+9 əjdaha
1. mübaliğə ərəb sözü olub, şişirtmək , böyütmək deməkdir.mübaliğəyə ədəbiyyatşünaslıqda hiperbola deyilir.
bədii əsərdə nəzərə çatdırılacaq hadisənin, hiss-həyəcanın qəsdən əslində olduğundan daha güclü, qabarıq verilməsinə mübaliğə deyilir.
(bax: bədii ifadə vasitələri)
(bax: bədii təsvir vasitələri)
məni candan usandırdı, cəfadan yar usanmazmı?
fələklər yandı ahimdən, muradım şəmi yanmazmı?
bu misralarda füzuli lirik qəhrəmanın ahından fələklərin od tutmasını vermişdir ki, bu da mübaliğəyə bir nümunədir.
füzulinin "leyli və məcnun" poemasında qəhrəmanın iztirabı və çəkdiyi əzabları daha dərin, qabarıq ifadə etmək üçün əsərdə belə bir hissə vermişdir :
...səhrayə düşün günəş misali,
tənha yürür oldu laübali.
hər daşa ki yetdi, tökdü yaşın,
ləl eylədi gühü dəşti daşın.
göz yaşını bəs ki, tökdü hər su,
hər mərhələdən axıtdı min cu.
bir əbri-bəla idi, güvahi;
baran-sirişki, bərqi ahi.
baranilə bərqi cismu-candan,
bir mərtəbədə ki, mundan,ondan.
dəryalərə yetsə ləmeyi-tab,
səhralərə düşsə qətreyi-ab,
dəryalər olurdu cümlə səhra,
səhralər olurdu cümlə dərya.
aşiqin kədəri o qədər böyükdür ki, bir ahı dəryalara yetişsə idi, dəryalar quruyub səhra olardı. göz yaşından bircə damla səhraya düçsə idi, səhralar dənizə çevrilərdi. əlbəttə, bunu həqiqi mənada qəbul etmək olmaz.
həm klassik ədəbiyyatda, həm də müasir ədəbiyyatda mübaliğələrdən geniş istifadə olunub.
Getdin, dalınca baxdım, can ayrıldı canımdan,
Sən necə etinasız ötə bildin yanımdan,
Ah çəkdim, başım üstə yarpaqlar əsdi, gülüm,
Sənin qəlbin əsmədi.
Geriyə də baxmadın!
Niyə sənin yolunu məhəbbətin kəsmədi?... (bəxtiyar vahabzadə, "bir salama dəymədi")
Ah çəkdim, başım üstə yarpaqlar əsdi, gülüm,
Sənin qəlbin əsmədi. misralarında ah çəkməklə yarpaqların əsməsi mübaliğədir.