S Ö Z A L T I

1984-85 serie a sezonu | idman

Serie a tarixinin ən gözlənilməz sonla başa çatan sezonu. Ümumiyyətlə bu sezon bir çoxlarına görə "serie a-nın serie a olduğu illər" ifadəsinin ilk ilidir. Amma real yanaşsaq 1982-83 sezonundan, yəni Michel Platininin Yuventusa transferindən sonra hər şey möhtəşəm olmağa başlayır. Zatən Yuventusda Gaetano Scirea, Antonio cabrini, Marco Tardelli, ən yaxşı çempion ola bilməyən komanda olan 1982 Braziliyasını ağlar qoyan Paolo Rossi və gəlmiş keçmiş ən yaxşı qapıçılar siyahısında mənə görə ilk 3-lükdə olan Dino Zoff da var idi. Platini gələndən sonra olur konfet.
Amma gələk bu sezona. Əsas Komandaların vəziyyətini ayrı-ayrı yazmağa çalışacam.
Yuventus keçən sezonu çempion olaraq bitirmiş və ümumilikdə 21 çempionluğa çatmışdı. Yayda lazionun super ulduzu Bruno giordano ilə razılığa gəlsələr də, bruno sonradan astronomik maaş tələb edir və iş pozulur. Zatən bu sezon lazio da serie b-yə düşür. Bruno da növbəti sezon Napoliyə keçir. Amma bu sezon yuventusun işləri yaxşı getmir və ilk 5-likdən kənarda qalırlar. Buna baxmayaraq komandanın ulduzu olan və 1984-də Fransa ilə Avropa çempionu olmuş Platini 18 qolla sezonun bombardiri olur. Serie a-dan əli üzülən Yuventus fikrini çempionlar liqasının keçmiş adı olan Çempion klublar kuboku turnirinə verir. Heysel faciəsinin baş verdiyi finalda məhz Platininin penaltisi nəticəsində Liverpool üzərində qələbə ilə Avropanın böyüyü olurlar.
Sezonun Daha bir önəmli hadisəsi isə tarixin ən yaxşı oyunçusunun Barcelonadan Napoliyə transfer olunması idi. Bəziləri Maradonanın Barcelonada istəniləni vermədiyini düşünərək onun kaprizli olduğunu bildirir. Amma Barcelona - Maradona məsələsi tamam başqa söhbət mövzusudur. Çoxları Napolinin çempion olmağını gözləsələr də bu 3 il sonra baş verir. Komandanın ən yaxşısı Maradona olsa da təkbaşına Napolini çempion etməsi imkansız idi. Ətrafında yaxşı oyunçular yığılandan sonra o, tarix boyu şimallılar tərəfindən lağ edilən və ələ salınan Neapolu 2 dəfə İtaliyanın böyüyü etməyi bacarır.
Fiorentina isə 82 Braziliyasının əfsanə kapitanı və karyerasında sadəcə 1 sezon Avropada oynayan Socratesi transfer edir. Amma matçlarda istəniləni verə bilmir, məşq üsullarını bəyənmir, həddindən artıq siqaret çəkir və içki içir, məşqçilərlə dalaşır və sezon sonunda Braziliyaya qayıdır.
Roma 1982-83 sezonunu çempion bitirəndən sonra 1984 Çkk turnirində liverpoola penaltilər seriyası nəticəsində məğlub olur. Romanın əsas ulduzlarından biri yenə 82 Braziliyasının oyunçusu olan Falcao idi. Onun çkk finalında penaltini vurmaqdan imtina etməsi, sol dizindən zədələnməsi, komandanın onun üçün həddən artıq pul xərcləməsi Falcaonun da sezon sonunda Braziliyaya qayıtması ilə nəticələnir.
Demək olar ki, sezonun ən yaxşı heyətlərindən birinə sahib olan İnter isə o qədər yaxşı nəticələr əldə etmir və sonda 3-cü olur. Milan da eynilə qənaətbəxş çıxış etmir və sezonu 5-ci bitirir.
Gələk Çempion Hellas Veronaya. Bu hadisəni yalnız 2016-cı ildəki Leicester city çempionluğu ilə müqayisə eləmək olar. Belə nağıllar məncə bir də olmayacaq. Zatən Veronanın ilk və tək çempionluğudu. Bu "balaca" klubun çempionluğunda əsas rollar yayda transfer edilən alman Hans Peter briegel və danimarkalı preben elkjaer ilə birlikdə oyunun sistemini onların üzərinə quran baş məşqçi osvaldo Bagnoli olur. Qapıda da garella əfsanələr yaradır, amma sezon sonunda çempion olmaq üçün sağa sola pul xərcləyən (təbii ki, bunda siciliya mafiyasının da rolu böyükdür) Napoliyə keçir. Komandanın əsas qol maşını guiseppe Galderisi olur və ümumilikdə 11 qol vurur. Hellas verona ilk turda maradonalı Napolini 3-1 məğlub edir. Yuventusu ilk dövrədə 2-0, Romanı isə 1-0 la keçirlər. 2ci dövrədə isə hər ikisi ilə heç-heçə edirlər. İnter və milanla isə hər iki dövrədə matçlar heç-heçə bitir. Verona sezon boyunca sadəcə 2 dəfə məğlub olur. 15-ci turda avellinoya 2-1, 25-ci turda Torinoya 1-2. Ki Torino da bu sezonu əla keçirib sonda 2-ci olur. Ümumilikdə verona 30 oyuna (15 qələbə, 13 heç-heçə və 2 məğlubiyyət) 43 xal toplayır. 29 tur lider olurlar. Sadəcə 16-cı turda İnter 1 həftəlik lider olur. O dərəcədə əzmkar oynayırlar. Coppa Italiada isə 4/1-də İnterə uduzurlar. İnter yarımfinalda Milana, milan isə finalda Sampdoriaya məğlub olur.
Bir haşiyəyə də çıxmasam olmaz. Serie a tarixində məhz bu sezon bir ilk gerçəkləşir və bu sezondan sonra bir daha bunu etmirlər. Bura kimi hansı hakimin hansı oyunu idarə edəcəyi 3-5 gün qabaqcadan müəyyən olunurdu. Amma bu mövsüm məhz oyun günü püşk ilə hakimlər təyin edilir. Və Hellas verona çempion olur. Və bir daha bu üsul təkrarlanmır. Və verona kimi "balaca" komandalar bir daha çempion ola bilmir. İf you know, you know.
Son olaraq fantastik mövsümün ilk 5-liyi və bəzi səhnələr:

red hot chili peppers | musiqi

Alternative rock və funk rock janrlarında olan los angeles originli qrup. Qurucu üzvləri anthony kiedis, flea , hilell slovak. Flea kiedis və sonraları hilell ilə ilk dəfə qarşılaşmalarını, uşaqlıq və yeniyetməliyi dövrlərini əhatə edən memuarında ilk görüşdə eşq və ömürlərinin axırına kimi fırlanacağı bir dostluq kimi qeyd edib. Flea özü də eşitməyənlər üçün dünyanın ən yaxşı bass gitaraçılarında biridi. Fear qrupunda olarkən aşırı sürətlə çalma stilinə funk elementi ilə birləşdirib, indilərdə ikonik hala gəlmiş stilini yaradıb. Hardcore punk ilə funk kimi janrın birləşməyindən yarandığını deyib özü bir neçə interviyuda.
Məşhur john frusciante isə qrupa 88 də hilell overdosdan öləndən sonra qoşular, hansı ki idealarından olan flea ilə çalmaq fürsətini tapır 17,18 yaşlarında. Elə bu aralarda qrupun indiki drummer i chad smith də qoşulur. Bu vaxtdan sonra qrupun səsində overall improvement hiss olunur. Mother's milk albomundan sonra bu dörtlünün ikinci cəhdi olan blood sugar sex magik qrupun ən yaxşı albomu idi, elə cə də funk janrında olan ən yaxşı bir neçə sayıla biləcək keyfiyyət də idi. Albomun documentary sə də var funky monks adlı, yutubda var. Documentary frusciantenin boş yapması ilə başlıyır, sonra kiedis albomu record elədikləri evin tarixi barədə danışır, jimi burda kimisə sikibmiş(deyəsən zarafat edir), bitlz ilk dəfə lsd albmış zad. Deyəsən arada mənim albomdan favorit trackim olan suck my kiss mahnısını çalırlar. Kiedisin bu vaxtlarını həqiqətən bəyənirəm, çox enerjik bir yerdən ifa edir, rap tərzi vokalı çox gözəl oturur rhcp sounduna, indilərdə və mənim kimi hamının tanımağa başladığı alternativ rock tərzində olan vokalı isə o qədər cəzb eləmir məni, hər nəqədr melodiya olaraq həmin illər olaraq vokalını inkişaf elətdirsə də.
Bu keçid deyəsən frusciantenin qrupdan ilk dəfə çıxmağı ilə əlaqəlidi(blood sugar sex magikdən sonra), sonra gələn albomlar ən məşhur olan californication hər nə qədər bəzi funk elementləri olsa da əsasən alternativ rock idi və böyük ekonomik uğur idi, bilmirəm bu keçidə görə fruscianteyə həmiş biraz qıcıq olmuşam, həm biraz öz solo işlərində art rock, alternativ rock tərzi musiqi ifa eləməyi ilə həm də sound olaraq ən ön planda gitara olduğunu görə ola bilər. Ancaq qrup olaraq ümumi verdikləri qərardır bunu qəbul eləməliyik. Məncə hər şey rick rubinin günahıdır, kiedis xiyarına under the bridgei in indiyə kimi yazdığı ən yaxşı mahnı olduğunu deməsəydi stadium arcadium albomunda 2 saat eyni düstur ilə qulağımızı sikməzdilər. Əslində həmin albom da və bu stildəki başqa albomları da gözəldir ancaq mən daha çox experimentation eləməylərini istəyərdim. Talant olaraq baxsaq super qrup saymaq olar hamısı öz instrumentində əfsanə sayıla bilər. Kiedisin funk vaxtlarında olan vokalını da bəyənirəm hətta. Qrupda onsuz flea və john pəltəydi normal oxuya bilən bir kiedis di. Zarafat oyana johnun back vocalı sağlamdı hətta kurt in lounge act mahnısını ifa eləmişdi haradasa belə səsi də yaxşıdır, pəltəkliyi itir oxuyanda. Sola işlərində də həmçinin yaxşıdır
https://youtu.be/CgR0eOOs1OY?si=I5JnCbmX9cEiwS_4

Qrupun bundan başqa ən bəyəndiyim tərəfi jimi hendrix fanları olmağıdır. Fleanın qolunda jimi tatosu var, johnun da bir iki canlı solo performansında açıq təsirləndiyini hiss eləmişdim bundan başqa inyerviyularında nə qədər böyük fanı olduğunu demişdi. Hətta bir neçə jimi hendrix mahnısı da ida ediblər, crosstown traffix, castle made of sand, little mis lover, fire men bilenlerdi.

kodak

1927-1989 ci illər arası fixed calendar adlı təqvimdən istifadə edən şirkət. təqvimin özəlliyi hər ayın 28 gün çəkməsi, hər ayda 4 həftə olması və 1 ildə 13 ay olması idi. artan günlər isə ilin sonuna əlavə edilirdi. təqvimdə hər ayın birinci günü bazar ikinci günü bazar ertəsi kimi davam edirdi. təqvimin ortaya çıxması isə 1894 cü ilə aid edilir. təqvim dəmir yollarında işləyən moses cotsworth adlı şəxsin adı ilə bağlıdır. 1920 ci illərə qədər dəmir yollarında iş planı hazırlanarkən aktiv şəkildə istifadə edilmişdi. kodak bu təqvimə yenidən ''diriltiyindən'' təqvimin adı kodakla birgə çəkilir.

1986 klivlend şar festivalı | tarix

balloonfest'86 kimi də bilinən festival 1,5 milyon şar ilə guinnessin dünya rekordunu təzələsə də, ardınca baş verənlərdən sonra bir faciə olaraq adlandırıldı. united way of cleveland adlı şirkət dünya rekordunu təzələmək üçün abş-ın klivlend şəhərində böyük bir torun altına helium qazı ilə doldurulmuş şarlar buraxdı. günlərlə insanlar tərəfindən doldurulan şarların sayı milyon yarımı keçmişdi. şarların havaya buraxılacağı gün üçün yağış proqnozu verilmişdi. buna görə də şirkət şarların planlaşdırılan vaxtdan qabaq buraxılmasına qərar verdi və yağış başlamadan dünya rekordu qırıldı.

helium qazı ilə doldurulmuş şar sönənə qədər havada qalır. fəqət şarlar hələ havada olarkən proqnozlaşdırılan külək və yağış eri gölündən şəhərə doğru gəldi və soyuq hava cəbhəsində onlarla toqquşan şarlar bir anda yerə düşməyə başladı. növbəti günlərdə də şarların bir qisminin eri gölünün kanada sahillərində yerə düşdüyü bildirildi.

şarların yerə düşməsi nəticəsində quru və su yolları tutuldu, burke lakefront havalimanı yarım saat öz fəaliyyətini dayandırdı. həmin gün dənizə çıxan və bir müddət sonra ailələri tərəfindən itkin düşdüyü bildirilən iki balıqçının axtarışı da şarların yerə enməsi nəticəsində ləngidi və nəticədə axtarışlar dayandırıldı. bir neçə gün sonra balıqçıların nəşi sahilə çıxdı. balıqçılardan birinin xanımı bu festivalı təşkil edən şirkətə 3,2 milyon dollarlıq iş açsa da, daha sonra aralarında razılaşdılar.

bununla yanaşı ohayo ştatının medina əyalətində louise nowakowski adlı qadının otlaq sahəsinə düşən şarlar qadının ərəb atlarının qorxmasına və yaralanmasına səbəb oldu. louise də şirkətə 100 min dollarlıq dava açsa da, onlar da iş böyümədən öz aralarında razılaşdılar.

uzun müddət unudulmayan bu festival guinnessin rekordlar kitabının 1988-ci ildə çap olunmuş nüsxəsində "indiyə qədərki ən böyük kütləvi şar buraxılma hadisəsi" adını qazandı və rəsmi statistikaya görə şarların sayı 1,429,643 idi.

i̇qbal bano | musiqi

1928-ci ildə (bəzi mənbələrə görə 1935-ci ildə) Dehlidə anadan olmuş müğənni. o daha çox qəzəl oxumaqda ixtisaslaşmış və Malika-e-Ghazal, yəni "Qəzəl kraliçası" adı ilə Hindistanda və Pakistanda məşhurlaşmışdır.
1952-ci ildə Pakistana köçür və burada evlənir. Evlənərkən yoldaşından heç vaxt ondan oxumağı kəsmək tələbi etməməsini, əksinə onu dəstəkləməsi üçün söz verməsini istəyir, yoldaşı ölənə qədər verdiyi sözü tutur. Artıq 1950-ci illərdə bir "star" olur. O, urdu dili ilə yanaşı fars dilində də qəzəllər oxuyub. Həmçinin, qəzəllərdən savayı acların halına acıyan şeirlər də ifa etmişdir.
Pakistanda Məhəmməd Ziya-ül-Həqqin hakimiyyətə gəlməsi ilə cəmiyyətin islamlaşdırılmasına başlanılır. Əlbəttə, şəxslərin, xüsusən qadınların geyimləri ilə bağlı məhdudiyyətlər qoyulur. Bunlardan biri də islama zidd olması səbəbi ilə saridir. Sari bilindiyi kimi Hindistan, Pakistan və yarımqitədəki digər ölkələrin milli geyimi sayılır.
Bu qərardan çox keçmədən İqbal Bano 13 fevral 1986 (və ya 1985) tarixində Lahorda, Al-Hamra Hall-da protest rəmzi olan qara rəngli sari geyinib auditoriya qarşısına çıxdı. Həmin tədbir əslində tanınmış şair Faiz Əhməd Faizin ildönümünün qeyd edildiyi tədbir idi və Faiz də rejimdən kamını almışdı. O, anti-faşist və mütərəqqi şeirlərinə və Zülfüqar Əli Bhutto ilə olan əlaqəsinə görə Ziya rejimi tərəfindən təqiblərə məruz qalmışdı. * 1984-cü ildə vəfat edib . Tədbirdə Bano şairin Hum Dekhenge (biz görəcəyik) qəzəlini rejimə qarşı səsləndirir. Bu, Banonun səhnədən və konsertlərdən uzaqlaşdırılmasına səbəb olur. Rəsmi etirazlara baxmayaraq, o, gizli polisin girişi olmayan bağ evlərində tamaşaçılar üçün çıxış etməyə davam etdi.
Bu gün - 21 aprel Pakistanda İqbal Banonun şərəfinə "Qara sari günü"dür.

2019-cu ildə İqbal Banonun 81 yaşına həsr olunmuş Quql dudl

1984-85 serie a sezonu | idman

red hot chili peppers | musiqi

kodak

alıcılara qurulan tələlər ★ wiki

10-cu yer: böyük araba böyük xərclər deməkdir. arabada boş yerin olması daxili narahatçılıq hissi yaradır və onu dərhal doldurmaq istəyi tamamilə izah olunandır.

9-cu yer: geyim mağazalarındakı böyük güzgülər çox incə detaldır: siz güzgünün yanından keçərkən hamı istər-istəməz özünə nəzər yetirir. öz xarici görünüşündən 100% razı olan insan yoxdur. bu, ani olaraq baş verir – mütləq nə isə almaq lazımdır.

8-ci yer: riyazi cəhətdən 100 manatlıq bir futbolka ilə 299 manatlıq 3 futbolka arasında heç bir fərq yoxdur! biz sadəcə olaraq 200 manatı boş yerə xərcləyirik.

7-ci yer: kassaya gedən yolda alıcıların qarşısına sözün əsl mənasında maneələr çıxır. gah orda, gah burda biz tezsatılan məhsul qutularına ilişirik. satıcılar alıcıların qeyri-iradi alış-verişə meylli olduğunu bildikləri üçün məhsulu birbaşa yolun ortasına qoyurlar.

6-cı yer: mağazalar süd, çörək, pendir kimi daha çox tələb olunan məhsulları məkanın ən uzaq küncündə yerləşdirir. bu məhsullar demək olar ki, hamıya lazımdır, lakin siz ora gedib çatana qədər, yəqin ki bir çox başqa şeylər də görəcəksiniz. bununla da, daha çox məhsul ala bilərsiniz.

5-ci yer: geyim mağazasına gəldikdə və rəflərə nəzər yetirərkən, biz qeyri-iradi olaraq sviterlərin daha səliqəli qoyulduğu yerə deyil, nizamsız düzülmüş paltarasanlara istiqamətlənirik. təhtəlşüurumuz bizə deyir ki, məhz orda daha maraqlı və dəyərli paltarlar yerləşir. bununla yanaşı, paltarasanların nizamsız formada düzülməsi satıcılar tərəfindən bilərəkdən həyata keçirilir.

4-cü yer: məşhur “son satışlar”, “mağazanın açılışı ilə əlaqədar olaraq endirimlər” kimi ifadələr mağazaların satılmayan mallardan canını qurtarması üçün atdığı addımdır (qeyd etmək lazımdır ki, bu heç vaxt nəticəsiz qalmır).

3-cü yer: mağaza və restoranlar dadlı qoxularla müştərilərin iştahasını oyadır. müştərilərin diqqətini daha çox yağlı çörək və qəhvənin qoxusu cəlb edir.

2-ci yer: uşaqlar üçün mallar həmişə vitrinlərin aşağı hissəsinə və altda olan piştaxtalara yığılır. əgər uşağınızın isterika qoparmasını istəyirsinizsə, onu uşaq dükandakı əl arabalarına oturdun.

1-ci yer: şirnikdirici hər şeydən yaxa qurtararaq kassanın qabağında durmusunuzsa, hələ rahatlanmağa dəyməz! axı sizin gözünüzün önündə saqqız, şokolad, qəzet və batareyalar var. bunlara aldanmayın. əgər vacibdirsə, alın.

1986 klivlend şar festivalı | tarix

(youtube: )

i̇qbal bano | musiqi

davide moscardelli | idman

stolipin qalstuku | tarix

edip | mədəniyyət

yamayka valyuta sistemi | iqtisadiyyat

tənəffüs ★ wiki

hərkəscə bilinən mənada canlının ətraf aləmdən oksigen qazı alıb, karbon dioksid qazını geriyə verməsidir. bilmirəm bunu başqaları necə başa düşür, amma mən uşaq vaxtı elə bilirdim ki, insan nəfəsi çəkəndə ciyərlərinə yalnız oksigen gedir. və nəfəsi verəndə yalnız karbon qazını havaya atır. belə deyilmiş təəssüf ki. insan * ya da başqa canlı nəfəs alıb verəndə sadəcə ətrafındakı hava ilə ciyərlərindəki havanı dəyişdirir. yəni bizim bildiyimiz mənada tənəffüs heç də oksigen alıb karbon vermək yerində işlədilə bilməz. sözün kimyadakı mənasına baxmaq lazımdı. kimyəvi mənada glükozun * şəkərin oksigendə yandırılmasından başqa bir şey deyildir. demək istədiyim odur ki, glükozu oda tutub yandırmağınızla onu hüceyrə içərisində tənəffüs reaksiyasına salmağınız arasında ümumi olaraq fərq yoxdur. hər iki halda reaksiyanın məhsulu olaraq karbon dioksid, su buxarı və enerji ayrılacaqdır. tənəffüs reaksiyası bədənə daxil olan qida maddələrinin "yandırılaraq" enerjiyə çevrilməsindən başqa bir şey deyil. amma xırdalıqlarına girdikdə bu reaksiya qətiyyən yanma reaksiyasına bənzəmir. belə ki, bu prosesdə glükozun başına gəlməyən oyun qalmır. əvvəlcə fruktoz difosfata çevrilir, sonra krebs dövrünə daxil olur, daha sonra yüksək enerjini ionlar elektron daşıma sistemində enerjilərindən azad olunurlar. bu proseslər nəticəsində glükoz molekulu mərhələ-mərhələ oksidləşir, ondan müxtəlif ionlar, molekullar ayrılır, bəzi mərhələlərdə isə enerji qazancı yeni atf molekullarının sintezinə imkan verir. ümumi proses dediyim kimi adi oksidləşmə və yanma reakssiyasından çox fərqlənir və krebs dövrü sayəsində glükozun hara yox olduğu qətiyyən hiss olunmur. amma nəticə də hər glükoz molekulundan 6 karbon dioksid, 6 su molekulu və 38 atf molekulu əldə olunur ki, bu da eynilə yanma reaksiyasının məhsulları və enerji dəyərinə bərabərdir. fərq ondadır ki, tənəffüs reaksiyası hüceyrə üçün tamamilə təhlükəsiz şəraitdə * temperaturda və təzyiqdə həyata keçirilir. yəni ulu fsm bunları mükəmməl düzüb qoşub. indi tənəffüs reaksiyası üçün bəzi yekun nəticələr çıxarıb işi başqa tərəfdən ələ almağa keçəcəm:
1. reaksiya qida maddələrinin "yandırılaraq" enerjiyə çevrilməsi üçündür.
2. reaksiyada sadəcə glikozun, yəni karbohidratın, şəkərin yandırılmasından söhbət gedir. bura bir ulduz qoymaq istəyirəm çünki sonradan qayıdacam bura.
3. reaksiyanın sona qədər getməsi üçün oksigen olmazsa olmazlardandı. oksigensiz sadəcə ilk glikoliz mərhələsi həyata keçir. digərləri oksigensiz baş tutmur. həm də ki, oksigensiz yanma da ne lan?!
tənəffüs təbiətdə ən vacib reaksiyalardan biridir. hər biologiya kitabında rast gəlinən, demək olar ki hər canlıda həyata keçirilən prosesdir. nəyə görə "demək olar ki, hər canlı" dediyimi də yazım. kimyəvi mənada nəfəs almayan, yəni oksigenə ehtiyacı olmayan anaerob canlılar da var. amma bu canlılar da enerjiyə ehtiyac duyur. onlarda tənəffüs deyil də fermentasiya, yəni qıcqırma reaksiyaları gedir. söz çox tanış gəlir. bəli üzümdən şərab düzəldilməsi, südün qıcqırması və s. kimi proseslər anaerob bakteriyaların törətdiyi fermentasiya reaksiyasının nəticəsidir. yuxarıda tənəffüs reaksiyasının ilk mərhələsi olan glikolizdə oksigen tələb olunmadığını yazdım. fermentasiyada hüceyrə yalnız glikoliz eləməklə kifayətlənir. və tənəffüs reaksiyasına nisbətən çox az, 4 atf sintez olunur. reaksiya məhsulu olaraq etil spirti * gülümsəyin cənablar və ya süd turşusu alınır. daha da bir variant var idi amma nəysə sikdir eliyin yadımdan çıxıb. fermentasiyanın tənəffüslə müqayisədə çox az enerji verməsi məncə təkamül prosesində tənəffüs eləyən canlıların qələbə çalmasına bir səbəbdir. tənəffüs eləyən ibtidai canlılardan bugünkü canlılar inkşaf eliyib çoxalıblar. niyə a kişi? niyə vəhşi, amansızdı bu həyat? niyə o birilərə də şans verilmədi? nəysə ergen mode off. fermentasiyanın bir başqa nümunəsi də əzələlərimizdə baş verir. əzələ davamlı olaraq işləyir, davamlı olaraq enerjiyə ehtiyac duyur. təbii ki, davamlı olaraq tənəffüs reaksiyası gedir. bu da davamlı oksigen axınını tələb edir. müəyyən müddətdən sonra əzələ hüceyrələrində olan oksigen tükənir, damarla oksigen çatdırılma sürəti isə tələbatı tam ödəyə bilmir. bu vaxtı hüceyrələr tənəffüs reaksiyasını sona çatdıra bilmir, reaksiya glikoliz mərhələsindən sonra tormozlanır. hüceyrə fermentasiya eliyir və laktik turşu, yəni süd turşusu sintez olunur. fermentasiyanın tənəffüs reaksiyasına nisbətən olduqca az enerji verməsi artıq əzələlərimizdə də hiss olunur. belə ki, hərəkəti artıq çətinliklə edirik. həmin bölgələrdəki əzələlərdə süd turşusu miqdarının çoxalması beyinə siqnallar ötürülməsinə səbəb olur. nəticədə yorulma dediyimiz şeyi hiss eləyirik. laktik turşunun miqdarı lap çoxalarsa artıq ağrılar hiss olunmağa başlayır. dincəlməyə məcbur oluruq. dincəlmək dediyimiz prosesdə əzələlərdəki oksigen ehtiyatı bərpa olunur. oksigen gələn kimi hüceyrələrdəki, süd turşusu yenidən fruktoz difosfata çevrilir və tənəffüs reaksiyası qaldığı yerdən, krebs dövrəsindən davam eliyir. başqa yandan bu süd turşusu həmin bölgədə yağ ehtiyatının "yandırılmasının" qarşısını alır. ona görə də arıqlamaq üçün düşünülmüş məşqlərdə əzələlərin yorulmamasına böyük diqqət yetirilir. arıqlamaq dediyimiz şey aldığımız və xərclədiyimiz enerjinin fərqinə görə baş verir. bunun üçün olan məşqlərdə əzələlər yorulmadan mümkün qədər çox enerji sərf etməyə diqqət yetirilir. * sənöl artıq çəkim yoxdu sadəcə maraqlı gəlib oxumuşam . bir də yuxarıda, 2. bənddə nəyə görə ulduz qoyduğuma gəlim. deməli tənəffüs reaksiyasına sadəcə glikoz girir. amma bədəndə enerji maddəsi olaraq yağlar, proteinlər, hətta vitaminlər də istifadə edilə bilir. bütün bu maddələrin "yanma" prosesində istifadə edilə bilməsi üçün əvvəlcə glükoza çevrilməsi lazımdı. nəticədə maddələrin enerji olaraq istifadə edilməsində müəyyən sıra əmələ gəlir. ilk olaraq təbii ki, şəkər yəni karbonhidratlar, sonra yağlar, daha sonra proteinlər, ən sonda vitaminlər istifadə olunur. söhbəti yenə arıqlamağa bağlıyacam * mən ölüm artıq çəkim yoxdu . bol karbonhidratlı qida qəbul etdikdən sonra normal məşqlə arıqlamağı gözləmək ağılsızlıqdır. bədən ilk olaraq karbonhidrat ehtiyatını bitirməyə çalışacaq. yağ qatları heç yada da düşməyəcək. bütün bu səbəblərdən dolayı artıq piy qatını əzələ çəkisi ilə əvəz eləmək istəyənlərə bol proteinli qidalar qəbul etmək məsləhət görülür. belə ki, qəbul etdiyiniz enerjidən asılı olmayaraq qarnınız doyur. qidanızdakı az miqdarda karbonhidrat və yağ elədiyiniz məşqlərə görə tezliklər istehlak olunur. geriyə qalan enerji ehtiyatları qidanızdakı proteinlər və bədəninizdəki piy qatıdır. bədəniniz yağları seçir. yağların əridilməsi ilə enerji "defisiti" bərpa olunur. artıq qalan proteinlər əzələlərin böyüməsinə, möhkəmlənməsinə sərf olunur. bəzi hallarda bəzi bölgələrdə anomaliyalar ola bilər. yəni proteinlər qarnınızdakı piylərdən əvvəl istifadə oluna bilər. amma yalnız istisna hallarda. bunun üçün də: (bax: təkamül) (baxma: organizmdəki səhvlər) (baxma: ateist arqumentləri)
mövzumuz tənəffüs idi deyəsən...

kitsch | etimologiya