Sovet rəssamı. Space race ərəfəsində kosmos ilə bağlı əsərləri ilə bilinir. Təsvirlərinin daha real görünməsi üçün bir çox kosmonavtla, o cümlədən məşhur aleksey leonovla yaxından əməkdaşlıq və dostluq edib. Bəzi rəsmləri 1971-ci ildə Soyuz-11 missiyasında kosmosa daşınıb sərgilənmişdi. Daha sonra bu əsərlər Salyut kosmik stansiyasına köçürülüb.
Bəzi əsərləri:
1955-1991-ci illərdə Ssri-də mövcud olan memarlıq üslubu. 1955-dən əvvəl isə 1933-dən başlayaraq sosialist modernizmi və ya Stalinist arxitekturası əsas üslub olub. Bundan da öncə isə 1920-ci illərdə əsasən konstruktiv inşaat dəbdə olub. Stalin 1953-cü ildə vəfat edəndən sonra xruşşov baş katib olur. Bir il sonra o ümumittifaq inşaatçılar qurumuna artıq Stalinist memarlığın dayandırılması barədə göstəriş verir. 1956-da isə Ssri kommunist partiyasının məşhur 20-ci qurultayında stalini və onun şəxsiyyətinə pərəstişi pisləyib hamını şoka salır. Və nə olursa elə bundan sonra olur. Stalinist binalar sovet ittifaqının qüdrətini və möhkəmliyini özündə təcəssüm etdirirdi. Amma eyni zamanda bu binalar çox baha başa gəlirdi. Xruşşov bu dönəmi, binalara ifrat dərəcədə dövlət büdcəsindən pul xərcləndiyinə görə də bitirmək istəyir və əvəzinə keyfiyyəti eyni qalmaq şərtilə amma daha ucuz olan yaşayış binalarının tikilməsi üçün əmr verir. Ancaq köhnə sosialist klassizmi üslubunda işləyən memarlar buna ilk öncə etiraz edirlər. Daha sonra qərbin müasir və novator arxitekturasından da bir şeylər götürərək sovet modernizmini yaradırlar. Hələ də Bakıda sayı çox olan və yavaş-yavaş sökülən həmin o məşhur xruşovkalar da elə bu dövrdə tikilməyə başlanır. 1991-ci ildə Ssri-nin dağılması ilə bu üslub da tarixə köçür. Maraqlı məqam ondadır ki, əslində "sovet modernizmi" terminini 2010-cu ilə qədər heç kim işlətməyib. Bir rus məqaləsinə əsasən bu söz 2000-ci illərdə post-sovet ölkələrini gəzən fransız fotoqraf frederic shubinə aiddir.
Bəzi nümunələr:
Dnepr dövlət sirki
Bişkekdə bir şadlıq sarayı
Jitomirdəki "oktyabr" teatrı
Nutsubidzedə yaşayış binası
2017-də sökülən "Narın" restoranı
Litvada aquapark
Sevanda yazıçılar birliyinin qonaq evi
Minskdəki "oktyabr" kinoteatrı
Şepetovkada rayon - ədəbi memorial muzeyi
Yerevan beynəlxalq hava limanı
Kişinyovda kollektiv yaşayış qülləsi
Keçmiş Lenin, indiki heydər əliyev sarayı
Gülüstan sarayı
Şərq bazarı
ictimai səhiyyə və islahatlar mərkəzi binası
Qarabağ mehmanxanası
Azərbaycan mehmanxanası
Mirvari kafe
Bakıda Ssri tikinti Bankı (indiki Kapital bank binası)
Bakıda diplomatlar üçün qonaq evi sifarişi verən: Bertrand Zobrist
mənəm bu. əslində bu məsələ yalnızlığın bir növü sayıla bilər. şəxsən mənim artıq başım xarab olmağa başlayıb. o qədər havalanmışam ki, evdə tək olanda öz-özümə danışıram. problem ondadı ki, səsli danışıram öz- özümə. həyatım başdan ayağa melanxoliya və depressiyadan ibarətdir. iki dəfə intihara cəhd etmişəm. amma bu həyata artıq öyrəşmişəm. bir məsəl vare, deyir mən bəyənən məni bəyənmir, məni bəyənəni mən bəyənmirəm. bu cümlədəki "məni bəyənən" belə olmuyub. tipsiz filan da deyiləm siz deyən. bu məsələləri əvvəl özümə dərd edirdim. indi vecimə də deyil. belə baxanda başım- qulağım sakit yaşıyıram özümçün. siz də belə şeyi problemə çevirmiyin. onu bilin ki, həyat gözəl deyil. çalışın tez ölün. rəhmətlik layne staley demişkən: we die young, faster we run.
Moskvada baş tutmuş hərbi çevrilişə təşəbbüs. Daha doğrusu müəyyən mənada uğurlu alınmış, amma bu uğur cəmi 3 gün davam etmişdir. Qiyamı Dövlət Fövqəladə Vəziyyət Komitəsi (Qkçb) həyata keçirib. 8 üzvdən ibarət olan bu komitəni qərb mediası 8-lər bandası adlandırırdı. Çevrilişə zəmin yaradan şəxs də elə SSRi-nin ilk və son prezidenti Mixail Qorbaçov olub. 1985-də KPSS-in baş katibi olandan bir müddət sonra hardansa vəhy gəlmiş kimi demokratiyadan, şəffaflıqdan (qlasnost) və yenidənqurmadan (perestroyka) danışmağa başladı. Bununla da, o vaxta qədər sakit və bir-biri ilə mehriban yaşamış 15 Respublikanın xalqına heç şeytanın ağlına belə gəlməyəcək ideyalar verdi. Daha sonra camaat sanki birdən birə alkoqolu və siqareti tərgidəcəkmiş kimi anti-alkoqol və anti-tütün kompaniyaları həyata keçirildi. Azərbaycanın özündə neçə hektar üzümlük məhz buna görə məhv edildi. Bunun nəticəsində bizə və ümumi olaraq ittifaqa külli miqdarda ziyan dəydi. Bir müddət sonra artıq hamının bildiyi və ittifaqın çökməsinə və dağılmasına gətirib çıxaracaq hadisələr baş verdi. Tarixdə buna 1989-cu il inqilabları və kommunist sistemin məhvi adı da verilir. Məhz bu siyasət nəticəsində ermənilər başıpozuqluq edəcək, Ermənistan ssr-dan azərbaycanlıları qovacaq və Qarabağa iddia edəcəklərdi. Məhz bu siyasətə görə də biz 1988-ci ilin noyabrında meydan hərəkatına başlayacaqdıq. Yeri gəlmişkən, salnaməfilm kinostudiyasının çəkdiyi 'Meydan' sənədli filmini izləməyiniz məsləhətdir. Orada olan kadrlarda Domsovetin qarşısındakı Lenin meydanında mitinq edən camaatın əllərində, üzərində qorbaçovun portreti olan plakatları görə bilərsiniz. Orada 'müstəqil olaq' və ya 'qorbaçova lənət olsun' kimi şüarlar səslənmirdi. Bunlar yalnız 1989-cu ilin ortalarında başlanmış və 1990-cı il yanvar hadisələrindən sonra şiddətlənmişdi. Hətta bəziləri deyir ki, kqb və digər güc strukturları bu hadisələri bilərəkdən törədirdilər ki, qorbaçov öz siyasətinin nə kimi nəticələr verdiyini görə bilsin. Amma artıq gec idi. Milliyətçi ideyalar xalqlar arasında günü gündən artırdı. Və kqb bunun bu həddə çatacağını bəlkə də bilmirdi. Bəlkə də ona da sərf edirdi hər şeyin dağılması. Qorbaçov son şans olaraq 1990-cı ildə yeni ittifaq müqaviləsinin hazırlanması üçün Ssri ali sovetində sərəncam verir. Digər entrymdə də yazdığım kimi, bunu bir referendum formasında xalqa təqdim edirlər və səsverməsini istəyirlər. Referendumda xalq müqaviləyə müsbət cavab verdikdən sonra dərhal işə keçirlər. Amma qorbaçovun dırnaqarası demokratiyası, daha doğrusu amerikanizasiyası nəticəsində Yeltsin və onun liboş əlaltıları artıq ali soveti ələ keçirmişdilər. Bütün bunlara dözməyən Gennadi Yanayev yanına öz 7 yoldaşını yığıb avqustun 19-da ölkədə qızıl ordunun köməyi ilə dövlət çevrilişi edir. Həmin vaxt Qorbaçov kurortda idi və qayıdanda onu elə dərhal hava limanındaca həbs edirlər. Mətbuat konfransı keçirən Qkçb bunu ölkənin dağılmaması və Sovet ittifaqının qorunub saxlanması üçün etdiyini bildirir və digər Respublikaların rəhbərliklərinə də bu hərəkatın tanınması və qorbaçovun da ittiham olunması üçün imzalar tələb edirlər. Və Ayaz mütəllibov da buna qol çəkir. Ancaq avqustun 22-sində təşəbbüs əksinqilabi tərəfə keçir. Yeltsin qırmızı meydana müasir Rusiya bayrağı ilə gəlir və tankların üstünə çıxıb hərəkatı öz dəstəsi ilə yatırmağa nail olur. Əgər ordakı hansısa bir əsgər yeltsini həbs etsə və ya güllələsə tarix bugün başqa cür olardı. Və yaxud da qorbaçovun yerinə Heydər əliyev gəlsə idi, bəlkə də bu hadisələrin heç biri olmayacaq və hal hazırda da Ssri-də yaşayacaqdıq. Çevriliş uğursuz olandan sonra 8-lər bandası həbs olunur və içlərindən biri, boris pugo xəbəri alan kimi intihar edir. Bəlkə də öldürülür. Qorbaçov isə hakimiyyətə qayıdır. Amma səsini çıxara bilmir. Dekabrın 8-də Rusiya, Ukrayna və belorusiya SSRi-nin ləğv edilməsi barədə Belovej sazişini imzalayır. Amma hüquqi olaraq bu sənədin heç bir etibarı yox idi. Çünki konstitusiyaya əsasən yalnız xalq bu ittifaqı ləğv edə bilərdi. Həmin xalqın 70 faizi də ittifaqın qalması üçün referendumda müsbət səs vermişdi. Və nəhayət 25 dekabrda qorbaçov son dəfə televiziyaya çıxır, Ssri kommunist partiyasının ləğv edildiyini, özünün də istefa etdiyini bildirir, Sovet himni son dəfə oxunur, qırmızı, oraq çəkicli bayraq kreml meydanında aşağı endirilir, yerinə isə üçrəngli rusiya bayrağı qaldırılır və SSRi-nin tabutuna da sonuncu mismar vurulur.
bu qrupdan əsl ləzzət almağın yoxlanılmış üsulunu yazıram.
gecə saat 3 ya da 4də yatın, səhər saat 9da ya da 10un yarısında yuxudan durun.
yuxulu halda evdən çıxın. metroya girin. qulaqlıqlarınızı taxın. the piper at the gates of dawn və ya the dark side of the moon albomlarından birinə qulaq asın. amma ilk albomu dinləməyiniz məsləhətdi. adama tam olmasa da, qismən lsd kafası yaşadır. o möhtəşəmliyi, duyğuları yaşayacaqsız. bunu bugün etdikdən sonra pink floydun nə qədər dahi qrup olduğunu bir daha anladım.
bu arada (bax: syd barrett)
Əsasən neon rənglərdən istifadə olunan mikrojanr. Tərkibində electronic, synthwave, glitch art, pop art, antik roma və yunan büst və heykəlləri, 80-cı illər, 90-cı illər, vhs kasetlər və s olan dəryadır bu. 1982-ci il istehsalı olan tron filminə mənbəsi gedib çıxır. Escape from new York, robocop və terminator filmləri də vaporwave üçün digər mənbələr sayılır. 2010-cu illərin əvvəlində yaranan bu mikrojanra yapon animeləri və a e s t h e t i c s soundlu ambient qrupları da öz töhfələrini verib.
Öz şəxsi təcrübəmi də deyim. Mən bu vaporwavenin hərtərəfli incəsənətini dinləyəndə, baxanda özümü çox qəribə hiss edirəm. Sanki 1980-cı illərdə Ssri-də xoşbəxt ailə həyatı yaşamışam. Və ya 1980-cı illərdə ABŞ-da əyləncəli gəncliyim keçibmiş kimi hiss edirəm. Amma faktiki olaraq o illərdə mən yox idim. Bu məncə bir fenomendi. Bəlkə də yaşamadığım dövrləri sanki yaşayıbmış kimi hiss etməyim ağır nostalgiya hissindən yaranır. Adını qoya bilmirəm bu vəziyyətin.
Bəzi nümunələr də verim:
12 mart 1922 - 5 dekabr 1936-cı illər ərzində mövcud olan, yeni yaradılan SSRi-ni formalaşdıran dövlətlərdən biri və Rusiya sfsr üçün bir o qədər vacib əhəmiyyətə malik 3 sovet respublikasının birləşməsindən yaranmış federasiya. Bu dövlət yaranana qədər Qafqazdakı hər 3 ölkə sovetləşsə də, yenə də aralarında keçmişdən qalan milliyətçi konfliktlər qalırdı. Misal üçün, 1918-ci il mart qırğınları, eyni ildə ermənistanın Lori bölgəsi üçün Gürcüstana elan etdiyi müharibə, 1920-ci ildə Qarabağda gedən Azərbaycan - ermənistan döyüşləri, Şimali Qafqaza sıçramış qırmızılar - ağlar vətəndaş müharibəsi və s. (bunların hamısı haqqında entry yazmağı planlaşdırıram. Lakin araşdırarkən, müxtəlif mənbələr və bunların müqayisəsi ilə obyektiv məlumatlara çatmaq vaxt aparır.) Federasiya bu millətçi üsyanların qarşısının alınması, 3 Qafqaz dövlətinin həm bir-biri ilə, həm də Rusiya sfsr ilə dağılmış iqtisadi əlaqələrinin bərpası və ümumiyyətlə Qafqazın idarə olunmasının sadələşdirilməsi üçün Vladimir leninin də dəstəklədiyi qərarla, martın 12-də hər 3 ölkənin kommunist partiyasının rəhbərliyinin iştirakı ilə Tiflisdə keçirilən konfransda yaradılmışdı. Federativ dövlətin tərkibinə Azərbaycan ssr, Naxçıvan mssr, dağlıq Qarabağ mv, Gürcüstan ssr, Abxaziya ssr, Acarıstan mssr, Cənubi Osetiya mv və Ermənistan ssr daxil idi. Paytaxtı Tiflis şəhəri olub. Ölkənin ilk kommunist partiyasının baş katibi məşhur bolşevik olan və rəvayətə görə Nəriman Nərimanovu yarpaq dolması ilə zəhərlətdirib öldürən qriqori orconokidze olmuş, son baş katibi isə stalinin yaxın dostu və dövlət işlərində ona kömək etmiş, haqqında bir çox şayiə yayılmış lavrenti beriya olmuşdur. Demək olar ki, var olduğu dönəmdə ölkəni elə gürcü bolşeviklər idarə edirdi. 1936-cı il yeni qəbul olunmuş Ssri konstitusiyasına əsasən, ittifaqın yeni formasında federasiya ləğv edildi və onun əvəzinə 3 respublika ayrı-ayrı dövlət kimi qəbul olundu. Ölkənin bayrağı klassik sovet dövləti bayrağı olsa da, gerbi həqiqətən də dizayn olaraq möhtəşəmdir.
ilk sayı 1899-cu ildə çıxmış həftəlik rus jurnalı. 1918-ci ildə qadağa qoyularaq bağlansa da, 1923-də mixail koltsov tərəfindən yenidən, bu dəfə sovet ideologiyasına uyğun olaraq yaradılıb.
Jurnalın ən pik satıldığı dövr qorbaçovun hakimiyyəti dövrü olmuşdur. Belə ki, 1987-də 1.5 milyon, 1990-da 4.6 milyon satmışdır. Bunun səbəbi həmin vaxtda baş redaktor olan vitali korotiçin jurnalı amerikan və kapitalist formada buraxılışa verməsidir. Özüm də bəzi saylarını oxumuşam. Həqiqətən də 80lərin ortalarından 91ə kimi maraqlı məqalələr yazıblar. içində 88-ci ildən başlayan Qarabağ söhbətləri və 20 yanvar hadisələri də var. Jurnalın çox maraqlı üz qapaqları da var.
Bəziləri:
40 il əvvəl bugün çıxarılan, metallicanın və ümumiyyətlə thrash metal tarixinin ilk və ən yaxşı albomlarından biri. (əslində ilk thrash metal nümunəsi Exodusun "bonded by blood" albomudur. Amma Record və release ərəfəsində bəzi problemlər çıxır və 1985-də çıxarılır. Metallica "yeməyənin payını yeyərlər" deyib sadəcə.) Albom əslində "metal up your ass" adlanmalı idi. Lakin qrupun record şirkəti Megaforce, coverın və adın distributorlar tərəfindən rədd edilə biləcəyini deyərək bunların dəyişdirilməsini tələb edirlər.
Bunu eşidən Rəhmətlik bassist Cliff Burton abimiz "why don't we just kill 'em all?" deyə soruşur və beləliklə albomun adı əmələ gəlir. Canımız Megadethin yaradıcısı Dave Mustaine də orijinal metallicanın üzvü idi. Bu albomdakı "jump in the fire", "phantom Lord", "metal militia" və "the four horsemen" tracklərinin rifflərini yazmışdı. Horsemenin adı əslində "the mechanix" idi və bildiyimiz mahnıdan daha sürətli idi. Daha sonra albomun recorduna 1 ay qalmış Mustaine dayı metallicadan qovulur və möhkəm şəkildə "obijnik" qalaraq Megadeth əfsanəsini qurur. "mechanix" trackini də özünün ilk "killing is my business" adlı albomuna qoyub intiqamını alır. (Ki zatən mahnının literal yaradıcısı odu və əvvəlki qrupu panic ilə bunu ifa edibmiş) Yaxşı da edib çünki iki möhtəşəm qrupu qazanmışıq. Mustainenin yerinə də kim gəlsə yaxşıdı? Bizim bu məşhur Wah-wah Kirk hammett. 1 ay ərzində Satriani kimi ifa etmək üçün Mustainenin sololarını güc-bəla öyrənir. Özündən əlavələr də edir. Albomun açılış tracki "hit the lights" elə Metallicanın tarixdə ilk record etdiyi mahnı olur. Bundan qabaq bu, James Hetfieldin əvvəlki qrupu "leather charm"da da ifa etdiyi mahnı olub. "seek and destroy" isə 2003-dən bu yana 70 faiz olaraq konsertlərin son tracki olur. Anesthesia rəhmətliyin əla bass solosudu, amma ömrü kimi yarımçıq təsir bağışlayır. Albom ümumi olaraq, türklər demiş "çiğ"di. Hetfield əminin səsi bildiyin Punk rock vokalıdı. Sanki crossover thrash, hardcore punk üslubundadı. Metallicanın ilham aldığı Motorhead, killing joke, ramones, venom və misfits qruplarından bunu anlamaq olur. Nwobhm cərəyanından Iron maiden və diamond head-i, heavy metalın banisi olan black sabbath-ı da bəzi tracklərin soundunda tapmaq olar. Və nəzərə alın ki, adamlar belə bir şeyi 20-21 yaşlarında yaradıb. Bundan sonrakı "ride the lightning" albomunda isə elə bil qrup olgunlaşmağa başlayır və bu ilk recordun "raw" tonuna bir daha yaxınlaşmır. Bəlkə də kill 'em all xətti ilə davam etsəydilər load və reload kimi mediocre albomlar ortaya çıxmazdı. Bir tərəfdən də bu soundda getsəydilər Ride the lightning, master of puppets və and justice for all kimi şahəsərlər də olmazdı. Nəticə olaraq, əfsanə qrupun əfsanə albomudur. Gedin və 40-cı il şərəfinə bir də dinləyin əziz metalhead qardaşlarım və bacılarım.
1953-cü il təvəllüdlü, sabo ləqəbli, marksist-leninist təşkilat olan dev-sol militantı. Milliyətcə kürd olub. Universitet vaxtlarında dev-genç üzvü idi və 1976-da bir sıra yoldaşları ilə dkd (devrimci kadınlar derneği) adlı qurumu qurub. Elə özü bu qurumun rəhbəri olan sabahat, zavodlarda, fabriklərdə və gecəqondularda qadınlar arasında ideoloji fəaliyyət aparıb. Dev-sol təşkilatına keçəndən sonra artıq silahlı propaqanda üsuluna keçir. Ümumiyyətlə həmin dönəmə baxsaq sağ-sol söhbətlərini qızışdıranların, dönəmin iqtidarı MC hökuməti, mhp-nin ülkücü kommando kampları və ölkədə cirit atan cia-kgb casuslarının olduğunu görərik. Sol hərəkatı o qədər təzyiq altında saxlamışdılar ki, artıq marksist təşkilatlar məcburiyyətdən silahlı yola əl atmışdılar. Və sonrası da məlumdu. 12 sentyabr 1980 hərbi çevrilişindən sonra ölkədə demək olar ki, 90 faiz sol təşkilat məhv edilir. Dev-sol isə necə olursa, bütün bunlardan sağ çıxır (no pun intended) və fəaliyyətinə zəif də olsa davam edir. Sabahat da 1983-cü ildə dev-solun mərkəzi Komitəsinə seçilir. Maraqlı məqam ondadır ki, bu qadını 22 illik fəaliyyətində polis heç vaxt tuta bilməyib. Həmişə nəsə bir yolla aradan çıxa bilib. Amma nə olursa 1992-ci ildə olur. Polis bu dəfə də aldığı bir xəbərlə təşkilat üzvlərinin yerini öyrənir və 16 apreldə istanbulun Çiftehavuzlar bölgəsində Sabahatın 2 yoldaşı ilə müvəqqəti olaraq qaldığı binanı və aralarında Sinan kukul da olmaqla daha 8 nəfərin qaldığı yaşayış məntəqəsini mühasirəyə alır. Lakin bu dəfə dev-sol üzvləri qaça bilmir. Sabahat isə balkondan polislərə "cəsarətiniz varsa gəlin" deyə qışqırır. Əməlli-başlı 1 gün müharibə kimi bir şey olur. Sabahatın qaldığı binanı dəlmə-deşik edirlər. Amma 3 nəfərə heç nə olmur. 5 mindən çox güllə və 50-yə yaxın qumbara ilə 3 nəfər ilə bacara bilməyən polis axırda məcbur olub jandarma qüvvələrini köməyə çağırır. Helikopterlərdən gülləsi qurtaranlara güllə verilir. Sabahat isə "heç vaxt məni müqavimət göstərmədən təslim ala bilməzlər" sözünə həqiqətən də əməl edir. 17 aprel 1992-də səhər saat 07:25-də nəhayət ki, polis və jandarma 3 nəfəri də öldürür. Ölümündən sonra tapılan telefon səsyazmalarında sabahatın davamlı digər binada olan 7 nəfəri və Sinan kukulu soruşduğu məlum olur. Demək olar ki, döyüşə-döyüşə hər 10 dəqiqədən bir onlardan xəbər alırmış. Sonda onların ölüm xəbərini də öyrənib, dev-sol mərkəzi Komitəsinə zəng edib, "narahat olmayın, bütün sənədləri yandırmışam, buradan heç nə tapa bilməzlər" dediyi də aşkarlanır. Ölümünə qədər onu sabo kimi tanıyırdılar və yalnız ölümündən sonra onun dev-sol rəhbəri dursun karataşla evli olduğunu öyrənirlər.
Həmin o məşhur foto:
Vəsiyyətinə görə, dev-sol bayrağı ilə basdırılarkən:
Əməliyyatın ertəsi günü qəzetdə verilən xəbər (səhv etmirəmsə, hürriyyet olmalıdır):
Azərbaycan tarixinin ən müəmmalı hadisələrindən biri. Çoxu bu faciənin yalnız ayın 19-dan 20-nə keçən gecə olub bitdiyini zənn etsə də, məsələ elə deyildi. Demək olar ki, fevralın ortalarına kimi nəinki Bakıda, o cümlədən Neftçalada, Lənkəranda, Kürdəmirdə, Gəncədə (keçmiş adı Kirovabad) və Naxçıvanda da vəziyyət çox gərgin olub. Bu entrydə hadisələrdən əvvəl və sonra çəkilən, amma nəyəsə görə medianın ya az, ya da heç istifadə etmədiyi tarixi fotoları qısa açıqlamaları ilə yazmağa çalışacam.
21 yanvar 1990. Bakının hələlik boş olan mərkəzində sovet əsgərləri.
21 yanvar. Avtobusun güllələr tərəfindən məhv edilmiş ön şüşəsi.
22 yanvar. insanların kpss partiya biletləri.
26 yanvar. Binanın damında döyüş vəziyyətində olan əsgər.
27 yanvar. Küçədə gedən axtarış. Hadisədən 1-2 gün keçən kimi əsgərlər çoxlu sayda xalq Cəbhəsi üzvünü yoxlayıb həbs edirdilər.
28 yanvar. Həmin dönəmdə şəhərin adi halı.
28 yanvar. Şəkil özü hər şeyi deyir.
30 yanvar. Bakıda xüsusi təyinatlı əsgərlər.
3 fevral. Şəhidlər xiyabanı.
22 yanvar. Əsgərlər tərəfindən tutulmuş bir şəxs.
24 yanvar. Məşhur 'Salyan' kazarması. 19 yanvara qədər burada sovet əsgərlərinin yoldaşları və uşaqları provakatorların tərtib etdiyi təxribat nəticəsində mühasirədə qalmışdılar. 19 yanvardan sonrakı bir neçə gün ərzində həmin ailələr təxliyə olunmağa başladı.
28 yanvar. Etiraz aksiyası.
15 Yanvar. Gənc tamaşaçılar teatrından Bakı ermənilərinin təxliyəsi. 13 yanvardan 19 yanvara kimi Kgb əlaltıları camaatın psixologiyası ilə oynamış və provakatorlar tərəfindən xalqın qəzəbi Bakıda yaşayan ermənilərə və ruslara tuşlanmışdı. Sanki bunu edərək xalqı, Ermənistandan qovulan Azərbaycanlıların intiqamını almağa inandırmışdılar.
Həmin təxribatlardan bəziləri:
Darvazaya yazılmış "ruslar" sözü
Bakıda hansısa bir binanın divarına yazılmış 'burada ermənilər yaşayır' cümləsi.
21 yanvar. Dövlət informasiya agentliyi olan 'azərinform'u qoruyan əsgərlər.
Göründüyü kimi baş verənlər heç də sadə və göydən paraşütlə enən şeylər deyildi. Xalqı bu vəziyyətə çatdıran qorbaçov başda olmaqla, kqb, onların 1988-ci ildəki meydan hərəkatının içinə qoyduğu əlaltı təxribatçılardır. Məhz onların sayəsində hadisələrin yönü bilərəkdən dəyişildi, televiziyanın enerji bloku partladılaraq camaat fövqəladə vəziyyətdən xəbərsiz hala salındı, 19 yanvar gecəsi əsgərlərə silahlı ekstremistlər tərəfindən atəş açıldı,(hətta statistika 37 əsgərin öldürülmə halını qeyd edib. Salyan kazarmasının qarşısında əməlli-başlı xəndəklər qazılaraq döyüş vəziyyətinə keçilib. Bunu videolarda görə bilərsiniz.) təbii ki, bunun nəticəsində əsgərlər də pərakəndə halda cavab atəşi açaraq günahsız insanları qətl etdi. Əgər cəbhənin radikal qanadı öz təşkilatının içində üstün gəlməsəydi, və təxribata çox asan aldanan adamlar olmasa idi, bəlkə də hadisələr bu həddə gəlib çatmazdı.
hal-hazırdakı vəziyyətim. evdə tək oturmuşam. heç kim yoxdu. nə bir görüşəcəy dostum, nə bir yazışacaq sevgilim var. dostlarımın yarısı əsgərdi, yarısı da işində gücündədi. kursa falan gedib birtəhər başımı qatıram. artıq 2-ci siqaret paçkasını da bitirdim. həqiqətən bəzi insanların görüşərik deyib, sonra bunu etmədən heç bir şey olmamış kimi çıxıb getməsi də adama qoyur. digərləri ilə görüşüb sağollaşanda mən heç kimin yadına da düşmürəm. çox qəliz məsələdir sözlük. içim sıxılır. adam nə qədər siqaret çəkər, nə qədər kinoya baxar, nə qədər video oyun oynayar axı. sosiallaşmaq üçün əlimdən gələni edirəm. amma heç cür alınmır. dəyər verdiyim insanlar tərəfindən adam yerinə qoyulmuram yavaş-yavaş. o adamları yox, onlara verdiyim dəyərləri sikim.
Haqqlı idin. Əsəbimdən demişdim o sözləri sənə. Amma məni buna vadar edən də sən idin. istəmədən heç vaxt heç kimə qarşı o sərtliklə deməyəcəyim sözləri sənə qarşı dedim. Peşman da deyiləm çünki məcbur etdin. Neçə vaxt ərzində içimdə saxladığım cümlələr idi. istəmədən oldu hamısı. Amma başqa çıxış yolum da yox idi. Çünki əziyyət çəkirdim. Dilemmada qalmışdım. Onsuzda məni bu dilemmalar bitirir.
Gələcəkdə hər şeyin yaxşı olacağı ümidi ilə yaşayırdım. Mənim kimi pessimist bir adam bu prosesdə gələcəyindən ümidli birinə çevrildi. Enişlər və çıxışlar oldu, düzdü. Bu hər halda olmalıdı və normaldı. Sonda isə olanları bilirsən.
O vaxtdan bu yana boşluqdayam. Düzdü iş görərək başımı qatıram. Amma elə bir anda yada düşürsən ki, konkret olaraq etdiyim hər hansı bir şeyə qarşı həvəsim ölür. Zatən vecsizləşmişəm. Amma anlıq yada düşməyin məni yenidən o günlərə qaytarır. Məni yaxşı tanıyırsan. Keçmiş günlərə qarşı ağır nostalgiya hissi yaşayıram. O vaxtları düşünərək sanki canlı olduğumu hiss edirəm. Reallıqla üzləşən kimi isə resident evildəki zombilərdən hallice bir şey oluram yenidən. Gün keçdi filmi və ordakı musiqilər yadıma düşür. Oqtay və Əsmər yadıma düşür. Səni axtarıram, bağışla və səndən xəbərsiz tamaşaları və ordakı musiqilər yadıma düşür (bunu sırf old timers bilər). Elçin və gülnar yadıma düşür. Hətta bir dəfə beynimə bir anda anidən iş yerinə gəlib səni görmək düşmüşdü. Guya öz aləmimdə mən Elçin idim, sən də Gülnar. Tapa bilməyib suyu süzülə süzülə evə qayıtmışdım.
Əsl köhnə Azərbaycan filmi və ya tamaşası dramı yaşamışdım içimdə. Hər şey yaxşı olmalı idi. Bir növ mənə bu fikrin qismən yanlış olduğunu da sübut etdin. indi həyatın necə gedir, işin gücün necədi, unuda bilirsənmi, çətindi yoxsa asan? Bu sualların cavabını bilmirəm. Əlaqəni ümumiyyətlə kəsmək təklifini etdim amma təkrar edirəm buna məcbur idim. Zamanla keçər yəqin dedim. Amma keçmir. Sənə yaza bilməsəm də, zəng edə bilməsəm də, səninlə üzbəüz oturub danışa bilməsəm də, sənə qarşı hissiyatım hələ də eynidi. Bu entryni yazmağımı da ənənəvi olaraq ağlıma gəlmə şənliklərinə bağlayıram. Ola bilsin ki, kimsə bu uzun entryni oxuyub necə də əttökən bir yazı olduğunu düşünə bilər. Yalan yox, Old me would've think of it. Amma mən heç vaxt özümü hansısa bir rola salmamışam. Həmişə nə hiss etmişəmsə onu demişəm və ya yazmışam. Onu bil ki, ürəyimdən nə gəldisə onu yazdım.
Mənim üçün isə Məşhur mahnıda da deyildiyi kimi:
Yenə tapılmadı payız gəlincə,
O uzaq günlərin itmiş açarı.
insanların siyasi mövqeyini 70 suallıq test ilə təxmin edən veb sayt. Github əsaslıdır. Adından da bəlli olduğu kimi 8 dəyər əsasında siyasətin hansı tərəfində olduğumuzu bizə bildirir.
4 kateqoriyaya 2 dəyəri bölüb testin sonunda hansının neçə faiz olduğunu da göstərir.
1. iqtisadi olaraq bərabərlik və bazar iqtisadiyyatı.
2. Diplomatik olaraq milliyətçilik və beynəlmiləllik.
3. Sivil olaraq liberallıq və avtoritarlıq.
4. ictimai olaraq ənənəvi və elmi.
Əlbəttə tam dəqiqliyi ilə aydınlaşdıra bilməsə də, şəxsin fikirlərinə oxşar bir şeylər tapıb çıxardır. Şəxsən özüm əvvəllər 2-3 dəfə edib, solçu populist falan çıxırdım. Amma bugünkü halda dövlətçi sosialist çıxdım.
90-cı illərin sonu 2000-lərin əvvəllərində ən kreativ futbol reklamları və Billboardları hazırlayan şirkət.
1996-cı ildə çəkilmiş və dönəmin məşhur futbolçularının oynadığı kult "match in hell" reklam filmi.
dilimizə təkrarlama məcburiyyəti kimi tərcümə olunan psixoloji anlayış. bu anlayışı freud icad etmişdir. o bu anlayışa "insanın başına gələn travmatik bir təcrübəni eyni şəraitdə yenidən yaratmaqla təkrar əmələ gələn eyni travmanın yol açdığı nevroloji təsirlərin neytrallaşdırılması məqsədini qarşısına qoyması" kimi ifadə verib. freuda görə beynimiz əslində travmanın yarandığı şəraitə və yerə geri qayıdıb, həmin travmanı yox etmək istəyir. misal üçün, bərbad bir münasibətin ardından sizi xoşbəxt etməyəcəyini bilə-bilə, gedib eyni insana yapışmağınız və ya onun xasiyyətlərinə bənzər xasiyyətdəki birilərini axtarmağınız "eyni şey olsa da, bu səfər batırmayacam, 100% idarə edəcəm ya da ən azından bu dəfə axırı pis olmaz" fikrini göstərmək olar. xülasə: insan övladı böyük sirrdir.
Film haqqında bəzi maraqlı faktlar tapmışam. Deyilənə görə film ilk dəfə kinoteatrda göstərilərkən aralarında rock hudsonun da olduğu 241 nəfər filmin yarısında zalı tərk edib. Əsərin yaradıcısı arthur c. clarke film haqqında " əgər siz filmi ilk baxışda tam anlasanız, bu o deməkdir ki, biz öz məqsədimizdə yanılmışıq. Biz bu filmdə verdiyimiz cavablardan çox, suallar qoymuşuq" demişdir. Film ilk müddətdə o qədər də uğurlu olmayıb. Film öz iqtisadi uğurunu narkotik maddələrin təsirində olan və xüsusi ilə də filmin "star gate" hissəsinə dəlicəsinə baxan gənclərə borclu olub. Filmin ilk 25 və son 23 dəqiqəsində danışıq olmayıb. pink floyd qrupuna filmin soundtrackini bəstələmək barəsində təklif gəlib. Amma qrup işlərinin çox olduğunu qeyd edərək bu təklifi qəbul etməyib. Sonralar roger waters bu barədə ömrünün axırına kimi peşman olacağını bildirib. Hətta qrupun məşhur meddle albomunun əfsanəvi mahnısı olan echoes filmin son hissəsi ilə heyrətamiz dərəcədə sinxronizədir. Son olaraq onu qeyd edim ki, əsər dilimizə çox təəssüflər olsun ki, tərcümə olunmayıb.
Progarchives.com
Proqressiv rokun əlifbasından tutun, adı-sanı bilinməmiş qruplara kimi hər bir şey barədə məlumat var. indiyə kimi burdan o qədər qrup kəşf edib dinləmişəm ki, sayı 50ni, 60ı keçər. Big 6 dən başqa da gözəl qruplar var. Ümumiyyətlə progu dinləyin, dinlətdirin. Bu da vəsilə olsun.
bu yazarın niyə qınandığını başa düşə bilmirəm. adam həyatın reallıqlarını deyir. düzgün danışır. həqiqətən kimə dəyər verirsənsə hamısı səni öz ciblərində ehtiyyat kimi görürlər. indi həmin insanları həyatımdan sikdir eləmişəm. əhval-ruhiyyəm də əladı. bu insanın yazdıqlarını diqqətlə oxuyun. konkret olaraq, faktlarla sübut edir hərşeyi. sükanı belə saxla reis.
2021-2022 sezonu Türkiyə super liqasının çempionu. 2009-cu ildən tərəfdarı olduğum klub. Dəfələrlə sezonları bağlayıb, "eybi yox, gələn sezon nəsə etmək olar" dedirdən klub. 7-ci sinifdə oxuyarkən bəzilərinin beşiktaşın, bəzilərinin fenerbahçenin, bəzilərinin də galatasarayın azarkeşi olduğu mühitdə tək Trabzon azarkeşi idim. Hansısa bir reklamda görmüşdüm bu 4 klubun loqolarının bir yerdə olduğunu. Və 4cü klubun loqosu, rəngləri uşaq ağlımla çox xoşuma gəlmiş, çox ürəyimə yatmışdı. Bunda ola bilsin ki, 2006-cı ildən azarkeşi olduğum Barcelonanın da bir təsiri var. Çünki iki klubun da rəngləri eynidi. Azarkeşi olduğum andan hər bir imkanda oyunlarını, özetlərini izləməyə başlamışdım. Hər bir oyunu izləyə bilmirdim təbii ki. Ancaq digər 3ü ilə olan oyunları izləyə bilməsəm də, özetlərinə mütləq baxırdım. Bugünə kimi hər bir hüsranda əsəbləşdim, söydüm, küsdüm. Amma hər dəfə də geri qayıtdım. 2020 sezonu pandemiya və karantin olduğu üçün ümumiyyətlə futboldan soyumuşdum, marağı qalmamışdı mənə görə. Hətta euro 2020-ni gözləyirdim ki, futbola yenidən marağım artsın. O da ləğv edildi, 2021-də başladı. Sağ olsun italiya məni yenidən futbola çəkdi. (bu ilki dünya çempionatında olmamaları öz ayıblarıdı). Əgər marağım ölməsəydi, 2020-də ovuclarının içindən başakşehirə verdikləri çempionluğu tam konsentrasiyalı vəziyyətdə görsəm bilmirəm nə olardı. Amma bu il nəhayət ki, görə bildim. illa qazanacaqdılar. Və bu, bu il oldu. Bunda loser dedikləri adam olan Abdullah Avcının rolu böyükdür. Bunda prezident Ali Ağaoğlunun rolu danılmazdı. Bunda sezon başından planlı şəkildə, səbrli şəkildə həyata keçirilən transferlərin və onların oynadığı oyun böyükdü. Bunda illərdən bəri hər oyunda səsləndirilən rəhmətlik kazım Koyuncunun bəstələdiyi marşların rolu böyükdü. Və nəhayət, klubun tarixinin və bu tarixdən gələn inqilabçılığının rolu böyükdü. Trabzona "heç vaxt 4-cü klub olmayacaq, balaca şəhərin balaca klubudu" deyənlər həmişə var idi. Yenə də olacaqlar. Hətta indi də " bir 38 - 40 il sonra növbəti çempionluğunuzu görərsiz" deyənlər də var. Ola bilər. Növbəti çempionluq gələn sezon da gələ bilər, 5 sezon sonra da, 10 sezon sonra da. Hətta deyildiyi kimi 40 sezon sonra da. Amma bu mənim uşaqlıqdan bəri olan sevgimi dəyişdirməyəcək. Mən ömrümdə bir dəfə də olsa çempionluq gördüm. Əzmin, hirsin, səbrin nəticəsini gördüm. Azərbaycanda digər 3 klubun azarkeşlərinin sayının çox olmasına baxmayaraq, mənim 2009-dan bəri bu klubun tərəfdarı olmağım və sözlük nikimin belə o klubdan gəlməyi Trabzonsporun böyüklüyündəndir.
)
