S Ö Z A L T I

28 may 1997 b.dortmund - yuventus matçı | idman

1996-97 Uefa çempionlar liqasının finalı. Hazır dortmund da finala çıxmışkən yad ediləsi oyunlardan biridi. Bura qədər 1995 və 1996 bundesliqa çempionu olan Dortmund o sezon b qrupunda 6 oyuna 4 qələbə, Polşanın widzew lodz klubu ilə 2-2 heç-heçə və evdə atleticoya 1-2 hesabla məğlub olaraq 13 xal və averajla Atletico Madridin gerisində 2-ci olmuşdu. Juventus isə c qrupunda 5 qələbə və səfərdə Rapid wienlə 1-1 qalaraq 1-ci olmuşdu. Yeri gəlmişkən, fənərbağçanın Manchester unitedi elvir boliçin qoluyla 1-0 məğlub etdiyi həmin o məşhur oyun da bu qrupda baş vermişdi. Bununla da Unitedin Avrokubok oyunlarında Old Trafforddakı 40 illik məğlubiyyətsizlik seriyası başa çatmışdı.
4/1-də dortmund 1996-cı ilin Fransa çempionu və öz qrupunu 1-ci bitirən Auxerre-i rahatlıqla 3-1 və 0-1 hesabı ilə keçir. Yuventus da nisbətən rahat rəqib olan norveçin rosenborg klubunu 1-1 və 2-0 la keçir. ( deyirəm dönəmin çempionatlarına baxe. İndi nəinki Rosenborgu və Auxerre-i hətta o dövrün güclü Hollandiya klublarını da 8/1-də görmək çətin məsələdi. Türklər demiş makas çox açılıb.) yarımfinalda borussiya Manchester unitedi hər iki oyunda da 1-0 məğlub edir. Maraqlıdı ki, bu matçlar 2024 sezonunun psg ilə olan oyunlarının kopyasıdı. Juventus 1996-cı ilin finalında qalib gəldiyi Ajaxı 1-2 və 4-1 hesabı ilə darmadağın edir. Bu arada Ajax da 1994-95 çempionlar liqası çempionu idi. İzlədiyim ən yaxşı Ajax komandalarından biri idi. Milanı həm öz qruplarında 2 dəfə, həm də finalda keçmişdilər. Z kuşağı nə var bunda? Milan onsuzda zəifdi desə də, söhbət əfsanə milandan gedir.
Və 28 may 1997. Bavariyanın keçmiş evi Münhen olimpiya stadionu. Möllerin, kohlerin, riedlenin, chapuisatın və baş məşqçi ottmar hitzfeldin dortmundu deşamın, zidanın, vierinin, Del pieronun və əfsanəvi baş məşqçi, bundan 9 il sonra İtaliya milli komandasına dünya çempionluğu qazandıran marçello lippinin yuventusuna qarşı. Əlbəttə ki, keçən ilin çempionu Yuventus favorit idi. Amma 29-cu və 34-cü dəqiqədə euro 1996-da ingiltərənin xəyallarını puç edən Karl heinz riedle səhnəyə çıxdı. Yuventus şok olmuşdu. 1-ci dövrə belə bitdi. 2-ci dövrədə isə nələr oldu nələr. Zidanın dirəkdən dönən topu, vierinin əl ucbatından sayılmayan qolu və del pieronun əla daban qolu. Hesab 2-1 olmuşdu. Amma 70-ci dəqiqədə Chapuisatın əvəzinə meydana daxil olan və bütün karyerasını yalnız Borussiya dortmunda fəda edən Lars Ricken abimiz oyuna girdi. Və girəndən 16 saniyə sonra çempionlar liqası finallarının bəlkə də ən yaxşı qolunu vurdu. Yuventusun qapıçısı peruzzi çox öndə dayanırdı oyunlarda. Bunu görən möller pası Rickenə verir və Ricken xarüqə yaradır. 20 dəqiqə sonra isə oyun bitir. Və dortmund tarixinin ilk çl finalında qalib olur. Haşiyəyə çıxım: 2013-də bavariyaya uduzan dortmund da pis komanda deyildi. Sadəcə bəxtləri gətirmədi. Bu il isə Real madridlə işləri çox çətin olacaq. Çempionluq xəyaldır. 27 il öncə də xəyal idi amma bacardılar. Görək bu il necə olacaq.

Əfsanəvi fosforlu sarı forması ilə Dortmund komandası


Həmin o məşhur vuruş



Seremoniya





Bu da türkçə icmal

https://www.dailymotion.com/video/x60fuiv

tissot prx | texnologiya

Son illərin ən "xod" gedən qol saatı. Ölkəmiz standartları üçün baha olsa da 1000 dollardan ucuz olduğu üçün birinci dünya ölkələrində "affordable" seqmentinə daxil olur.


Tissot, saatın dizaynının 70-ci illərdə satdığı tissot seastar modelindən götürüldüyünü deyir.

Amma həmin seastar modelinin dizaynının da Audemars Piguet royal oak-dan ilhamlandığını hər kəs yaxşı bilir.

Saatın bilərziyi royal oak-da olduğu kimi inteqrasiya olunmuş bilərzikdi. Yəni bilərziyin saatın gövdəsinə birləşən birinci parçası gövdəyə inteqrasiya olununub və tam qatlanmır.

Elə bu səbəbdən də saatın ayaqdan-ayağa (lug to lug) uzunluğu xeyli böyükdü. Belə olan halda qol ölçünüz incədisə saatın bilərziyi qolunuzdan kənara "daşır".

Normalda 42-43 mmlik saatları rahatlıqla taxan mənim belə biləyimdə 40 mmlik versiyası böyük görünürdü. Ona görə alarkən taxıb yoxlamaq lazımdı.
Kvars versiyada sferblat sadə dizayndadı. Xəfif sunburst effekti var.

Mexaniki versiyada isə vafli dizaynına sahibdi

Saatla bağlı ən böyük müzakirə mövsuzu içindəki mexanizmdir. Powermatic 80 mexanizmi 80 saat enerji rezervi versə də mexanizmin bəzi detallarının plastik olması fikir ayrılığına səbəb olub. Bəziləri plastik detalların metal detallar kimi bir-birinə sürtünərkən yeyilmədiyini və buna görə uzunömürlü olduğunu deyir. Bəziləri də plastik detalların aztapılan olduğu üçün saatın təmirinin çox çətin olduğunu deyir.
Saatın populyar olmasına görə tonla fərqli rəngi və versiyası mövcuddu.
35 və 40 mm-lik kvars versiya

35 və 40 mm-lik mexaniki versiya

42 mm-lik mexaniki xronoqraf versiya


Və ən bərbad versiya olan digital versiya


Alternativi üçün (baxma: citizen tsuyosa)

ray ban | sağlamlıq

1936-cı ildə qurulmuş olub 1999-cu ildən etibarən luxottica'nın tərkibinə alınan, Verdiyin pulun son qəpiyinə kimi layiq olan,
aviator wayfarer və clubmaster seriaları ilə məşhurlaşmış amerika mərkəzli eynək şirkəti. bütün təbəqələrdən olan insanlarçün əlçatan olan azsaylı brendlərdən biridir. Bir milyarderin də gözündə görmək mümkündür, orta gəlirli insanın da.

Materialının premiumluğunu əlinə aldığın andaca hiss edilir. möhkəm, dözümlü olmasına baxmayaraq yüngül və keyfiyyətli materialdan olması sayəsində burunun üstündə gözəçarpan izlər qoymur və eynək taxdığını belə unutdurur adama. Lensləri modeldən asılı olaraq polikarbonat və ya mineral şüşədir. Onsuz da yetəri qədər pul verilir deyə, məncə, bir azca artıq ödəyib mineral şüşə olanı almaq daha məntiqlidir.

Almaq istəyənlər üçün texniki 1-2 detala deyinim. Yəqin ki, eynək taxan hər kəs "50/22/150" tipli yazıların çərçivə ölçüsü, burun hissənin genişliyi və sap uzunluğunu bildirdiyindən agahdır. Deyildisə də, artıq öyrənmiş oldu. ray-ban Modellərinə göz atarkən əlavə olaraq, əksər hallarda "g15" yazısını görmək mümkündür. G15 ray-ban'in 1937-dən bu yana istehsal etdiyi ən əsas şüşəsidir. G15-lə bərabər "b15" yazısını da görmək mümkündür. Bu kodlar şüşənin kodlarıdır. "g" hərfi "green", "b" hərfi "brown" sözündən gəlir, şüşənin rəngini bildirir. "15" rəqəmi isə lenslərin filter göstəricisidir. işığın 85%-ni bloklayıb 15%-ni buraxdığını göstərir. Təbii ki, bunlar standart (yəni sadəcə uv qorumalı) lenslərə aiddir, polarizə lenslərdə durum dəyişir.

Polarizənin də nə olduğunu bilməyənlər üçün qısaca izah edim. Polarizə qat gözün yorulmaması və daha aydın görüş üçün istifadə olunur. Ən əsas özəlliyi rəngləri daha kontrastlı, daha canlı verməsi və ən əsası da, yansımaları önləməsidir.

Yansıma deyərkən işığın qışda qarın, buzun, yayda asfaltın, maşınların, suyun üzərində yaratdığı bütün növ üfüqi olan parıltıları nəzərdə tutulur. Düzü, yuxarıdakı şəkildə bir az şişirdilib, ancaq məntiqi başa düşmək üçün yetərlidir. Bu arada, diqqət etdinizsə, bir əvvəlki cümlədə "üfüqi" sözünə xüsusi vurğu etdim. Çünki şaquli olan(məsələn, yandan və ya binaların şüşələrindən gələn) parıltıları önləmir. Əslində, polarizənin niyə belə işlədiyinin məntiqini mən də tam dəqiq bilmirəm* biri çıxıb bu barədə entri yazsa, əla olardı . Ancaq müqayisə olaraq fotoqrafiyadan anlayışlı şəxslərə polarizə lens filterləri üzərindən başa sala bilərəm. İstifadə edənlər bilir ki, bu filterlər lensin önünə taxılanda təkər kimi 360 dərəcə döndürmək olur. Duruma uyğun olaraq onu fırladıb fotosu çəkiləcək yeri polarizə edirik. Lakin gün eynəklərində şüşənin üzərinə əlavə vasitə taxılmayıb birbaşa olaraq şüşənin özünə çəkildiyindən sadəcə müəyyən limitli bir bucaq altında olan parıltıları önləyir. işığı yansıdan və gözü yoracaq olan parıltılar əksər hallarda qar, buz, qızmar günəş altındakı asfalt, maşınların və suların səthləridir, hansılar ki, yerə üfüqi şəkildə paraleldir, ona görə də eynəklərdə şaquli yox, üfüqi işığın qarşısını alacaq formada polarizə qat çəkilir. * nəsə elə bil çox qəliz oldu

Bir ray-ban Eynəyi seçərkən onun polarizə olub-olmamasını anlamaq isə çox bəsitdir. Bütün Ray-ban eynəklərinin sağ (öndən baxanda sol) şüşəsinin küncündə marka adı kimi "ray-ban" yazısı olur. Əgər eynək polarizədirsə, marka adının yanına bir də "p" hərfi qeyd olunur

və şüşənin üstündə standart olaraq "g-15" stikeri deyil də, "polarized" yazılı sticker olur.

Eyni zamanda kodlama olaraq da eynəyin sol sapının içərisində ən sonda rəqəm və "p" hərfi ilə işarələnir. Misalçün öz eynəyimdəki kod:

Eynəyin qutusunun içərisində çıxan təlimatda sapdakı son 2 rəqəm və hərfin eynəyin günəş radiasiyasına qarşı nə dərəcədə qorunma təmin etdiyini bildirdiyi qeyd oıunub:
0 - çox zəif
1 - zəif
2 - orta
3 - yüksək
4 - çox yüksək
"n" hərfi "normal", "p" hərfi də dediyimiz kimi "polarized" anlamına gəlir.

Reddit'dən tutmuş quora'ya, ordan da üzü türk forumlarına qədər saysız-hesabsız başlıq açılaraq soruşulan, hətta bakıdakı rəsmi satış yerlərində belə cavabı tam əminliklə verilə bilməyən bir suala tam rəsmi bir cavab vermiş olum. Məsələ belədir ki, insanlar eynək alarkən "uv400 yoxsa polarized?" seçiminə düşürlər. Hər zaman da sual yaranır ki, "görəsən, polarizə eynəklər həm də uv400-dür?". Özüm keçən ay araşdırma edəndə dəqiq cavab tapmadığım üçün şirkətin amerikadakı müştəri xidmətlərinə mail yazdım. Sağ olsunlar, gün ərzində də cavabladılar və buradan elan edirəm mən də -*
"bütün ray-ban eynəklər uv400 qorumalı şüşəyə sahibdir. mavi işığın böyük çoxluğunu, uv-a və uv-b kimi zərərli şüaların isə 100%-nin qarşısını alırlar. yəni polarizə olan ray-ban'lar həm də uv400-dür. Lakin özlərinin qeyd etdiyi bir əmmanı da deyim. Polarizə olan ray-ban eynəklər g-15 (və ya b-15) kodlu şüşəyə sahib olduqları deyilsə də, "texniki olaraq" 15 sayılmırlar. Çünki mail'də qeyd olunmuşdu ki polarizə olduğundan bu şüşə normal işığın 89%-ni bloklayır və 11%-ni keçirir. Bu da "texniki olaraq" şüşənin g-15 deyil də g-11 olmasına gətirib çıxarır.

Son olaraq, ümumən gün eynəyi almaq istəyənlərə eynəksiz gəzəndə gözləri sulanan biri kimi mənim tövsiyəm o olardı ki, mütləq şəkildə polarizə olan eynək alsınlar* polarizə ray-ban üçün əlavə 50$ ödəməlisiniz . Xüsusilə də maşın sürənlər, uzun yola çıxanlar üçün həyat qurtaran şeydir polarizə eynək. Çünki mən özüm sadəcə uv400 olan eynək taxanda davamlı şəkildə "eynəyin də var, niyə gözlərini qıyırsan?" deyirdilər. Bunu istifadə edəndən sonra anladım ki, problem polarizə olmamasında imiş: o yansımalar gözümü qamaşdırırmış. Həmçinin, 200, 300, 500 - hər nə qədərdirsə, pula qıyın, mütləq şəkildə eynək işinin içində olan markaları alın. Ray-ban olmasın, olsun persol, oakley, tom ford, prada və s. Əsas odur güvənilir brend olsun. Həm də ki, yazıda qeyd etdiyim 85-89% işığı bloklamaq məsələsi də gözünüzü qorxuzmasın. İllər Əvvəl 50-60 manatlıq poddelka eynək taxırdım, hansı ki bildiyin adi qara plastik idi, "gün eynəyi" adı altında qaraldırdı hər yeri. Kiminsə axşam vaxtı gün eynəyi taxdığını görəndə də qəribsəyirdim ki, kor kimi heç yeri görmədiyi halda bu niyə gözündən çıxarmayıb? Dünən başıma gələn bir hadisədən sonra indi anlayıram o insanları. Dünən axşam şəhərdə dostumla qarşılaşanda "hava qaralıb, gün eynəyi niyə taxmısan?" deyəndə ayıldım ki, eynəyimi dəyişməmişəm, gözümdə qalıb. İnsan kağız üstündə "89% işığı bloklayır" cümləsini görəndə elə bilir ki, hər yeri zil qaranlıq edəcək. Di gəl ki, digər şəffaf eynəyimdən tək fərqi ətrafı cüzi bir yaşıl filterlə göstərməsidir, hansı ki buna rəğmən əşyaların rənglərində və tonlarında bir qram dəyişiklik yoxdur, necədirlərsə elə də görünürlər. Amma bununla belə günəş və ümumiyyətlə, digər işıqlar insanın gözünü bir qram da yormur* türklər demiş, ohh, dünya varmış. İndi oturub illərdir niyə ağıl edib düz-əməlli bir gün eynəyi almayıb gözlərimə əziyyət vermişəm deyə heyifsilənirəm.

Yekun olaraq, Ortalıqda həddindən çox geydirmə ray-ban var. Əvvəllər original ilə fake arasındakı fərqi lazer ilə şüşəyə qazınmış "rb" loqosundan, kodlardan və s şeylərdən anlamaq asan idi, amma indi elə fake ray-ban'lar var ki, heç illərin optikaçısı belə ayırd edə bilmir hansı originaldı, hansı fake. Yuxarıda bir yazar hər gələnin gözündə ray-ban olduğunu deyib, ancaq demək olar 90%-i fake ray-ban'dır. Odur ki, rəsmi satış nöqtələrindən almaq lazımdır. Bakıda occi və 28 mall'dakı sunglasshut mağazalarını məsləhət görürəm. Əsas da sunglasshut. Çünki ray-ban şirkəti luxottica'nın tərkibindədir və sunglasshut da luxottica qrupun məhsullarını satan ən əsas mağazadır. Türkiyədən alınacaqsa, atasun optik və elə ordakı sunglasshut məsləhətdir. Amma məncə, ən yaxşısı ya amazon'da rəsmi ray-ban mağazından və ya elə sırf ray-ban'ın öz saytından almaq ən yaxşıdır. 10-15 gün gözlə, amma ən azından için rahat olsun ki, tamamilə original, keyfiyyətli və ömürlük bir eynək almış olacaqsan. Həm də ki, öz saytında digər yerlərdə olmayan hər cürə "option"ları görmək mümkündür. İstədiyin kimi çərçivə, şüşə rəngini, polarizə olub-olmamasını, hətta üzərinə lazerlə söz yazılmasını belə seçmək olur. Şəxsi zövqümcə elə ən yaxşısı, wayfarer modelini almaqdır. 70 illik klassikləşmiş dizayn elədir ki, hər tip üz quruluşuna, hətta eynək yaraşmayan insanlara belə yaraşır. Əslində, wayfarer özü öz içərisində "classic/ ease/ new/ folding/ mega" olaraq 5 tipə bölünür. Entri yetəri qədər uzun olduğundan model fərqlərinə girib daha da uzatmaq istəmədim. 2 ay elə didik-didik araşdırma elədim ki, bildiyin satış mütəxəssisinə çevrilmişəm :d. Odur ki, almaq fikrinə düşən olsa, heç çəkinmədən mesaj qutumu yaşıllandıra bilər, əlimdən gələn hər köməyi edə bilərəm.

28 may 1997 b.dortmund - yuventus matçı | idman

tissot prx | texnologiya

ray ban | sağlamlıq

14 may 2023 türkiyə seçkiləri ★ wiki | siyasət

uzun müddətdir bu entry-i yazmaq istəyib, baş verən yeniliklərə görə təxirə salıb biraz da analiz etdiyim seçkilər. yazılası çox şey var, ancaq haradan başlayacağımı bilmirəm. əvvəlcə xırda məsələlərdən başlayım. bu seçkilər həm prezident həm də parlament seçkiləridir. seçkilərin 14 may tarixinə salınması da təsadüfi deyil. çünki 14 may 1950-ci ildə " demokrat parti" girdiyi seçkilərdə 27 illik(1923-1950) "chp" iqtidarını göndərərək 55 faiz səslə iqtidar olmuşdur.

seçkiləri bu tarixlə eyni günə salan ərdoğan, yenə də chp üzərində qələbə qazanıb tarixi təkərrür etdirməyi planlayır.

indi keçək prezident seçkilərindəki namizədləri analiz edək. əvvəlcə deyim ki, 4 namizəd var :
sırası ilə recep tayyip erdoğan, muharrem ince, kemal kılıçdaroğlu, sinan oğan.

ilk rte-in vəziyyəti barədə yazmaq istəyirəm: 2002-ci ildə akp 34 faiz səs alaraq tək başına iqtidara gəldi.

d'hondt sistemi-ə görə barajı(10%) keçə bilməyən partiyalar parlamentdə təmsil oluna bilməzdi. şəkildə də göründüyü kimi barajı sadəcə akp və chp keçə bilmişdir. barajı keçə bilməyən partiyaların səsi isə keçə bilən partiyalar arasında faiz nisbətinə uyğun olaraq bölünür.
iqtidara gəldikdən 5-6 ay sonra baş nazir olan rte, yanındakı gənc, savadlı, dinamik kardlarla türkiyə tarixinin ən yaxşı dövrlərindən birini başlatdı. belə ki bu uğurlarına görə hər seçkidə daha çox səs artıran ərdoğan 2011-ci il seçkilərində 50 faizə səsi(49.83%) təkbaşına yığaraq( bunu türkiyədə edə bilmiş 3 partiyadan biri olmuşdur) iqtidar olmuşdur. məncə bu seçkilərdən etibarən artıq poxu çıxmağa başladı ( bundan əvvəl də problemlər var idi ancaq, daha da dərinləşməyə başlaması 2011 seçkilərindən sonra oldu). gücün yozlaşdırmadığı adam olmadığı kimi güc "bu fakiiir kardeş" imizi də yozlaşdırdı. yaşadığı güc zəhərlənməsinə görə 2012 ci ildə işçi haqqlarının gündəmdə olduğu günlərdə rte-in "itibardan tasarruf olmaz" deyərək maliyyəti 350 milyon dollar olan sarayın tikintisinə başlanılması ilə artıq rte-in ölkəni artıq öz malı kimi görməsinin başlancığı oldu. 2013-də gezi parkı olayları isə türkiyədəki sosial problemlərin artıq get gedə dərinləşdiyinə bir işarə idi.

hətta şəkildən də görüldüyü kimi 2002-dən 2012-ə qədər az da olsa artan demokratiya indeksi 2012-dən sonra düşüşə keçmiş, bu günki günə qədər də azala-azala gəlir.
sosial problemlər 2012-dən etibarən pisləşməyə başlasa da, iqtisadi problemlər 1 il sonradan-2013 dən etibarən pisləşməyə başlayır.

2013-cü ildə öz pikini yaşayan adam başına düşən üdm-in həcmi, 2013-dən sonra düşməyə başlamışdır. bunun bəhrəsini 2014 prezident seçkilərində görən rte, bu dövrdən sonra baş nazirlikdən çəkilib prezident olmuşdur. 2017 referendumuna görə 2018-ə qədər parlamentli respublika olan türkiyədə (1923-2018) prezident seçkiləri parlamentdə deputatların verdikləri səslə seçilirdi. 2014-də prezident seçiləri ilk dəfə xalq tərəfindən keçirildi və ərdoğan çox az adamın tanıdığı, chp və mhp-in dəstəklədiyi ekmeleddin ihsanoğlu-a qalib gələrək ilk dəfə prezident oldu.

ölkənin baş naziri bu gün millet ittifakı-da yer alan ahmet davutoğlu oldu.
vəziyyətin pisləşdiyinin nəticəsini 7 iyun 2015 türkiyə parlament seçkiləri-dən görə bilərik, bu dövrdə akp ilk dəfədir ki tək başına iqtidar ola bilmədi

daha sonra yaşanan terror hadisələri nəticəsində akp 49 faiz səs toplayaraq yenidən təkbaşına iqtidar olur.

bundan sonrakı seçkilərdə də əsasən xalqı manipulasiya edib səs toplayırlar( bundan əvvəl də belə idi, amma ən azından bundan əvvəl xalqın vəziyyəti bir qədər yaxşılaşdırdı deyə, onların duyğuları ilə oynamağa çox da ehtiyac qalmırdı). bunu uzun uzun yazmaqda məqsədim "ə qaqa yaxşı olmasa xalq ərdoğanı seçərmi?" məsələsini izah etmək idi. yadınızdadırsa 2020-də ilham əliyev çıxışları ilə xalqın 90 faizinin qəlbini fəth etmişdi. müharibəyə qədər onu söyüb batıran xalq, müharibə vaxtı bu tənqidləri bir müddətlik təxirə salıb "dəmir yumruq"-un çıxışlarını səbirsizliklə gözləyirdilər. bu da eynən belə məsələdir, kurtuluş savaşında da orduya kömək etmək üçün ac, paltarsız olmağa razı olan xalq, eyni mentaliteti davam etdirir. "ac olarıq, təki ölkəmizə terrorçular hücum etməsin" fikrini xalqın beyninə yeridiblər artıq. və səs toplamaq üçün seçki qabağı türkiyənin bir çox yerində terrorçu hadisələr olur ki, seçkiyə qədər ərdoğandan bezən xalq, seçki zamanı "bas ampülə amınqa" deyərək akp-ə səs verir.


15 iyul 2016 türkiyədə çevrilişə cəhd-dən sonra iqtidar-müxalifət fərqi olmadan hər kəs ərdoğanın yanında durdu. amma bu vəziyyətdən sui-istifadə edən ərdoğan, darbeyə cəhddən sonra, ona qarşı olan önəmli adamları " fetö" adı ilə həbsə atmağa başladı. 2016-2022 ci illər arasında ümumi 332 min nəfər tutuldu, 101 min nəfər həbs edildi.
daha çoxu üçün bu videoya baxa bilərsiniz.


2017-də referandum ilə ölkənin sistemini parlamentli respublikadan, baş nazirsiz prezidentli respublikaya keçirdən ərdoğanın artıq gücü tam əlinə almaq istədiyi görsənirdi.

yuxarıda paylaşdığım xəritələrə diqqətlə baxılsa görülər ki, referendumda "hə" deyən bölgələr ilə akp-ə səs verən yerlər eynidir. yani ərdoğan "aziz milletim her kesden 1 nude istiyorum" desə, akp seçmeninin çoxusu atar -*.
ay hələ əsas məsələyə gəlməmişəm indidən 5800 hərf sayı var -*.

2016-cı ildə, mhp-dən bir qrup bərkgedən üzv, partiya içi demokratiyanı bərpa etmək, devlet bahçeli-i göndərmək üçün mübarizəyə başladılar. kreslosundan götünü ayırmaq istəməyən bahçeli isə ona qarşı olanları( meral akşener, ümit özdağ, sinan oğan, koray aydın və.s )partiyadan ixrac etdirdi. amma bu üzvlər məhkəməyə müraciət edərək yenidən partiyaya qayıdandan sonra, devlet bahçeli kreslonu tərk etməmək üçün, illərdir meydanlarda sərt təndiq etdiyi iqtidarın götünü yalamağa məcbur qaldı. sonrasında isə " cumhur ittifakı"-ı qurdular.
2018-dəki son prezident seçkiləridə ərdoğan chp namizədi muharrem inceni ilk turda məğlub edərək rəsmən diktatura dönəmini başlatdı. muharrem incenin məğlub olmasında əlbəttəki chp-in səhvləri var idi. məsələn 4 milyon səsi olan sandıqları nəzarətsiz qoymuş, ərdoğanın seçkiləri saxtalaşdırmasına şərait yaratmışdır. ittifaq olmasına rəğmən " millet ittifakı"-dan 3 fərqli namizəd çıxmış, ərdoğana qarşı tək yumruq olub mübarizə aparmaq yerinə ayrı ayrı mübarizə aparmışdırlar.

amma seçkilərdə diqqət edilməyən 1 şey var idi: "akp-in çöküşü", çünki bundan əvvəl təkbaşına 50 faiz səs toplayan akp, bu seçkilərdə partiyası 42 faiz səs yığmış, ancaq mhp və digər ittifaq partiyaların köməyi ilə 52 faiz səs toplaya bilmişdir.
daha çoxu üçün:

indiki dövrə baxsaq ərdoğanın səsi ən yaxşı halda 45-46 faiz ətrafındadır. artıq akp-ə səs verənlərin ancaq "kemik kitle" olduğu bir dövrdür. yəni bu insanlar nə olursa olsun akp-ə səs verəcəklər, maksimum 1-2 faiz səsi düşə bilər, yəni akp 30 faizdən aşağı enməz deyə düşünürəm. seçkilərdə isə 40-46 arası səs toplayacağını düşünürəm. seçkilərdə hizbullah dəstəkli hüda par-ın akp sıralarından girməsi, illərdir chp-ə terrorçu deyən ərdoğanın nə qədər çətin vəziyyətdə olduğunu(bəlkə də 21 illik iqtidarlarında ən çətin vəziyyət) göstərir. bizim ləhçə ilə desək "ərdoğan domuşuf". həm də bu seçkilərin akp-in seçilmə ehtimalı olan son seçkilər olduğunu yaxşı bilən ərdoğan, bu dəfə də seçilsə ləhçə ilə desəm "ölkənin tifağını dağıtmadan" , soyub soğana çevirmədən gedən deyil ( e zaten koymuş). azərbaycanlıları nöqteyi nəzərindən də baxsaq, "ərdoğan getsə öyümüz yıxıldı" deyənlər məncə məsələni şişirdirlər. zatən bu siyasətdir, əbədi dostluqlar və əbədi düşmənliklər yoxdur, əbədi maraqlar var. türkiyənin bizimlə dostluğunun əsas səbəbi isə maraqlardır. hər halda kılıçdaroğlu gəlsə əlaqələrimiz biraz soyusa da, yenə də yüksək səviyyədə davam edəcəkdir deyə düşünürəm. ərdoğanın nick6-ı bitirək, keçək demokrat dedeye.


bu dəfə biraz qısa tutmaq istəyirəm, deməli kk 2010-dan etibarən chp-in başındadır. əslində cornelius fudge #371887 entrysində ətraflı izah edib kk barədə, mən də bir neçə əlavə edəcəyəm. bir neçə öz fikrimi deyəcəyəm: məsələyə birbaşa girsək chp-in hdp ilə yaxınçılığı barədə demək istəyirəm. çözüm süreci zamanı ərdoğan terrorist dediyi insanlarla daha yaxın idi. hər halda indi də kılıçdaroğlu daha yaxındır. çünki başqa bir şansı yoxdur. kurtuluş savaşı sırasında atatürk bilirdi hansı yüksək vəzifəli insanlar xaindir, amma müharibə bitənə qədər onlara dəymədi sonra isə hamısını edam etdirdi.
Türkiye'de idam edilenler listesi

kk-da baxır görür ki, türkiyədəki seçmenlərin çoxu hara və niyə səs verdiyini bilmir, kor-koranə səs verir. və görür ki, akp-in illərdir terrorist olaraq tanıtdığı kk-a, kemik kitle akplilər səs verməz, onun üçün də iqtidara gəlib ölkəni düzəltmək üçün kürtlərlə yaxınlaşır. həm də kürtlərin səsi 11-12 faizdir. bu seçkilərdə kürdlərin dəstəyi kimə olsa seçkiləri o qazanacaq.
bayaq ən yaxşı halda ərdoğanı hesabladıq, indi isə ən pis halda kk-a baxaq. chp-in səsləri 25 %, iyip səsləri 11 %, 4 dənə balaca partinin səsləri toplamı 3% olsa edir 39 faiz. (baxma: 40 yaapaaaar) -* kürdlərində 11 faiz səsi olsa 50 faizi keçir ilk turdan. incenin də namizədlikdən çəkildiyini nəzərə alsaq, və incəni səslərinin 40%-in kk-a gedəcəyini düşünsək, ilk turdan bu iş bitmişdir. iqtidara gələndən sonra hər halda ərdoğandan yaxşı olacaq, çünki demokratiya olacaq, ərdoğan kimi tək adam rejimi yox. demokratiya olan yerdə xaos da olar, ancaq kk gələn kimi parlamentli respublikaya keçməyəcək, ən azı ilk 3 il prezidentli respublika olacaqdır. bir məsələyə də öz fikrimi demək istəyirəm :"kk niyə səsləri 1-2 faiz olan keçmiş akplilərlər ittifaq bağlayır"
cavab: çünki ehtiyacı var, ölkədə 21 illik akp iqtidarı var, ölkədə nələrisə dəyişdirə bilmək üçün gərək akp barədə təcrübəsi olan adamlar da olsun. məsələn elçibəy 71 illik sovet hakimiyyətindən sonra öz adamların gətirdi, ölkədə xaos yarandı, amma heydər əliyev elə etmədi, əvvəlcə öz hakimiyyətini möhkəmləndirdi, sonra hamısının dalından dəydi. kk-da elə edəcək məncə. əvvəlcə chp-ə qarşı olan önyarğıları qırıb, chp-i möhkəmləndirib, bu əlavə yüklərdən xilas olacaqdır.

indi isə muharrem incədən qonuşaq:
2018-də ince chpin səs potensialından 5-6 faiz daha çox səs toplasa da bu onu 2 ci tura daşıya bilməmişdir. bundan sonra chp-ə qarşı aqressivləşən ince, 2019 da chp-dən ayrılmış, 2021-də isə memlemek partisini qurmuşdur. bundan sonra tiktokda filan məhşurlaşan ince, bir anlıq xəyalpərəst davranıb özünün seçiləcəyini iddia edirdi. ərdoğandan çox kılıçdaroğlunu tənqid edən incenin səsləri son dövrlərdə lap aşağı düşərək, namizəd olana qədər çoxunun tanımadığı sinan oğandan aşağıda qərarlaşmışdır. sonda seçilə bilməyəcəyini anlayan ince, namizədlikdən çəkilməsə, kk seçilsə də seçilməsə də hər iki halda günahkar olacağını anlayıb, namizədlikdən çəkilmişdir. 12 may keçirilən ankara mitingində kk onu dəvət etsə də, özündən bir xəbər çıxmamışdır.

ən son namizəd sinan oğana keçək:
içlərindən normal namizəd demək olar ki sinan oğandır, adam barədə vikidə oxusanız, nə qədər donanımlı birisi olduğunu görərsiniz, və ən az "oşibka" buraxan namizəd də odur. amma düşünürəm ki, bu seçkiləri kk qazanmalıdır, ölkədə demokratik bir ortam yaratmalıdır, sonra isə gənc siyasətçilər, köhnələri əvəz edib seçilsinlər. 2028-də seçkilər olsa, məncə ən çox şansı olacaq 2 namizəd ekrem imamoğlu və sinan oğan olacaq.
sonda isə güvəndiyim seçim təxminlərini paylaşmaq istəyirəm. bu təxminlər anket yolu ilə yox təxmin yolu ilə aparılır. ona görə də obyektiv olduğunu düşünürəm

1984-85 serie a sezonu | idman

red hot chili peppers | musiqi

kodak

1986 klivlend şar festivalı | tarix

(youtube: )

thick as a brick ★ wiki | musiqi

Yazıya başlamadan öncə referans olaraq istifadə edəcəyim bir çox Jethro Tull kitabı yazarlarına təşəkkürlər.

Qısa xülasə:

Jethro Tull qrupun 1972- ci ilə yayımlanan 43 dəqiqəlik tək bir mahnıdan ibarət konsept albomu.

Albomda işləyənlər:
Ian Anderson – vokal, akustik gitar, fleyta, violin, saksafon
Martin Barre – elektro gitar, Lavta
John Evan – organ, piano, moog, kilsə organı
Jeffrey Hammond – bas gitara
Barriemore Barlow – zərb alətləri




Bəli, gələk mövzuya, Thick As A Brick! görək bir daş qadar ağırıq?

Əvvəlcə işin mətbəxindən, yəni qrupun bu əsəri bişirməsindən yazacam sonra isə bu əsər haqqında.

Jethro Tullun böyük sıçrayışını göstərdiyi il 1972-ci ildir. Bu ilin bir başqa şahənə özəlliyi isə Anderson və silahdaşlarının Atlantiki aşaraq "üzüoyanda" da tutması və həm avropa, həm də şimalı Amerikada listlərdə zirvələrə oyanması idi.

Köhnə yazılarda da tez-tez vurğuladığım bu "ingilis aristokrasiyası" qrupa bu dövrlərdə hopdu. Classik 70-lərin əvvəlləri musiqilərindən tamamən ayrı idi tull musiqisi. İntellektual bir özən və özlərinə məxsus bir sound oturmuşdu artıq. Bundan asılı olaraqda dövrün ac dinləyiciləri tull musiqinə xüsusi maraq göstərirdi.

Bu zamanlarda isə bir başqa qrup üzvü dəyişlikliyi söhbətləri açıldı. (bax: Aqualung) -dan sonra, drummer Clive Bunker evlənir və gruptan ayrılır. Hər kəsin maraqla o dövrdə maraqlandığı sual isi Anderson dayı kimi gətirəcək drummer kimi qrupa? Who is this fucking drummer? Fucking olmasa beyin fucklayan bir drummer gətirir Anderson dayı. Müəllim yenə köhnə sənətkarlardan olan, Şotlandiya toylarının mahir drummeri, bir zamanlar John Evan Band ilə işləmiş Barrie Barlow!
Qrupun əsas daşları barrienin gəlişi ilə yerinə oturur. Bu arada bir faktda qeyd edimki, Martin Barre xaricindəki qrup üzvlərinin hamısı əvvəllər John Evan Band-da birlikdə çıxış etmişdilər. Eh talehə baxda. Həyat dönər dönər bir pox qaynadar həmişə.
Bir taleyin oyununda cütlənmiş zərik,
Yüz il qoşa atılsaq da qoşa düşmərik.
Bir zərrənin işığına milyonlar şərik,
Dünya sənin,
Dünya mənim,
Dünya heç kimin...

Məmməd Arazdan bir xatirədən sonra qayıdım temaya. Təzə qurulan bu kök heyət Tullu 5 il boyunca zirvələrdə tutacaqdı. Qrupun əsas mühəriiki yenədə Ian Anderson olsada, bu səfər artıq turbo motor idi. hər tərəfli dəstəyi var idi. İşin məğzidə onsuz o dövr tull musiqində (5 illik dövr) Anderson hər şeyə diktalıq etmirdi. Qrupda hər kəsin duzu var idi. Bu sadəcə musiqi olaraq yox yazılan sözlərdən, konsertlərdən albom coverlərinə qədər hər şeydə özünü yansıdırdı. Hər bir qrup üzvü bu ruh halının içində gəzib, gah melankolik, gah da işıqlı toxunuşlarıyla yaxışlaşırdı tull musiqinə. Bəziləri isə, misal üçün Barlow konsertlərdə digər üzvlərdən çox fərqli bir yumor atmosferi yaradırdı. Bilməyənlər üçün birdə deyimki Jethro Tull tarixin ilk və tək yumorlu progressive rock qrupudu. Mahnıları, klipləri, sözləri falan tamamən satiradan ibarətdi.
Qayıdaq temaya dediyim kimi Barlowun xüsusi bir yumoru var idi. John Evanla falan adamlar yaradırdı yəni.



Gələk indi isə səbəbi-mövzuya. Thick as a Brick! Yep, Jetho tullun dünyanı yığıb sürüdüyü konsept album anlayışın tanrısı olan albom!

Təzə albomun adı Thick As A Brick idi. O il qazandığı böyük uğurun yanında,musiqi tarixinin antika əsərləri arasında girdi bu şahəsər. Albomdakı ana konseptin yaradıcı yenə Anderson idi. Albomun cover şəklində isə bir qəzətin ön səhifəsi var idi. Cover şəklinin ideası qrupun bass gitaristi Jeffrey Hammond müəllimdən çıxmışdı.



Söhbət, İngilitərədə uşaqlar arasında olan bir şeir yarışması ilə əlaqəlidir. Şeirin 8 yaşındakı sahibi bu yarışmada qalib olmasına baxmayaraq ədalət komitəsi tərəfindən birinciliyi əlindən alınır. Balaca div " Gerald Bustock" adlı uşağın yazdığı şeir yarışma ekspertlərinə görə "sakıncalıdır". Qəzət olan albom cover şəklində də, məşhur İngilis şairi John Milton-dan istinad edərək, " Little Milton" adlandırıblar qəhrəman uşağı. Yəniki Gerald Bustocku.


Şeirdə işlənən ana tema, ailə, məktəb və dövlət kimi təməl anlayışlarla əlaqəlidir. Adı çəkilən şeylərə çox ironik formada tənqidi fikirlərini bildirirlər. Bir dahidir bu uşaq və sadəcə düşünüb eşitdiklərini dilə gətirmişdir. Amma bu, adı çəkilən əsas mənfi obrazları (ailə, məktəb, dövlət) panikaya sürükləyəcək və uğur həmən önlənəcəkdi.
Konsept bütövlükdə Ian Andersonun öz təxəyyülüdü. Bir xəyal məhsuludu sadəcə. Yəni normal olaraq bir çox insan bu albomu ilk dinləyib dərk etməyə çalışanda beyin qarğaşası yaşaya bilər. Çünki Andersonun beynində baş verən fantaziya çox xaotik və uyuşmazdı. Amma qəzetin içindəki faktlar yaxşıca oxunduqda real yaradıcı və tema ortaya çıxır. Yəniki söhbəti daha da qəlizləşdirmədən belə deyim, Anderson burda bir mahnı söz yazmayıb, bir kitab, şeir, bəlkədə dastan kimi yanaşıb mövzuya. Thick as a brick sadəcə mahnı deyil. Bir konseptdi. Konsept deyərkən nəyi nəzərdə tuturam, yəni bir filmdi eləbil. musiqisi onun görüntüsü, sözləri onun ssenarisi. Gerald bostock baş qəhrəman. Anderson isə ssenarist və rejisor.
Bu film bizlərə bir şeyi başa salır və ya salmağa çalışır. Əvvələ onu deyək ki bunu hansı formada başa salır və nəyi başa salır.


İlkinə baxsaq:
Bluesdən caza, klassik musiqidən progressiv rocka, folk musiqidən hard rocka qədər bir çox musiqi stili var bu 43 dəqiqəlik filmdə(!).
Musiqisi çox dəyişkəndi, Yes qrupundan Close to the Edge , Emerson lake & palmerin Tarkusu,
Van Der Graaf Generatordan Man Erg olsun. bu mahnılarda olduğu kimi əsərin başlanğıcı ortası sonu tamamən əlaqəsiz və müstəqildi.

İntroda Andersonun akustik gitarla girişi axıcı vokalı və sonrasında Martin Barrenin elektro gitarlı girişi, akabində, John Evan keyboardı və budur məsələ qopdu getdi artıq. Əsər bataqlıq kimi insanı saniyə saniyə özünə çəkir.



İkinci hissəmiz yəni hekayə isə:

Klassik dönəm üsyankar rock sözlərindən fərqlidi bu mahnı. Lap götürək progressive rockun bir çox əsərlərindən. Bu mahnı nə pink floydun the wallı nədə digər qrupların konsept mahnıları ilə eyni deyil.
Jethro Tullu Jethro Tull eliyəndə elə budu. Mizah, İtehazda, tənqid, bəzən təhqir, gülərək məzələnmək.
Bu idealarında şahlandığı mahnıdı Thick as a brick. Şeirində ailəsi, məktəbi və başqa şeylərlə ironik formada məzələr Gerald bostock. Necəki başlıyanda şeirə deyir:


Heç aldırmıram bu şeirdə,
Canınvız sıxılrsa əgər.
Mənim sözlərim fısıltı sizin karlığınızsa bir qışqırıq.
Hiss etməyinizi kömək eliyə bilərəm amma düşünmənizə qarışmaram.


Yəniki adam şeirə başlıyanda deyirki ağıllı olun iynəliyəcəm sizi. Onu bir rituala salan bu sözgedən 3 lü döngüya adam geydiri hər tərəfli.
Şeir 17 - ci əsrdə yaşamış John Milton-un şeirlərindən ilhamlanaraq yazılıb. Yazının əvvəlində də qeyd etmişdim onsuz cover şəkilədki little Milton ordan gəlir deyə.
Şeir ədəbi olaraq çox qəliz üslubda yazılıb. Yəniki ucqar müqayisə aparsam, Mirzə Ələkbər Sabirin hophopnaməsindəki o qəliz dillə yazılan satiralara çox bənzəyir üslüb olaraq. İstehza və troll sadə formada deyildə, daha da qəlizləşdirilmiş cümlələrlər dinləyiciyə çatdırılır.
Açıq referans olaraq isə şeir John Miltonun Paradise Lost adlı epik şeirindən ilhamlanıb.

Hekayə isə belə gedir:
Şeir dövlət televiziyasında oxunduqdan sonra juri heyatı şeiri birinci seçir. Çünki heçnə başa düşməmişdilər şeirdən və akabində dindar və gerici kütlənin qarşı fikirləri ilə üz-üzə qalır. Jüri heyəti, müəllimlər və valideyinlər Gerald Bostockun axmaq, psixi problemləri olan bir xəstə uşaq kimi görürlər. Onun statik insani dəyərlərə qarşı çıxdığını dəli olduğunu düşünürlər. Qısa zaman ərzində bu məşhur olay qəzetlərdə birinci səhifələrə çıxır və bütün ölkə bundan danışır. Və nəhayət birinilik Gerald Bostockdan alınır və İsa peyğəmbərə aid yazılan bir sevgi şeirinin 12 yaşındakı sahibinə verilir.
Böyük "heyət" ədaləti təşkil etmişdi Bostockun zəfəri əlindən alındı, o böyük-balaca uşaq afaroz elan edildi və cəmiyyət rahatladı. Əxlaqə və dini dəyərlər qərəmancasına müdafiə edilmişdi.
Qəzetin iç səhifəsində isə 14 yaşındakı Julia Fealey adlı bir qız 8 yaşındakı balaca miltondan hamilə qaldığı deyirdi.

Little Milton kiçik günah keçisi idi.
Cəmiyyət hər zaman milton kimi keçilər ilə öz günahlarını yuyardı.

Nəysə çox başınızı ağrıdmadan sözlərində yazacam. tərcümədə harda kiçik səhvlər etsəm üzrlü sayın.
Birdə bir qeyd atımkı bu mahının sözləri çox qarışıq bir şotland ingiliscəsi ilə yazılıb. oxuyub başmaq və plus tərcümə etmık zülümdü. bir çox yerdə mənanı tam çevirmək olmur.


Canıvız sıxılrsa əgər.
Mənim sözlərim fısıltı sizin karlığınızsa bir qışqırıq.
Hiss etməyinizi kömək eliyə bilərəm amma düşünmənizə qarışmaram.
Spermalarınız kanalzasiyada, sevginiz zibil sularına qarışır.
Bunun üçündür ki, dağ təpə aşır,
bütün qeyri-insani fırıldaqları edirsiz amma
ağıl küpü insanlarınız
ola bilmirlər bir daş qədər ağır!


Və qumdan düzəlmiş qalalarardakı əxlaqınız
dalğaların yıxıcılığında, əxlaq mühariblərində
yox olub gedirlər.
Son dalğa yeni yolu ortaya çıxardanda
Dönək kimi qaçmağınız oyunun sonundan xəbər verir.
Amma yeni ayaqqabılarınız dabanlarından köhnəlir,
günəş yandıran dəriniz tez zamanda soyulur və
ağıl küpü insanlarınız
ola bilmirlər bir daş qədər ağır!

Və eşitdiyimə görə sevgi çox uzaqlarda:
Mən bugün gördüyüm pis xəyalam və
sən başını yelləyirsən
Çox ayıb! deyirsəndə...

Məni gəncliyimin günlərinə, illərinə döndür.
İpi çək, qara pərdələri bağla
gerçəyi olduğu kimi qoru.
Məni əsrlər əvvələ qaytar:
Burax mahnılarımızı oxusunlar.
Bax! Bir uşaq doğar və biz ona
müharibəyə hazır olduğunu deyərik.
Çiyinlərində yaralar var idi, gecələri
altına batırır. Biz onu adam eliyərik.
Ticarətə başladarıq, soyğunçuluğu və
yağışda necə mahnı oxumalı olduğunu
öyrədəcəyik..

Günəş dənizdən dönən əsgərləri uzaqlaşdırarkən,
şairin və rəssamın suya kölgələri vurmağdadır.
Hərəkətli və düşünən biri, qararan hava acgözlərin verdiyi sözlərini isidərkən
başqalarına yer yox idi.
Evin alovu yanar:
Çaydanlıq demək olarki qaynamaq üzəridi amma evin sahibi uzaqlardadı.
Atlar ayaqlarını yerə vururlar,
bıçaq kimi kəsən ayaz günün səhərində
bulud kimi yüksələrkən.
Və əsgər qılıncı qınına salarkən
Şair qələmini qaldırır.

Və alinənin ən gənci özündən əmin addımlarla
yeriyir. Gecikən dalğanın yerlə bir etməsini
gözə alacaq qalalar inşa edər.


--spoiler--

Sözlər çox uzun olduğu üçün 10/1 hələ yazmışam. qalanın sabahda tərcümə edə edə yazacam. yoruldum

--spoiler--

i̇qbal bano | musiqi