qrup yoldaşım var idi, bunla çıxdıq unidən bu da başladı lağ-lağı eləməyə, mən daha da pis vəziyyətə düşmüşdüm. Həm insanların belə yalnış düşünməsi, işin içində nələr olduğunu, o hərbiçinin (atıram) general olmaq üçün nə qədər əziyyətlər çəkdiyini bilməməkləri ciddən qoyurdu. (#324785 nömrəli entryə baxa bilərsiniz)
Bir insanın hərbiçi olması, onun ətrafında da hər cürə insanın olması deməkdi, həyatdakı hər bir insan tipi ilə qarşılaşır bu adamlar, nəyin nə olduğunu, kimin necə xarakteri olduğunu bəzən bir baxışdan belə tuta bilirlər.
Hətta balaca vaxtı mən elə bilirdim atam mənim düşüncələrimi də oxuya bilir ona görə hər dostumun adını yanında çəkmirdim ki, birdən deyər onla gəzmə, dostluq eləmə avaradı zad mən də yalandab cavablar verməyim.
Sənin hərbiçi olmağınla mən Azərbaycanın demək olar ki, hər nöqtəsini qarış-qarış gəzdim. Sənin işinə görə mən heç vaxt eyni məktəbdə 2 ildən artıq oxuya bilmədim. Buna görə şikayət etmirəm, çünki hal hazırda adaptasiya, şizofreniya, sosial fobiya kimi zırıltı problemlərim yoxdur. istənilən yerdə çox rahatlıqla insanlara qarışıb onlar kimi ola bilirəm.
Məsələni pula gətirəndə isə, (nazirlik və qərargahı çıxıram) bir insan düşünün ki səhər tezdən 06:30-da evindən çıxır və axşam 12-də gəlib evə çatır. Bəzi hallarda aylarla evə gələ bilmir. Ölkədə həyat sığortasının minimum olduğu bir işdə işləyir, qabağından minlərlə insan keçir, ölkənin hər yerindən əsgərlər gəlir yanında heç birini də əvvəlcədən bilmirsən bəlkə biri terroristdi, biri şərəfsizdi, biri narkomandı, biri manyakdı və s. Özü bir gün görə bilmir günün 12 saatdan çoxunu işdə keçirir evə isə yorğun gəlir heç nəyə taqəti qalmır.
Əksər hərbiçi uşaqları öz atalarının evdə onunla, ya başqa ailə üzvləri ilə soyuq münasibətindən narazıdır. Düzdü bunu ifadə etmək biraz çətindi amma öz içində çəkənlər yetərli saydan qat-qat artıqdır. Ey, mənə universitetin içində "ölkənin pulunu yeyən hərbiçilərdir" deyən xala, səncə dövlət hərbiçilərin çəkdiyi həyatın müqabilində onlara verdikləri maaş yetərlidir? Hələ indi fikirləşəndə ki, hərbiçilərin maaşlarını (nazirlik və müharibə bölgəsi xaric) təkqat ediblər, nə qədər səbəbləri ayrı olsa da, ədalətlidir səncə?
Bioqrafiya entriləri əjdahadır, davam elə dost maraqla oxuyuruq *
Liseydən başqa hamısı xarabadır
Yer kürəsinin qütblərindən başlayaraq, ekvatora doğru təxminən 70 000 km yüksəkliyə (kosmosa çıxmış vəziyyətdə) uzanan bir növ qalxan. Hansı ki bizi günəşdən və kosmosdan gələn radiasiyalı şüalardan qoruyur.
Birlikdə yer kürəsinin maqnitosfer adlı sahəsini əmələ gətirirlər. Ki, biz bunun sayəsində maqnitlərin iş prinsipinə əsaslanaraq ən sadə cihazlardan olan kompasdan istifadə edirik.
Bu qurşaqların fəzada əmələ gətirdiyi müstəvilərdə günəş küləkləri, alfa zərrəciklər, proton və neytronlar tutularaq saxlanılır.
nasanın bəzi qaynaqlarına görə, bu maqnit qurşaqları bəzi hallarda yerin orbitinə göndərilmiş süni peykləri sıradan çıxarır, uzun müddət bu qurşaqlarda hərəkət edən kosmik gəmilərdəki kosmonavtların ölümünə belə səbəb ola bilir.
Hər bir raketin yerin orbitinə çıxması zamanı bu qurşaqlardan keçdikcə təxminən 0.007 saniyə qədər radiodalğalarda(nasa mərkəzləri və raket arasındakı əlaqə) bükülmə baş verir, yəni başqa dillə desək 0.007 san ərzində əlaqə qopur, və ya biz yaşlanarkən kosmonavtlar bizdən 0.007 san qabağa düşür.
1958-ci ildə amerikada yerləşən iowa universitetinin professoru james van allen tərəfindən kəşf edilmişdir və adını da professorun adından almaqdadır.
Gəldik hər kəsi maraqlandıran o suala. qütb işıqlarının bu qurşaqlarla nə əlaqəsi var?
Qütb işıqları haqqında hamımız bilirik necə görünür hardan görünür haçan görünür və s.
Günəşin səthində baş verən füzyon reaksiyaları nəticəsində günəşdən ayrılan böyük miqdarda radioaktiv günəş küləkləri yerin van allen qurşaqlarına yaxınlaşdıqda, van allen qurşaqlarının xarici halqaları ortadan qırılır. Əvəzində isə yerin digər tərəfində(arxa hissədə) birləşir və həmin günəş küləkləri yerin qütblərinə doğru nyutonun qanunları çərçivəsində (təsir əks təsirə bərabərdir) hərəkət edir. Və beləcə biz qütb işıqlarını görürük. Yəni bizim gördüyümüz əslində günəşdən gələn radioaktiv dalğalardır.
Ümumi tərif vermək gərəkərsə:
Yerin ətrafında günəşdən və kosmosdan gələn radioaktiv və zərərli şüaların qarşısını alan maqnetik xassələrə malik bir müdafiə sistemi.
Hövsanda sıradan bir günbatımı
Yuxuda əsgərliyə getdiyimi gördüm. Və ilk günlər hər bir çağırışçının başına gəldiyi kimi bizi də 2-3 sıraya düzdülər, sağa dön, fərəqət, düzlən kimi komamdalarla məşq elətdirməyə başladılar.
Mən isə normalda bunların hamısını əzbər bildiyim üçün starşiyəm və sıranın düz ortasında nəzarət üçün durmuşam.
Nəysə, çağırışçıların arasında əli namazov adlı birisi var(tamamilə yuxu ürünüdür), sırada normalda mənim qabağımda durur.
Bu dəfə də sıra üçün düzüləndə, bu gəldi qabağımda durdu, prosda məsafəmiz o qədər az idi ki, mən başımı qaldıranda burnum bunun ənsəsinə dəydi. itələdim ki keç bir az qabaqda dur.
Bu gözünə döndüyüm əli də çox davakar tip idi, döndü arxaya sıranın içində mənə pis pis baxdı, sora da bir təpik. Mən tutdum bunun təpiyini, çevirmək istəyən mament qulağımın dibində bir yanğı hiss elədim.
Dava xəbəri gedib atama çatıb, atam da eləmə tənbəllik gəlib bura mənim dalımca.
Məndən sonra keçdi əliyə də bi dənə şapalağ, dediki axırıncdı dəfə olsun.
Çıxdı getdi.
indi axşamdı, yataqxanadayıq, bu xiyar əli təzədən gəldi qabağımda borzu-borzu durdu. Özü də biraz cüssəli əsgər idi deyə tırsırdım, amma qorxmurdum.
Nəysə bu yenə mənə bir təpik, mən bu dəfə də təpiyi tutdum. Amma bu dəfə çevirdim bu yapışdı yerə. Qaqaş cüssəli idi, amma deyəsən cəldliyi yox idi düyə düşünürəm.
Bu əli gijdıllağı sən demə hərbi hissənin anbarından bir tapança oğurlayıb, yerə yıxılan moment tapançanı tuşladı üstümə, mən də baxdım lap gijdıllağ oldum.
Bu dəmdə ikinci dəfə atam içəri girib mənə də əliyə də bir şapalağ vurmaz mı?
Əlinin əlindəki tapançaya görə də uşağı 1 illik quppaxa salmazlar mı?
Bəzən gözəl şeylər də olurmuş..
Sabahkı yuxumda bölükdə əliynən mən dalaşan kimi bizi atama kimin sukaladığını tapacam.
ikincisi də əli ilə rövanş edəcəm. Gözlə məni əli!