xaricdə təhsil programının bakalavrlara dayandırılması

doktoranturaya gedənlər onsuz da haradansa təqaüd ya da gəlir yeri tapa bilirlər. sadəcə magistratura üçün kiməsə təqaüd verməyi isə mənasız hesab edirəm, çünki 2 ildə elə də çox şey öyrənmək, professional olmaq mümkün deyil. əslində, bu proqramın ən böyük uğuru bakalavrları göndərmək idi xaricə. nəyisə öyrənməkdən əlavə, getdiyin ölkədəki mədəniyyəti də mənimsəmək, düşüncə tərzini dəyişmək vacibdir. bakalavrı azərbaycanda oxuyub sonradan xaricə gedənlər bir növ artıq yoğrulmuş olurlar ölkədən çıxanda. xaricdən texniki biliklər öyrənib gəlmiş ola bilərlər, amma düşünürəm ki, eyni dərəcədə vacib olan faktor məhz o alternativ düşünməyi öyrənməkdir ki, bunu sonradan gedənlər bacarmırlar bir çox hallarda. bakalavrlar üçün təqaüdü tamamilə ləğv eləməkdənsə universitet və ixtisas sayını azaltmalı idilər. ingiltərədə, isveçrədə bahalı universitetlərdə business administration, nə bilim hotel management zad oxuyan o qədər papasının gül balası var ki. ieltsdən 6.5 yığıb gedirlər, sonra da gəlib dədələrinin pullarını sayırlar.

quba özəl türk liseyi

bir zamanlar təzə tikiləndə oy blyaa bura nə zor məktəbdi deyib qabağından keçdiyim lisey. elə bu qazla da 6-ci sinifdə 2 ay müddətinə özümü bir otağa kilidləyib bütün 5-ci, 6-ci sinif materialını inək kimi nəyi var oxuyub, qəbul olunmuşdum. məktəbin çoxlu uğur hekayələri var, olimpiyadalardan tutmuş tqdk-da 700 bal yığanlara qədər. inkişafımda böyük rol oynadığını düşünürəm, amma gəl ki, yataqxana həyatı, yeməkxanasında bişən yeməklər böyük psixoloji travmalar vurub mənə. ən böyük travması isə məktəbdə qızların olmamağı idi. yeniyetmə dövrlərimdə ətrafımda qız olmadığı üçün indi də qızlarla ünsiyyət qurmaq. dost olmaq probləmləri yaşayıram. təsəvvür eləyin, məktəbin həyətinə bir dənə qız girəndə uşaqlar pəncərələrə qaçırdılar. həmin qız məktəbin binasına girsə bu bir sensasiyaya çevrilirdi. abi və müəllim kollektivinə demək olar ki, qoz qoymamışam. bir nöqtədən sonra uşaqların bir çoxu dindarlaşmağa başladılar, onlara da qoz qoymadım. liseydən ən böyük gəlirim son illərdə digər liseylərdən olan uşaqları tanımağım oldu. bakı, dədə qorqud, lənkəran, gimnaziya və sumqayıtın uşaqlarının içindən çox zor qaqaşlar çıxıb ki, onları tanıdığıma sevinirəm bu gün.

şizofreniya

səbəbinin tam olaraq nə olduğu bilinməyən psixiatrik xəstəlik. etiologiyasında genetik faktor olduğu deyilsə də hələ ki, heç bir gendəki mutasiya bu xəstəliklə birbaşa əlaqələndirilməyib. hal-hazırda bir çox laboratoriya gwas (genome-wide association studies) vasitəsilə dnt-də hər hansı nükleotid fərqliliyinin bu xəstəliklə əlaqəli ola bilməsini öyrənməyə çalışır, amma ortada dəqiq bir şey yoxdur. əvvəllər şizofreniyadan əziyyət çəkən pasientlərdə dopamin neyromodulyatorunun normadan yüksək olduğu düşünülürdü, buna görə də onlara anti-dopamin dərmanlar verirdilər. sonra isə digər dopamin metabolizması ilə əlaqəsi olmayan dərmanların da müəyyən müsbət effekti olduğu görüldü, ona görə də indi məsələ bir az qəlizdir - bilinmir təkcə dopamindir, yoxsa serotonin və başqa neyromodulyatorlar da ola bilər işin içində. xəstəliyin pozitiv (hallusinasiyalar, qəribə inanclar, qorxu və s.) və neqativ simptomları (əqli tənəzzül) var ki, indiki dərmanlar ancaq pozitiv simptomları aradan qaldıra bilir.