yazarların 2025-ci ildən gözlədikləri

hər dəfə yeni ilə içib-içib çox pozitiv girirəm, amma o "ilə necə başlayırsansa, elə də davam edir" tezisi heç vaxt özünü doğrultmur. Daha çox yeni il sabahı gələn yüngül baş ağrısı, zavtrakda yediyin yavaş-yavaş suyunu atmağa başlamış staliçni və qazı qaçmış cola qarışımının verdiyi hiss ilə keçir həmin il.
Ancaq yenə də pozitivəm. Yeni ildə siqareti tərgidəcəm, özü də ən azı üç dəfə. Keçən il bir dəfə tərgitmişdim, amma artıq böyümüşəm.
Dəyişmək üçün yeni illərin yox, iradənin lazım olduğunu dərk edəcəm. * yaz bunu güzel laf
Bu əlcək kimi barmaqlara keçirilən corabdan alacam, hətta bunu yazandan sonra trendyoldan onu sifariş edəcəm. Həmişə kinolarda görürəm, görəsən necə şeydi?
Bir də ki Xoşbaxlıx, can sağlığı, çoxlu pul, gözəl bədən fiqurası....

(youtube: )

hissizləşmə

Məncə, insanın daim mübarizə, hətta müharibə halında olmalı olduğu emosional yanaşmadır, ya da daha doğrusu yanaşmamadır. Həyatın, insanların və özünün cındır tərəfini gördükcə istər-istəməz yavaş-yavaş bədəndə yayılıb, sonda adamı iflic edən xəstəlikdir. Bütün qırmızı xəttlərin dəfələrlə tapdalanmaqdan solğunlaşması, silinməsidir. Saxta gülüşdü, nənəm demiş, qabırğadan qalın olmaqdı. Azərbaycan kimi insanların düşünməyə vaxtının az olduğu ölkələrdə belə deformasiyadan xilas olmaq çox çətindir, çünki heç vaxtın olmur ki, oturub fikirləşəsən, özünə diaqnoz qoyasan. Sadəcə axırda adını "böyümək" qoyuruq. Bilmirəm, bəlkə heç mübarizə aparmaq da mümkün deyil bununla, özümü aldadıram.


“A weak and soft thing grows. A hard and strong thing dies. Hardness and strength are death’s companions. Pliancy and weakness are expressions of the freshness of being. That which has hardened will never win.”

kasıb hobbiləri

Uzun-uzun internetdə məhsullara baxmaq, amma heç nə almayıb çıxmaq. Məhsulun fərqi yoxdur; maşın, elektronika vs. Amma çoxdandır əl çəkə bilmədiyim qəribə sayt tapmışam. Girib yaxtalara baxıram. Bildiyin turboaz kimi bir saytdı, amma maşın yerinə yaxtadı. Saytdakı ən aşağı səviyyəli yaxtanın da qiyməti 10 milyon euro zaddı, uzunluğu 50 metr, 3 mərtəbə yaxtalar filan. Başqa saytlarda 1-2 milyona olanı da var, amma onlar 20 metr uzunluğundadı. Onları bəyənmirəm düzü, Utana-utana 20 metrlik gəmiyə minməkdənsə, minməmək yaxşıdı, uşaqlar. Təbii, heç vaxt dövlət qulluğundan 50 milyon qazana bilmərəm, amma niyəsə yaxtalara alıcı gözü ilə baxıram. Arada xəyal da qururam. Keçən dəfə fikirləşdim ki, görəsən heç olmasa, gəminin portda parkinq pulunu ödəyə bilərəmmi? Sürətli araşdırmanın nəticəsi odur ki, 30 metrlik bir yaxtanın parkinq qiyməti gündəlik 638$ edir, əziz oxucu… Müqayisə üçün deyim ki, Elə dünən biz maşını dədə qorqud parkının qabağında saxlayanda parkovşik dedi ki: ödəniş edin,– dedik qayıdanda verəcik. Dedi, mən saat 11-ə kimi burda oluram,– dedik, o vaxta kimi qayıdacıq. Sonra qayıdanda sevindik ki, “xexexe saat 11-i keçib, parkovşik gedib, 1 manat qabağa düşdük..”
Bir də, gəmilərə baxanda onu anladım ki, varlıların qonaq-qarası çox olur. Çünki bütün gəmilərdə qiymətdən sonra neçə qonaq qarşılaya bildiyi yazılır. Aşağısı 6-7 qonaq kabini olmalıdı, heç olmasa. Yəni bu boyda yaxta alıbsan, el-aləmə car çəkmədinsə, kül başına. Amma Day rayondakı qohumları yığıb doldurma o kabinlərə.

gecə modemi söndürmək

Artıq heç kimin qulağına almadığı zad. internet həyatımızı o qədər fəth edib ki, gecə modemi söndürməyə heç kim cəsarət etmir artıq. "Gecə yatanda şüa çox ziyanlıdır" fikri öz populyarlığını nə vaxt itirdi, görəsən?
Limitsiz internet, limitsiz sürət, limitsiz əyləncə, limitsiz trolluq. Hər şeyi limitsiz eləmək dərdimizin təcəssümü olaraq söndürmürük modemi. Kaş limitsiz sözü lüğətdən çıxardı, modemlər də, internet də hamı üçün limitli olardı. Limitsiz çox gözəl səslənir, elə narkotik kimi. Ona görə də modemləri söndürməliyik.

"and içirəm! Siz də and için! Modemləri söndürdüyümüz gecə – Bizim üçün üsyanda qurtuluş gecəsi olacaq!
– Axı.. axı.. O müqəddəs aparata toxunmağa kimin cürəti çatar, eyy cavidanın seçkini?"

Bir də "gecəyarı qapıları döyməyin" şeirini xatırladan başlıqdır.
(baxma: gecəyarı modemləri söndürməyin)
(baxma: ürək var ki, tıqqıltıya dayanar)

yazarların paylaşmaq istədikləri şeirlər

Mənə nağıl danış, nağıl, ay ana,

Yatım bu dünyadan bir az xəbərsiz.

Yatım yuxularda nağıllar görüm,

Yatım körpə kimi qəmsiz, kədərsiz.
Mənə nağıl danış, eybi yox, ana,

Düşmənlər, xainlər olur, qoy olsun.

Ağ atlı oğlanlar girib meydana

Təki düşmənlərə qələbə çalsın.
Çəkib qılıncını qorxmaz igidlər,

Yağı qoşunuyla üz-üzə gəlsin.

Qorusun yurdunu, sonunda ellər,

Qırx gün şadlıq etsin, sevinsin, gülsün.
Mənə nağıl danış, nağıl, nə olar,

Gecənin zülməti məni sıxmasın.

O Simurq quşunu çağır nə olar,

işıqlı dünyaya məni aparsın.
Divlər gözəlləri assın saçından,

Quyuya salsınlar Məlikməmmədi.

O da gözəlləri qurtarıb dardan

Sonunda tanısın mərdi, namərdi.

Mənə nağıl danış, inanım sənə,
Qorxmayım ay ana, təpəgözlərdən.

inanım xeyirin qələbəsinə

Bilim qurtaracaq dünyanı şərdən.

Mənə nağıl danış, ay ana, de ki,
ötən günlərimiz nağıldı elə.

Sonu yaxşı olur hər bir nağılın

Nə qədər qorxulu olsa da belə.
Mənə nağıl danış, nağıl ay ana,

Bənzət dünyamızı nağıllara sən.

Mənə nağıl danış, ay nağıl anam,

Bir az nağıllanım-ağıllanım mən.

(bax: kəmalə abıyeva)

nicat abasov

Hal-hazırda bakıda keçirilən şahmat üzrə dünya kubokunda gözlənilməz qələbələr qazanaraq yarımfinala qədər yüksəlmiş azərbaycanlı qrossmeyster. Sonuncu oyunda dünya reytinqində 23-cü olan vidit santosha yüksək dəqiqliklə oynayaraq qalib gəldi, bundan öncə də dünya reytinqində 44-cü olan salem salehə qalib gəlmişdi. Yarımfinalda rəqibi dünyanın 1 nömrəsi magnus carlsen olacaq. Düzdür, çox çətin rəqibdir, amma ümidim var ki, nicat qalib gələcək. Twitterdə hara baxıram nicat qabağıma çıxır, həqiqətən, qürurvericidir. Tək bir tournament ilə 30-dan çox pillə yüksəldi reytinq cədvəlində. Çox böyük nailiyyətdir. Uğurları bol olsun!

azərbaycanda təhsilin geri qalma səbəbləri

Çox kompleks məsələdir deyə konkret filan şeydir, ya da filan şeydir deyə bilmərəm. Amma bugünlərdə şahidi olduğum bir məsələ var ki, həqiqətən, insanı dəhşətə gətirir. Bəlkə, bilirsiniz, keçən il müəllimlərin attestasiyası keçirildi(təhsil və tibb sahəsində sertifikasiya adlanır). bu yaxınlarda da keçən il sertifikasiyadan keçə bilməyən müəllimlər üçün təkrar imtahan keçiriləcək və bu il də imtahandan kəsilsələr, əmək müqavilələrinə xitam veriləcək. Ona görə də kəsilən müəllimlər əl-ayağa düşüb, məşğələlərə gedirlər hazırlaşmaq üçün. Mənim anam da müəllimədi, yanına məşğələyə ibtidai sinif müəllimləri gəlir, arada evdə olanda yan otaqda məşğələ keçilir deyə şahidi oluram necə dəhşətli səviyyədə savadsızlıq olduğunun. Deyəcəyim şeylər universitet səviyyəsində biliklər zad deyil, normal səviyyədə təhsil almış 2-ci, 3-cü sinif şagirdinin asanlıqla eləyə biləcəyi şeyləri bu insanlar bacarmır. Məsələn, belə dialoqlar olur:
-müəllimə, bunun cavabını siz deyin(misal: "13+15")
-(barmaq çıxardıb hesablamağa çalışır)
-çalşın barmaqla eləməyin, bu asan misaldır.
-vərdiş eləmişəm e.
40 yaş üstü ibtidadi sinif müəllimidi barmaqla təkrəqəmli ədədləri hesablayan.
Ya da üzdən nəsə oxuyanda barmağını sətirin altında tutan müəllimə deyəndə ki, belə eləməyin, deyir, belə eləməsəm sətiri itirirəm. Deməli, oxuma vərdişi elə 3-cü sinif şagirdindəki kimidir. Bir nəfər müəllimə lövhəyə çıxıb sadə toplama əməlləri yerinə yetirəndə kitabın arxasındakı cavablardan köçürür lövhəyə. Təsəvvür edin, qırx yaşın ola, nə qədər şüursuz olasan ki, pul verib hazırlığa gələsən, orda da nəsə öyrənməyə çalışmaq əvəzinə köçürdəsən. Adətən müəllimlər şagirdlərə bunu başa salmaq üçün soruşurlar ki, axı sən kimi aldadırsan? Bu sonuncu adamın savadsızlığı bir tərəfə, şəxsiyyəti belə formalaşmayıb heç. bəlkə də, ibtidai sinifdə daha şüurlu şagirdlər var. Başqa bir müəlliməyə deyəndə ki, mötərizəni bağla, durub soruşur ki, hardan bağlayım... Arxadan bağla, xala. Üstəgəl bəzilərinin eqoları da o qədərdir ki, irad qəbul eləmirlər.
indi belə insanlar oturur sinifdə, qabağında da iyirmi nəfər ibtidai sinif şagirdi. Ora bir kamera qoyub dərsin gedişini çəkmək lazımdı, yaxşı sitcom alınar.
Məni yandırır bu məsələ, çünki Təməl çox şey deməkdi. uşaqlıqda qazanılan vərdişləri sonradan qazanmaq çox çətindi, günü bugün belə kaş daha yaxşı ibtidai sinif müəllimim olardı deyirəm.
Bir də bu məsələni maaşlar azdır, savadlı kadrlar müəllim olmaq istəmir deyib keçişdirirlər. Birincisi, ətrafımda ən azı 10 nəfər tanıyıram ki, vakant yer olmadığı üçün işə düzələ bilmir, olanda da 1 yer üçün 20 nəfər imtahan verir, halbuki yuxarıdakı kimi müəllimləri vaxtında obyektiv sertifikasiyadan keçirib xaric etmək olardı. ikincisi, maaş az olsa belə, vicdanına nə gəlib müəllimin? Neçə ildir işləyirsən, insan heçmi özü-özünü mühakimə eləməz, inkişaf elətdirməz. imtahan çətin olanda təhsil nazirliyinin qabağına şüvənliyə çıxmağa bir dənədilər amma.

sözaltı roman

...məzi bələdiyyə binasına getmək üçün avtobusa mindi. Avtobusda basa-bas var idi. Hamının çiyinləri düşmüş, üzü solğundu burda. Həyatından narazı insanlar bu dördbucaq qutuya doluşub işdən evə qayıdır. Deyəsən, bu ölkədə həyatından razı olan insanlar işə avtobusla gedib-gəlmir. Amma bu avtobusdakıların fərqli cəhəti var idi. Bu avtobusdakıların hamısı nümunəvi sərnişindir. Bir nəfərdən başqa hamı birgəyaşayış qaydalarına cidd-cəhdlə riayət edirdi: görkəmindən tələbəyə oxşayan bir qız başının üstündə dayanmış iki əməkdar xalaya yol vermirdi. Əməkdar xalalar aşağısı iyirmi il idi ki, peşəkar xalalıq fəaliyyəti ilə məşğul olurdular. Burda insanlar adətən 45 yaşından sonra əmi/xala statusunu müddətsiz olaraq əldə edirlər. Hətta öləndən sonra da bu əmi/xala statusu insanlardan əl çəkmir. Statusu ilə bir yerdə yad edirlər adamları; səid əmi yaxşı kişi idi, səkinə xala çox mehriban idi... elə bil, həmişə xala, əli olublar, cavanlıqları olmayıbmış kimi.
Amma bu sosial statusun müsbət tərəfləri də vardı. Bunlardan biri də istədiyin vaxt, istədiyin yerdə otura bilmək hüququdur. Bu özündənrazı qız onların fundamental hüquqlarını kobudcasına pozurdu. Bir qədər sonra sonuncu stansiyaya çatdığından, ya da xalaların ona zillədiyi baxışların ağırlığından qız ayağa qalxdı. Axır ki, xala iyerarxiyasında daha üst pillədə olan xala öz layiqli taxtına əyləşdi.
Xala/əmi statusu haqqındakı fikirlər məzini gülümsətsə də, daha çox kədərləndirirdi. Çünki özü də nə vaxtsa bu statusa layiq görüləcəkdi. istəsə də, istəməsə də. Geci-tezi var. Əslində, xarici görkəminə fikir versə, bəlkə, bu işi bir neçə illik təxirə sala bilərdi. Hətta, bəlkə, 10 il. Amma nə mənası var? Əvvəl-axır əmilər iti caynaqları ilə onu öz cərgələrinə qatacaqdılar. Qocalığın ona niyə belə qorxulu gəldiyini anlaya bilmirdi. Həmişə fikirləşirdi ki, hər yaşın öz gözəlliyi var. Amma getdikcə fikirləri dəyişirdi: "hər yaşı gözəl etmək insanın özündən asılıdır". Bu fikir qocalığın ona niyə qorxulu gəldiyini anlamağa kömək edirdi. O, qocalıqdan yox, yaş artdıqca "həyatı gözəl etmək" missiyasını yerinə yetirə bilməməkdən qorxurdu. Bu missiya onun üçün ağır bir daşı dağın təpəsinə qaldırmaq kimi idi. Bəzən əzələlərinin artıq dolduğunu hiss edirsən, daşı aşağı buraxmaq ən rahat yol kimi görünür insana. Onsuz da o təpəyə kim çata bilir ki?
birdən çiyninə dəyən çanta onu xəyallar aləmindən ayıltdı. Bayaq ayaqda qalan xala idi. Çantasını toxunduraraq məziyə nəsə mesaj verirdi. Dur görək, cavan oğlan...

firuze

Sezen aksunun 1982-ci ildə ilk dəfə səsləndirdiyi mahnı. Sonralar tarkanın oxuduğu versiyası da məşhur olmuşdu. Mahnı ilə bağlı maraqlı tərəf isə mahnının sözlərinin yazılmasının pərdə arxasında olanlardır. Düzdür, Mahnının özü, hekayəsi olmasa da, çox cult mahnıdır, amma hekayəsi, bəlkə də, özündən maraqlıdır.
Əslində, düşünülənin əksinə, bir sevgi mahnısı deyil. Sözlər məşhur aktrisa müjde arın anası aysel gürel tərəfindən qızına ithaf edilmişdir. Aysel gürelin özü də sənətkar, söz yazarıdır, hətta türkiyədə əməlli-başlı məşhur imiş, ləqəbi də “deli aysel”dir, qeyri-adi şəxsiyyətinə görə. internetdə özünün haqqında verdiyi maraqlı müsahibəsindən niyə “dəli” dediklərini anlamaq olur:
“annem erzincanlı, ağa kızı. babam mekteb-i hukuk mezunu. babam bir sebeple erzincan'a gidiyor, annemi görüyor ve on üç yaşında annemi nikahlıyor.

hayatın kirli taraflarıyla karşılaşmadım. zengin bir ailenin el bebek gül bebek, şımarık bir piçi olarak büyüdüm.

muazzam bir kütüphanede emeklemeye başladım ben. ancak kitaplarda anlatılan şeylerle, mahallede anlatılanların birbirine benzemediğini gördüm. ünzile* mahnının adıdır. Dinləməyə dəyər odur işte. köyün son çitine gitmeye korkar, çünkü dünyanın orada bittiğine inanır.

sekiz yaşındayken çok azıp kudurduğum için, onunla konuşayım, uslu durayım diye bir kuzu almışlardı. kuzuma 'mido' diye bir isim koydum. 'şarkısız canlı mı olur' deyip, kuzuma bir de şarkı yaptım. 'mido güzel kuzu / annesinin yavrusu' diye. ilk böyle başladı diyebilirim söz yazma ve beste yapmam.

çocukken sekiz kere boğuldum. suni teneffüsle kurtuldum. çünkü ben trabzon'dan sivastopol'a gitmek istiyordum yüzerek.

liseyi bitirene kadar trabzon'daydım. karadeniz'de denize gündüz girmez, gece girer mahalle kızları. elbiseleriyle girerler, el ele tutuşarak, şarkı söyleyerek, dönerek serinlerler. fazla da açılmazlar. sonra langoz dediğimiz su anaforları olur suda. kızlardan biri bu langoza ayak baş parmağını kaptırdımı, o halka döne döne bütün kızları içine alır. bırakmaz asla. sonra da dışarıya japon feneri gibi çıkarlar. boğulduktan sonra.

seksten hoşlanıyorum ama öyle şartlarım var ki yerine gelemez. bana göre adam hiç kaka yapmayacak. o yüzden ayrı evlerde oturmak en iyisi. kadına kulaktan girilir, aşağıdan değil. hormonlar seçiyor birbirini. sadece erkek kadını değil, erkeği de seçiyor erkek. kadın kocasını kıskanmıyor çoğu zaman, öteki kadını kıskanıyor. erkek de öbür erkeği. erkek umumi kadınlara, başka erkeklerin çükleriyle buluşmak için gidiyor. eşcinsel tarafı yolluyor onu oraya. o kadar da önemli değil seks. tek başına da yapılabilen bir şey.

ev benim için yatak ve mutfak, o kadar. evim, damım, yuvam gibi bir şey yok bende. kızlarımı tiyatro kulislerinde, dekor sandıkları üzerinde büyüttüm.

deli sıfatını ben taktım kendime. tabii ben o deliyi biraz da veli anlamında söylüyorum. veli, yunus. yunus kadar da iyi bir şairim. şarkı sözü yazabilmek için aruz ve hece bilmek, en önemlisi de dünya literatürünü okumak lazım. iki şiir kitabı çıkardım. birincisinin ismi “senin için sana değil”di. ikincisinin ismi, “şiir şimdi”.

ben birey değilim. ben kalabalık bir nesneyim. ben tek başıma radyoyum, televizyonum, konserim, orkestrayım, her şeyim. türkiye'nin ilk anarşist kızıyım ben. ilk çiçek kızıyım. ilk hippisiyim. ben amazon kadınıyım. türkiye'de kadının bilinçaltıyım”.


Aysel gürelin qızı müjde ar həmin dövrdə həm gözəlliyi ilə, həm də əslində anası kimi bir az türklərin “patavatsız” adlandırdıqları, sözünü gizlətməyən, cəsarətli çıxışlar edən, cəsarətli səhnələrdə rol alan, qadınların hüquqları barəsində öz dövrü üçün mütərəqqi işlər görən biri olması ilə populyar imiş. Aysel gürel də qızının sənətdə uğurlu olmasına baxmayaraq, şəxsi həyatda xoşbəxtliyi tapa bilməməsində, taleyindən narahat olduğu üçün onun haqqında “Firuze” şeirini yazır. Yenə həmin dövrdə sezen aksu və atilla özdemiroğlu bu mahnının üzərində çalışırlar, amma mahnının ilk versiyasındakı sözlər ürəklərinə yatmır, buna görə aysel gürelin “firuze” adlı şeiri bir az redaktə edilərək mahnıya əlavə edilib. Hekayəsini biləndə sonra sözlərini oxuyanda mahnı daha təsirli olur, xüsusən aysel gürelin narahatlığı hiss olunur:

Bir gün dönüp bakınca düşler
içmiş olursa yudum yudum yudum yıllarını
Ağla, ağla Firuze ağla
Anlat bir zaman ne dayanılmaz güzellikte olduğunu
Kıskanır rengini baharda yeşiller
Sevda büyüsü gibisin sen Firuze
Sen nazlı bir çiçek, bir orman kuytusu
Üzüm buğusu gibisin sen Firuze
Kıskanır rengini baharda yeşiller
Sevda büyüsü gibisin sen Firuze
Sen nazlı bir çiçek, bir orman kuytusu
Üzüm buğusu gibisin sen Firuze
Duru bir su gibi, bazen volkan gibi
Bazen bir deli rüzgar gibi
Gözlerinde telaş, yıllar sence yavaş
Acelen ne bekle Firuze

Bonus video:

(youtube: )

əsəb pozan şeylər

Həyəcanlananda, ya da qorxanda üzün tərləməsi. Bu elə bir lənətdir ki, ömür boyu bütün ibnəlik qapılarını üzünüzə bağlayır. Çünki nə yüngülvari ibnəlik eləsəniz, o saat üzünüzə vurur. Və heç vaxt "cool" ola bilmirsiniz, xüsusən də qarşı cinslə münasibətdə. Bəzi anlar olur axı, ürəyin saniyədə 20 dəfə döyünür, əlin əsir, amma istəyirsən ki, bunu heç büruzə verməyəsən, qarşı tərəf nə hiss etdiyini başa düşməsin. Üzü tərləyən insan bunu heç vaxt bacarmır. O lənətli yetim... "poker face" dedikləri şeyə heç vaxt sahib ola bilmir. Topluluq önündə danışanda günün altında qalmış marojnaya oxşayırsan, saçın alnına yapışır və bir quru salfetkanın nə qədər dəyərli ola biləcəyini anlayırsan.
Alnından tər axanlar–tanrının yetim övladları...* belə də lap kino adına oxşadı * bugündən etibarən şəhərimizin bütün kinoteatrlarında

qız tutmağın yolları

Qızla tanış olmağın yolları kimi bir başlığa yazmaq istəyərdim bunu, ancaq ikisi tamam fərqli məqsədlərə xidmət etdiyi üçün fərqləndirib bura yazıram.

Köhnə bir dostum var, şərti adı olsun niyaməddin. Niyaməddin məktəbdə sinif yoldaşım idi və ortastatistik biri idi ilk dəfə onu tanıyanda. Sonradan Necə oldusa günlərin bir günü niyaməddingil durduq yerə hədsiz varlandılar. day bilmirəm həyətlərində neft quyusu tapıldı, ya qızıl mədəni aşkarladılar, amma onu bilirəm ki, çox varlandılar. Hətta yadımdadır, o vaxt iphone 4 təzə çıxanda niyaməddin iphone 4 ilə gəlmişdi məktəbə, hamı ondan danışırdı. Onun telefonunda retrica ilə şəkil çəkdirmək üçün sıraya düzülmüşdü uşaqlar. Dərsdən qaçıb internet cluba cs 1.6 oynamağa gedəndə hamının şotunu verirdi niyaməddin. o dövr üçün, o yaş üçün belə bir şey böyük var-dövlət sayılırdı. Bir dəfəsində onların evinə getmişdim, evin qapısı adam görəndə öz-özünə sürüşüb açılan qapılardan idi, mall'larda olandan. Təsəvvür edə bilirsiniz, o dövr üçün necə böyük bir şey idi? Elə qapıları mən ancaq türk kinolarında görmüşdüm. niyaməddin bizim jeff bozesimiz idi, elon muskımız idi, ast telmanımız idi. Yəqin ki, hər cəhətdən təmin olunmuşdu deyə niyaməddin sonrada özünü heç vaxt inkişaf elətdirmək ehtiyacı duymadı, ona görə də məşğələlərə getməyə başlayandan sonra yollarımız ayrıldı. Sadəcə instagramda bir-birimizin şəkillərinə like verməklə kifayətlənirdik. Bu yaxınlarda niyaməddinlə təsadüfən qarşılaşdıq. Gözləmədiyin dərəcədə səmimi görüşdü və dedi ki, vaxt elə bir gün görüşək, nömrələmizi verdik bir-birimizə zad. Adətən "vaxt elə bir gün görüşək" vədi heç vaxt reallaşmır. Amma sonradan niyaməddin bir neçə dəfə zəng vurdu və elə oldu ki, küləkli bir bakı axşamında niyaməddinlə qeyri-rəsmi görüşümüz baş tutdu. Axırıncı model maşını ilə* markasına yazaram e, vallah, siz kasıblar bilməzsiniz. Həm də palit eləmək istəmirəm niyaməddini gəlmişdi məni götürməyə. Niyaməddin həminki niyaməddin idi, qətiyyən dəyişməyib, həmişəki kimi beşdə alacağı yox, üçdə verəcəyi, qayğısız adamdır. Məktəb günlərindən danışa-danışa gedirdik. Niyaməddin bardaçokdan malbrosunu(özü də üstündən çürümüş ağciyər şəkli olan, rassiski, baxalı!) çıxardı, mənə də təklif elədi, mən də qalın siqaret çəkmirəm, amma "bəy verən atın dişinə baxmazlar" deyib götürdüm. Qərarlaşdırdıq ki, canlı musiqi, içki olan bir yerə gedək.
Bu arada, niyaməddinin maşında bir oturuşu var, kənardan baxan elə bilər ki, bu, maşına pul verib almayıb, maşını fəth edib, işğaldan azad edib, nə bilim, maşını pezevenglərin əlindən alıb. elə məğrur oturur maşında. Nəysə, getdik həmin cafe-bar tipli yerə. Canlı musiqi, içkilər. Elə formada oturmuşuq ki, mən soldayam, niyaməddin sağda, ondan da sağ tərəfdə başqa bir masadı və iki qız oturub həmin masada. Masalar yaxın olduğu üçün bir az normal səslə danışanda yandakı masa eşidə bilir. Əsas məsələ burda baş verir. Əvvəla onu deyim ki, qarşı tərəf üçün diskomfort yaratmayacaq bütün "padxod" üsullarında problem yoxdu, məncə. Burda diskomfort edir-etmir məsələsi bir az subyektivdi, təbii.
Niyaməddin qarşı tərəfin diqqətini cəlb etmək üçün öz getdiyi yerləri danışır. Niyaməddinin gəzmədiyi ölkə yoxdur onsuz da, amma bu uşaq "çox gəzən çox bilər" sözünün antitezisi kimidir. Özlüyündə materiyalaşmış gədəbəydir niyaməddin. Amma yanda qızlar eşidir axı, dil boğaza qoymur: viyanada parka girən kimi hamı airdropdan şəkillər atırdı mənə... venesiyada çayın yanında beş dəqiqə dayana bilmədim, kanalzasiya iyi verir.. californiada zəncilərlə dalaşdım.. parisdə quşlar göynən uçur, berlində camaat tualetə sıçır, londonda çayı isti içirlər, monakoda maşınların dörd təkəri var.. uje ağını çıxarmışdı, bu vaxt yandakı qızlarda biri o birinə dedi ki, "hava soyudu elə bil", niyaməddin elə bil bu anı gözləyirdi, artıq niyaməddin yaydan çıxmış ox idi, dişisini etkilemeye çalışan flaminqo idi, bir qızlara baxdı, bir mənə baxdı, sonra səhnəyə baxıb, iç çəkə-çəkə belə dedi: "həə.. polşada da hava belə soyuq idi...."
Uzun müddətli sakitlik oldu. Qızların diqqətini çəkməyi bacarmışdı, ikisi də çönüb baxdı ki, kimdi bu xəstə? Niyaməddinin qulağına əyildim və pıçıldadım: "nə dəxli var, dalbayob?".

...Amma hər bir halda mən niyaməddinin bu cəhdlərini təqdir edirəm, o son atışı etməsəydi, bəlkə də, bir şansı olardı. Amma niyaməddin bu oyunun uduzan tərəfi idi. önümüzdeki maçlara bakacağız..

təkcə mənmi edirəm deyə düşünülən şeylər

Durduq yerdə “Görəsən bura terroristlər hücum eləsə, neyləyərəm?” Deyə düşünmək. Çox vaxt mühazirədə oturanda gəlirdi bu düşüncə. insan bir anda özünü 7.5 imdbli aksiyon filminin çəkilişlərində hiss eləyir. Hər dəfəsində Terroristlər zala girib kalaşla hamını vuranda partalarının arasıyla əyilə-əyilə gedib arxadan terroristi boğma fəndi ilə zərərsizləşdirirəm.
Bir də bunun gecə yatanda evə oğru girən versiyası var. O epizod da maraqlıdı, amma aksiyon aşağı olur.

(bax: sözaltı psixoloji dəstək və motivasiya mərkəzi)

sinusit

insanı həyatından bezdirən zad, xəstəlik, patologiya. Bizim bildiyimiz "qaymorit", ya da "haymorit". Burunun kənarlarındakı sinusların xəstəlik törədən mikroblarla iltihablanması nəticəsində yaranır.
Adətən deyirlər ki, diş ağrısı ən dözülməz ağrıdır, amma sinusit daha betəridir. Yanaq, alından başqa şiddətli göz, qulaq, diş ağrısı da eyni zamanda olur. Və işin daha pis tərəfi, sinusit aylarla davam edə bilər. (Xroniki sinusitdə) Mən artıq təxminən iki aya yaxındır ki, bundan əziyyət çəkirəm və get-gedə ağrılar artır. Bu iki ay ərzində burnuma damcılatmadığım dərman, sprey qalmadı, amma nə fayda? Duzlu su, dəniz duzu, himalay duzu, cökə, “efir yağları ilə zəngin bitki yağları”, ada çayı, yaşıl çay, qırmızı çay, sarı çay, kür, araz!!! Xeyri yoxdur. Əslində, var, amma çox cüzi.
Müşahidələrimə görə, bir çox insan müalicə ilə tezliklə sağala bilir. Amma problem orasındadır ki, çox az məsuliyyətsizlik belə təzələyir bu zibili. Məsələn, siz də mənim kimi gecə saat ikidə mağazalar bağlandığı üçün külək üzünüzə vura-vura uzaqlıqdakı şərab evinə getməyin, yoxsa bütün o müalicələr gedir öz işinin dalınca. Və incədən semaşkonun yolu görünməyə başlayır.
Bir də onu qeyd edim ki, sinusitin tibbdə, əslində, konkret müalicəsi yoxdur. Yəni ən kəskin vəziyyətdə əməliyyatla sinusları təmizləyirlər, ancaq əməliyyatdan sonra yenə həminki vəziyyətə qayıtmayacağınıza sizə heç kim zəmanət verə bilməz. Ona görə də özünüzü soyuqdan qoruyun.* kamu spotu “Əşşi, qripdi də” deyib keçməyin, elə qripdən sonra sinusit gəlir.
Bir də internetdə müxtəlif saytlarda çoxlu bitki qarışımları paylaşılıb, əksəriyyətində heç həkim adı da keçmir, bilmirsən kimin məsləhətidir bu. Çox fərqliliklər var və hərədə müxtəlif şeylər işə yarayır. Birində işə yarayan bitki/dərman başqasında alınmır filan. Hətta bir qohumum deyir ki, hansı həkimə getsəm, əvvəlki həkimimi “savadsız” adlandırır, yazdığı dərmanlara ağzını büzür. ona görə də adam baş aça bilmir. Siz siz olun, sinusit olmayın.* qafiyə desən, var hehe
Adətdəndir, məndə öz qarışımımı yazım: şeker… baharat… ve iyi olan her şey! Bunlar mükemmel küçük kızlar yaratmak için kullanılan malzemeler! Yo, bu ayrı reseptdir.. doğrusu budur - Gündə bir dəfə 1 çay qaşığı zəncəfil, qara zirə, qara üzüm çəyirdəyi, üyüdülmüş gicitkən, bir qaşıq zeytun yağı, darçın yarım kasa qatığa əlavə edilir, iştahla istehlak edilir.


Edit: yadımdan çıxmışdı demək, qazanda su qaynadıb daha sonra başınızı qazanın ağzına doğru əyib qazandan çıxan buxarla üzünüzə kiçik miqyaslı sauna eləmək faydalı olur. Bir də yay fəslidirsə, dənizə girib-çıxanda dəniz suyu həmin kanallara təmas edir, deyirlər ki, bu da çox faydalıdır. Axırıncını yoxlamamışam, amma ümumiyyətlə götürəndə dəniz suyunu müalicədə istifadə edirlər.

dost agentliyi

Dayanıqlı operativ sosial təminat agentliyi - “dost”. Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi nazirliyinin tabeliyində olan agentlik məşğulluq, əmək, sosial müdafiə və təminat sahələrində xidmətlərin göstərilməsinin təşkili ilə bağlı fəaliyyət göstərən publik hüquqi şəxsdir. 9 avqust 2019-dan bəri fəaliyyət göstərir və hazırda 6 mərkəzi mövcuddur(hammısı da bakuda -*).

Bu arada, əvvəlcə abreviaturu qoyulan, daha sonra adı tapılan dövlət orqanları cərgəsinə daxildir kendisi. Görmüşük ki, birinci orqanın(qurumun) adı qoyular, sonra abreviaturu tapılar, amma bizdə tərsinədi. (baxma: asan), (baxma: yaşat), (bax: təbib)

pythagoras cup

Pythagoras cup* pifaqor fincanı , greedy cup* tamahkar fincan və ya cup of justice* ədalət fincanı olaraq da bilinən bu fincan e.ə 6-cı əsrdə yaşamış məşhur yunan filosofu samoslu pifaqor tərəfindən hazırlanmışdır. (Pifaqor teoremindəki pifaqorla eyni adamdı.)
Bu fincanın maraqlı tərəfi odur ki, içində nə qədər içki içiləcəyini müəyyənləşdirən bir mexanizm var. Necə? Fincanın içində fincanın haraya qədər şərabla(ya da su ilə) doldurula biləcəyini göstərən bir xətt var. Əgər o xəttə qədər fincanı doldurursunuzsa, adi bir fincandan heç bir fərqi yoxdur. Əgər xəttin olduğu yerdən çox doldurularsa, bu zaman fincanın içindəki mexanizm işə düşür və bütün maye fincanın altındakı dəlikdən axıb boşalır.
Bəzi mənbələrə görə pifaqor bu fincanı ixtira edib ki, öz tələbələrinə tamahkar olmamaq haqqında dərs versin. Belə ki, bu fincanı hamı eyni səviyyədə doldurub şərab içə bilər. Kimsə acgözlülük edib, daha çox şərab doldurmaq istəsə, bu zaman tamahkar olan cəzalandırılır və şərabın hamısını əldən verir. Başqa bir mənbədə isə samos adasındakı işçilərin çox şərab içdiyi üçün, pifaqorun belə bir fincan ixtira etməsi deyilir.

Pifaqor fincanının əsasını təşkil edən fəlsəfi konsept isə balanslı və ölçülü olmaqdır. Hansı ki pifaqor fəlsəfəsində də bu ideyalar mərkəzi yer tutur.
pifaqor fincanının fəlsəfəsi həyatımızın hər sahəsinə şamil olunur; Bütün münasibətlərdə “xətti” gözləməli olduğumuzu və əgər “xətti” keçsək, əlimizdəkinin hamısını itirəcəyimizi ifadə edir.
nizaminin də dediyi kimi, bir inci saflığı olsa da suda… bildin də özün.


For those who say o nə olan şeydi, ay qa? :

(youtube: )

the best exotic marigold hotel

2012-ci il uk istehsalı, deborah moggachın eyniadlı kitabı əsasında çəkilmiş, baş rollarında judi dench və maggie smithin də yer aldığı film.

Yeddi nəfər yaşlı ingilis müxtəlif səbəblərdən hindistana gəlirlər və burada, filmə adını vermiş hoteldə bir müddət yaşayırlar. Filmdəki hadisələr də bu hoteldə və jaipur şəhərində onların arasındakı münasibətlər, həyatlarında olan, amma görməyi bacarmadıqları problemləri üzərində qurulur. Film komediya-dram janrındadır.

izləmək üçün film axtaranda chatgptyə the bucket list tərzi bir film tövsiyə etməsini söyləmişdim və bu filmi tövsiyə etdi, həqiqətən də, durnanı gözündən vurub. Bu filmdə də həyatının artıq son fəslini yaşayan insanlar çox gec olmadan bəzi şeyləri dəyişmək qərarına gəlirlər. filmin ortalarından etibarən sanki aydınlanma yaşayırlar. hər iki filmdə həyata qarşı eyni pəncərədən baxan insanlar var: yaşlandıqdan sonra həyatlarını həmişəki kimi boş xərcləməkdənsə, həqiqətən etmək istədikləri şeyləri etmək qərarını alan insanlar. izləyəndə ümid alır insan bundan, eyni zamanda niyə bunları vaxtında eləməyə cəsarətimiz çatmır sualı da doğur. Yəqin ki, vaxt az qalanda dəyərini daha çox bilirik deyə o cəsarət sonda gəlir.
Bir də filmdə çoxlu maraqlı sitatlar var. Kitab əsasında çəkildiyi bəlli olur, eyni zamanda başqa müəlliflərdən də sözlər var. Bunun kimi: “There is no past we can bring back by longing for it. There is only an eternal now that builds and creates out of the past something new and better”.
Johann Wolfgang von Goethe