S Ö Z A L T I

ray ban | sağlamlıq

1936-cı ildə qurulmuş olub 1999-cu ildən etibarən luxottica'nın tərkibinə alınan, Verdiyin pulun son qəpiyinə kimi layiq olan,
aviator wayfarer və clubmaster seriaları ilə məşhurlaşmış amerika mərkəzli eynək şirkəti. bütün təbəqələrdən olan insanlarçün əlçatan olan azsaylı brendlərdən biridir. Bir milyarderin də gözündə görmək mümkündür, orta gəlirli insanın da.

Materialının premiumluğunu əlinə aldığın andaca hiss edilir. möhkəm, dözümlü olmasına baxmayaraq yüngül və keyfiyyətli materialdan olması sayəsində burunun üstündə gözəçarpan izlər qoymur və eynək taxdığını belə unutdurur adama. Lensləri modeldən asılı olaraq polikarbonat və ya mineral şüşədir. Onsuz da yetəri qədər pul verilir deyə, məncə, bir azca artıq ödəyib mineral şüşə olanı almaq daha məntiqlidir.

Almaq istəyənlər üçün texniki 1-2 detala deyinim. Yəqin ki, eynək taxan hər kəs "50/22/150" tipli yazıların çərçivə ölçüsü, burun hissənin genişliyi və sap uzunluğunu bildirdiyindən agahdır. Deyildisə də, artıq öyrənmiş oldu. ray-ban Modellərinə göz atarkən əlavə olaraq, əksər hallarda "g15" yazısını görmək mümkündür. G15 ray-ban'in 1937-dən bu yana istehsal etdiyi ən əsas şüşəsidir. G15-lə bərabər "b15" yazısını da görmək mümkündür. Bu kodlar şüşənin kodlarıdır. "g" hərfi "green", "b" hərfi "brown" sözündən gəlir, şüşənin rəngini bildirir. "15" rəqəmi isə lenslərin filter göstəricisidir. işığın 85%-ni bloklayıb 15%-ni buraxdığını göstərir. Təbii ki, bunlar standart (yəni sadəcə uv qorumalı) lenslərə aiddir, polarizə lenslərdə durum dəyişir.

Polarizənin də nə olduğunu bilməyənlər üçün qısaca izah edim. Polarizə qat gözün yorulmaması və daha aydın görüş üçün istifadə olunur. Ən əsas özəlliyi rəngləri daha kontrastlı, daha canlı verməsi və ən əsası da, yansımaları önləməsidir.

Yansıma deyərkən işığın qışda qarın, buzun, yayda asfaltın, maşınların, suyun üzərində yaratdığı bütün növ üfüqi olan parıltıları nəzərdə tutulur. Düzü, yuxarıdakı şəkildə bir az şişirdilib, ancaq məntiqi başa düşmək üçün yetərlidir. Bu arada, diqqət etdinizsə, bir əvvəlki cümlədə "üfüqi" sözünə xüsusi vurğu etdim. Çünki şaquli olan(məsələn, yandan və ya binaların şüşələrindən gələn) parıltıları önləmir. Əslində, polarizənin niyə belə işlədiyinin məntiqini mən də tam dəqiq bilmirəm* biri çıxıb bu barədə entri yazsa, əla olardı . Ancaq müqayisə olaraq fotoqrafiyadan anlayışlı şəxslərə polarizə lens filterləri üzərindən başa sala bilərəm. İstifadə edənlər bilir ki, bu filterlər lensin önünə taxılanda təkər kimi 360 dərəcə döndürmək olur. Duruma uyğun olaraq onu fırladıb fotosu çəkiləcək yeri polarizə edirik. Lakin gün eynəklərində şüşənin üzərinə əlavə vasitə taxılmayıb birbaşa olaraq şüşənin özünə çəkildiyindən sadəcə müəyyən limitli bir bucaq altında olan parıltıları önləyir. işığı yansıdan və gözü yoracaq olan parıltılar əksər hallarda qar, buz, qızmar günəş altındakı asfalt, maşınların və suların səthləridir, hansılar ki, yerə üfüqi şəkildə paraleldir, ona görə də eynəklərdə şaquli yox, üfüqi işığın qarşısını alacaq formada polarizə qat çəkilir. * nəsə elə bil çox qəliz oldu

Bir ray-ban Eynəyi seçərkən onun polarizə olub-olmamasını anlamaq isə çox bəsitdir. Bütün Ray-ban eynəklərinin sağ (öndən baxanda sol) şüşəsinin küncündə marka adı kimi "ray-ban" yazısı olur. Əgər eynək polarizədirsə, marka adının yanına bir də "p" hərfi qeyd olunur

və şüşənin üstündə standart olaraq "g-15" stikeri deyil də, "polarized" yazılı sticker olur.

Eyni zamanda kodlama olaraq da eynəyin sol sapının içərisində ən sonda rəqəm və "p" hərfi ilə işarələnir. Misalçün öz eynəyimdəki kod:

Eynəyin qutusunun içərisində çıxan təlimatda sapdakı son 2 rəqəm və hərfin eynəyin günəş radiasiyasına qarşı nə dərəcədə qorunma təmin etdiyini bildirdiyi qeyd oıunub:
0 - çox zəif
1 - zəif
2 - orta
3 - yüksək
4 - çox yüksək
"n" hərfi "normal", "p" hərfi də dediyimiz kimi "polarized" anlamına gəlir.

Reddit'dən tutmuş quora'ya, ordan da üzü türk forumlarına qədər saysız-hesabsız başlıq açılaraq soruşulan, hətta bakıdakı rəsmi satış yerlərində belə cavabı tam əminliklə verilə bilməyən bir suala tam rəsmi bir cavab vermiş olum. Məsələ belədir ki, insanlar eynək alarkən "uv400 yoxsa polarized?" seçiminə düşürlər. Hər zaman da sual yaranır ki, "görəsən, polarizə eynəklər həm də uv400-dür?". Özüm keçən ay araşdırma edəndə dəqiq cavab tapmadığım üçün şirkətin amerikadakı müştəri xidmətlərinə mail yazdım. Sağ olsunlar, gün ərzində də cavabladılar və buradan elan edirəm mən də -*
"bütün ray-ban eynəklər uv400 qorumalı şüşəyə sahibdir. mavi işığın böyük çoxluğunu, uv-a və uv-b kimi zərərli şüaların isə 100%-nin qarşısını alırlar. yəni polarizə olan ray-ban'lar həm də uv400-dür. Lakin özlərinin qeyd etdiyi bir əmmanı da deyim. Polarizə olan ray-ban eynəklər g-15 (və ya b-15) kodlu şüşəyə sahib olduqları deyilsə də, "texniki olaraq" 15 sayılmırlar. Çünki mail'də qeyd olunmuşdu ki polarizə olduğundan bu şüşə normal işığın 89%-ni bloklayır və 11%-ni keçirir. Bu da "texniki olaraq" şüşənin g-15 deyil də g-11 olmasına gətirib çıxarır.

Son olaraq, ümumən gün eynəyi almaq istəyənlərə eynəksiz gəzəndə gözləri sulanan biri kimi mənim tövsiyəm o olardı ki, mütləq şəkildə polarizə olan eynək alsınlar* polarizə ray-ban üçün əlavə 50$ ödəməlisiniz . Xüsusilə də maşın sürənlər, uzun yola çıxanlar üçün həyat qurtaran şeydir polarizə eynək. Çünki mən özüm sadəcə uv400 olan eynək taxanda davamlı şəkildə "eynəyin də var, niyə gözlərini qıyırsan?" deyirdilər. Bunu istifadə edəndən sonra anladım ki, problem polarizə olmamasında imiş: o yansımalar gözümü qamaşdırırmış. Həmçinin, 200, 300, 500 - hər nə qədərdirsə, pula qıyın, mütləq şəkildə eynək işinin içində olan markaları alın. Ray-ban olmasın, olsun persol, oakley, tom ford, prada və s. Əsas odur güvənilir brend olsun. Həm də ki, yazıda qeyd etdiyim 85-89% işığı bloklamaq məsələsi də gözünüzü qorxuzmasın. İllər Əvvəl 50-60 manatlıq poddelka eynək taxırdım, hansı ki bildiyin adi qara plastik idi, "gün eynəyi" adı altında qaraldırdı hər yeri. Kiminsə axşam vaxtı gün eynəyi taxdığını görəndə də qəribsəyirdim ki, kor kimi heç yeri görmədiyi halda bu niyə gözündən çıxarmayıb? Dünən başıma gələn bir hadisədən sonra indi anlayıram o insanları. Dünən axşam şəhərdə dostumla qarşılaşanda "hava qaralıb, gün eynəyi niyə taxmısan?" deyəndə ayıldım ki, eynəyimi dəyişməmişəm, gözümdə qalıb. İnsan kağız üstündə "89% işığı bloklayır" cümləsini görəndə elə bilir ki, hər yeri zil qaranlıq edəcək. Di gəl ki, digər şəffaf eynəyimdən tək fərqi ətrafı cüzi bir yaşıl filterlə göstərməsidir, hansı ki buna rəğmən əşyaların rənglərində və tonlarında bir qram dəyişiklik yoxdur, necədirlərsə elə də görünürlər. Amma bununla belə günəş və ümumiyyətlə, digər işıqlar insanın gözünü bir qram da yormur* türklər demiş, ohh, dünya varmış. İndi oturub illərdir niyə ağıl edib düz-əməlli bir gün eynəyi almayıb gözlərimə əziyyət vermişəm deyə heyifsilənirəm.

Yekun olaraq, Ortalıqda həddindən çox geydirmə ray-ban var. Əvvəllər original ilə fake arasındakı fərqi lazer ilə şüşəyə qazınmış "rb" loqosundan, kodlardan və s şeylərdən anlamaq asan idi, amma indi elə fake ray-ban'lar var ki, heç illərin optikaçısı belə ayırd edə bilmir hansı originaldı, hansı fake. Yuxarıda bir yazar hər gələnin gözündə ray-ban olduğunu deyib, ancaq demək olar 90%-i fake ray-ban'dır. Odur ki, rəsmi satış nöqtələrindən almaq lazımdır. Bakıda occi və 28 mall'dakı sunglasshut mağazalarını məsləhət görürəm. Əsas da sunglasshut. Çünki ray-ban şirkəti luxottica'nın tərkibindədir və sunglasshut da luxottica qrupun məhsullarını satan ən əsas mağazadır. Türkiyədən alınacaqsa, atasun optik və elə ordakı sunglasshut məsləhətdir. Amma məncə, ən yaxşısı ya amazon'da rəsmi ray-ban mağazından və ya elə sırf ray-ban'ın öz saytından almaq ən yaxşıdır. 10-15 gün gözlə, amma ən azından için rahat olsun ki, tamamilə original, keyfiyyətli və ömürlük bir eynək almış olacaqsan. Həm də ki, öz saytında digər yerlərdə olmayan hər cürə "option"ları görmək mümkündür. İstədiyin kimi çərçivə, şüşə rəngini, polarizə olub-olmamasını, hətta üzərinə lazerlə söz yazılmasını belə seçmək olur. Şəxsi zövqümcə elə ən yaxşısı, wayfarer modelini almaqdır. 70 illik klassikləşmiş dizayn elədir ki, hər tip üz quruluşuna, hətta eynək yaraşmayan insanlara belə yaraşır. Əslində, wayfarer özü öz içərisində "classic/ ease/ new/ folding/ mega" olaraq 5 tipə bölünür. Entri yetəri qədər uzun olduğundan model fərqlərinə girib daha da uzatmaq istəmədim. 2 ay elə didik-didik araşdırma elədim ki, bildiyin satış mütəxəssisinə çevrilmişəm :d. Odur ki, almaq fikrinə düşən olsa, heç çəkinmədən mesaj qutumu yaşıllandıra bilər, əlimdən gələn hər köməyi edə bilərəm.

1984-85 serie a sezonu | idman

Serie a tarixinin ən gözlənilməz sonla başa çatan sezonu. Ümumiyyətlə bu sezon bir çoxlarına görə "serie a-nın serie a olduğu illər" ifadəsinin ilk ilidir. Amma real yanaşsaq 1982-83 sezonundan, yəni Michel Platininin Yuventusa transferindən sonra hər şey möhtəşəm olmağa başlayır. Zatən Yuventusda Gaetano Scirea, Antonio cabrini, Marco Tardelli, ən yaxşı çempion ola bilməyən komanda olan 1982 Braziliyasını ağlar qoyan Paolo Rossi və gəlmiş keçmiş ən yaxşı qapıçılar siyahısında mənə görə ilk 3-lükdə olan Dino Zoff da var idi. Platini gələndən sonra olur konfet.
Amma gələk bu sezona. Əsas Komandaların vəziyyətini ayrı-ayrı yazmağa çalışacam.
Yuventus keçən sezonu çempion olaraq bitirmiş və ümumilikdə 21 çempionluğa çatmışdı. Yayda lazionun super ulduzu Bruno giordano ilə razılığa gəlsələr də, bruno sonradan astronomik maaş tələb edir və iş pozulur. Zatən bu sezon lazio da serie b-yə düşür. Bruno da növbəti sezon Napoliyə keçir. Amma bu sezon yuventusun işləri yaxşı getmir və ilk 5-likdən kənarda qalırlar. Buna baxmayaraq komandanın ulduzu olan və 1984-də Fransa ilə Avropa çempionu olmuş Platini 18 qolla sezonun bombardiri olur. Serie a-dan əli üzülən Yuventus fikrini çempionlar liqasının keçmiş adı olan Çempion klublar kuboku turnirinə verir. Heysel faciəsinin baş verdiyi finalda məhz Platininin penaltisi nəticəsində Liverpool üzərində qələbə ilə Avropanın böyüyü olurlar.
Sezonun Daha bir önəmli hadisəsi isə tarixin ən yaxşı oyunçusunun Barcelonadan Napoliyə transfer olunması idi. Bəziləri Maradonanın Barcelonada istəniləni vermədiyini düşünərək onun kaprizli olduğunu bildirir. Amma Barcelona - Maradona məsələsi tamam başqa söhbət mövzusudur. Çoxları Napolinin çempion olmağını gözləsələr də bu 3 il sonra baş verir. Komandanın ən yaxşısı Maradona olsa da təkbaşına Napolini çempion etməsi imkansız idi. Ətrafında yaxşı oyunçular yığılandan sonra o, tarix boyu şimallılar tərəfindən lağ edilən və ələ salınan Neapolu 2 dəfə İtaliyanın böyüyü etməyi bacarır.
Fiorentina isə 82 Braziliyasının əfsanə kapitanı və karyerasında sadəcə 1 sezon Avropada oynayan Socratesi transfer edir. Amma matçlarda istəniləni verə bilmir, məşq üsullarını bəyənmir, həddindən artıq siqaret çəkir və içki içir, məşqçilərlə dalaşır və sezon sonunda Braziliyaya qayıdır.
Roma 1982-83 sezonunu çempion bitirəndən sonra 1984 Çkk turnirində liverpoola penaltilər seriyası nəticəsində məğlub olur. Romanın əsas ulduzlarından biri yenə 82 Braziliyasının oyunçusu olan Falcao idi. Onun çkk finalında penaltini vurmaqdan imtina etməsi, sol dizindən zədələnməsi, komandanın onun üçün həddən artıq pul xərcləməsi Falcaonun da sezon sonunda Braziliyaya qayıtması ilə nəticələnir.
Demək olar ki, sezonun ən yaxşı heyətlərindən birinə sahib olan İnter isə o qədər yaxşı nəticələr əldə etmir və sonda 3-cü olur. Milan da eynilə qənaətbəxş çıxış etmir və sezonu 5-ci bitirir.
Gələk Çempion Hellas Veronaya. Bu hadisəni yalnız 2016-cı ildəki Leicester city çempionluğu ilə müqayisə eləmək olar. Belə nağıllar məncə bir də olmayacaq. Zatən Veronanın ilk və tək çempionluğudu. Bu "balaca" klubun çempionluğunda əsas rollar yayda transfer edilən alman Hans Peter briegel və danimarkalı preben elkjaer ilə birlikdə oyunun sistemini onların üzərinə quran baş məşqçi osvaldo Bagnoli olur. Qapıda da garella əfsanələr yaradır, amma sezon sonunda çempion olmaq üçün sağa sola pul xərcləyən (təbii ki, bunda siciliya mafiyasının da rolu böyükdür) Napoliyə keçir. Komandanın əsas qol maşını guiseppe Galderisi olur və ümumilikdə 11 qol vurur. Hellas verona ilk turda maradonalı Napolini 3-1 məğlub edir. Yuventusu ilk dövrədə 2-0, Romanı isə 1-0 la keçirlər. 2ci dövrədə isə hər ikisi ilə heç-heçə edirlər. İnter və milanla isə hər iki dövrədə matçlar heç-heçə bitir. Verona sezon boyunca sadəcə 2 dəfə məğlub olur. 15-ci turda avellinoya 2-1, 25-ci turda Torinoya 1-2. Ki Torino da bu sezonu əla keçirib sonda 2-ci olur. Ümumilikdə verona 30 oyuna (15 qələbə, 13 heç-heçə və 2 məğlubiyyət) 43 xal toplayır. 29 tur lider olurlar. Sadəcə 16-cı turda İnter 1 həftəlik lider olur. O dərəcədə əzmkar oynayırlar. Coppa Italiada isə 4/1-də İnterə uduzurlar. İnter yarımfinalda Milana, milan isə finalda Sampdoriaya məğlub olur.
Bir haşiyəyə də çıxmasam olmaz. Serie a tarixində məhz bu sezon bir ilk gerçəkləşir və bu sezondan sonra bir daha bunu etmirlər. Bura kimi hansı hakimin hansı oyunu idarə edəcəyi 3-5 gün qabaqcadan müəyyən olunurdu. Amma bu mövsüm məhz oyun günü püşk ilə hakimlər təyin edilir. Və Hellas verona çempion olur. Və bir daha bu üsul təkrarlanmır. Və verona kimi "balaca" komandalar bir daha çempion ola bilmir. İf you know, you know.
Son olaraq fantastik mövsümün ilk 5-liyi və bəzi səhnələr:

red hot chili peppers | musiqi

Alternative rock və funk rock janrlarında olan los angeles originli qrup. Qurucu üzvləri anthony kiedis, flea , hilell slovak. Flea kiedis və sonraları hilell ilə ilk dəfə qarşılaşmalarını, uşaqlıq və yeniyetməliyi dövrlərini əhatə edən memuarında ilk görüşdə eşq və ömürlərinin axırına kimi fırlanacağı bir dostluq kimi qeyd edib. Flea özü də eşitməyənlər üçün dünyanın ən yaxşı bass gitaraçılarında biridi. Fear qrupunda olarkən aşırı sürətlə çalma stilinə funk elementi ilə birləşdirib, indilərdə ikonik hala gəlmiş stilini yaradıb. Hardcore punk ilə funk kimi janrın birləşməyindən yarandığını deyib özü bir neçə interviyuda.
Məşhur john frusciante isə qrupa 88 də hilell overdosdan öləndən sonra qoşular, hansı ki idealarından olan flea ilə çalmaq fürsətini tapır 17,18 yaşlarında. Elə bu aralarda qrupun indiki drummer i chad smith də qoşulur. Bu vaxtdan sonra qrupun səsində overall improvement hiss olunur. Mother's milk albomundan sonra bu dörtlünün ikinci cəhdi olan blood sugar sex magik qrupun ən yaxşı albomu idi, elə cə də funk janrında olan ən yaxşı bir neçə sayıla biləcək keyfiyyət də idi. Albomun documentary sə də var funky monks adlı, yutubda var. Documentary frusciantenin boş yapması ilə başlıyır, sonra kiedis albomu record elədikləri evin tarixi barədə danışır, jimi burda kimisə sikibmiş(deyəsən zarafat edir), bitlz ilk dəfə lsd albmış zad. Deyəsən arada mənim albomdan favorit trackim olan suck my kiss mahnısını çalırlar. Kiedisin bu vaxtlarını həqiqətən bəyənirəm, çox enerjik bir yerdən ifa edir, rap tərzi vokalı çox gözəl oturur rhcp sounduna, indilərdə və mənim kimi hamının tanımağa başladığı alternativ rock tərzində olan vokalı isə o qədər cəzb eləmir məni, hər nəqədr melodiya olaraq həmin illər olaraq vokalını inkişaf elətdirsə də.
Bu keçid deyəsən frusciantenin qrupdan ilk dəfə çıxmağı ilə əlaqəlidi(blood sugar sex magikdən sonra), sonra gələn albomlar ən məşhur olan californication hər nə qədər bəzi funk elementləri olsa da əsasən alternativ rock idi və böyük ekonomik uğur idi, bilmirəm bu keçidə görə fruscianteyə həmiş biraz qıcıq olmuşam, həm biraz öz solo işlərində art rock, alternativ rock tərzi musiqi ifa eləməyi ilə həm də sound olaraq ən ön planda gitara olduğunu görə ola bilər. Ancaq qrup olaraq ümumi verdikləri qərardır bunu qəbul eləməliyik. Məncə hər şey rick rubinin günahıdır, kiedis xiyarına under the bridgei in indiyə kimi yazdığı ən yaxşı mahnı olduğunu deməsəydi stadium arcadium albomunda 2 saat eyni düstur ilə qulağımızı sikməzdilər. Əslində həmin albom da və bu stildəki başqa albomları da gözəldir ancaq mən daha çox experimentation eləməylərini istəyərdim. Talant olaraq baxsaq super qrup saymaq olar hamısı öz instrumentində əfsanə sayıla bilər. Kiedisin funk vaxtlarında olan vokalını da bəyənirəm hətta. Qrupda onsuz flea və john pəltəydi normal oxuya bilən bir kiedis di. Zarafat oyana johnun back vocalı sağlamdı hətta kurt in lounge act mahnısını ifa eləmişdi haradasa belə səsi də yaxşıdır, pəltəkliyi itir oxuyanda. Sola işlərində də həmçinin yaxşıdır
https://youtu.be/CgR0eOOs1OY?si=I5JnCbmX9cEiwS_4

Qrupun bundan başqa ən bəyəndiyim tərəfi jimi hendrix fanları olmağıdır. Fleanın qolunda jimi tatosu var, johnun da bir iki canlı solo performansında açıq təsirləndiyini hiss eləmişdim bundan başqa inyerviyularında nə qədər böyük fanı olduğunu demişdi. Hətta bir neçə jimi hendrix mahnısı da ida ediblər, crosstown traffix, castle made of sand, little mis lover, fire men bilenlerdi.

kodak

1927-1989 ci illər arası fixed calendar adlı təqvimdən istifadə edən şirkət. təqvimin özəlliyi hər ayın 28 gün çəkməsi, hər ayda 4 həftə olması və 1 ildə 13 ay olması idi. artan günlər isə ilin sonuna əlavə edilirdi. təqvimdə hər ayın birinci günü bazar ikinci günü bazar ertəsi kimi davam edirdi. təqvimin ortaya çıxması isə 1894 cü ilə aid edilir. təqvim dəmir yollarında işləyən moses cotsworth adlı şəxsin adı ilə bağlıdır. 1920 ci illərə qədər dəmir yollarında iş planı hazırlanarkən aktiv şəkildə istifadə edilmişdi. kodak bu təqvimə yenidən ''diriltiyindən'' təqvimin adı kodakla birgə çəkilir.

1986 klivlend şar festivalı | tarix

balloonfest'86 kimi də bilinən festival 1,5 milyon şar ilə guinnessin dünya rekordunu təzələsə də, ardınca baş verənlərdən sonra bir faciə olaraq adlandırıldı. united way of cleveland adlı şirkət dünya rekordunu təzələmək üçün abş-ın klivlend şəhərində böyük bir torun altına helium qazı ilə doldurulmuş şarlar buraxdı. günlərlə insanlar tərəfindən doldurulan şarların sayı milyon yarımı keçmişdi. şarların havaya buraxılacağı gün üçün yağış proqnozu verilmişdi. buna görə də şirkət şarların planlaşdırılan vaxtdan qabaq buraxılmasına qərar verdi və yağış başlamadan dünya rekordu qırıldı.

helium qazı ilə doldurulmuş şar sönənə qədər havada qalır. fəqət şarlar hələ havada olarkən proqnozlaşdırılan külək və yağış eri gölündən şəhərə doğru gəldi və soyuq hava cəbhəsində onlarla toqquşan şarlar bir anda yerə düşməyə başladı. növbəti günlərdə də şarların bir qisminin eri gölünün kanada sahillərində yerə düşdüyü bildirildi.

şarların yerə düşməsi nəticəsində quru və su yolları tutuldu, burke lakefront havalimanı yarım saat öz fəaliyyətini dayandırdı. həmin gün dənizə çıxan və bir müddət sonra ailələri tərəfindən itkin düşdüyü bildirilən iki balıqçının axtarışı da şarların yerə enməsi nəticəsində ləngidi və nəticədə axtarışlar dayandırıldı. bir neçə gün sonra balıqçıların nəşi sahilə çıxdı. balıqçılardan birinin xanımı bu festivalı təşkil edən şirkətə 3,2 milyon dollarlıq iş açsa da, daha sonra aralarında razılaşdılar.

bununla yanaşı ohayo ştatının medina əyalətində louise nowakowski adlı qadının otlaq sahəsinə düşən şarlar qadının ərəb atlarının qorxmasına və yaralanmasına səbəb oldu. louise də şirkətə 100 min dollarlıq dava açsa da, onlar da iş böyümədən öz aralarında razılaşdılar.

uzun müddət unudulmayan bu festival guinnessin rekordlar kitabının 1988-ci ildə çap olunmuş nüsxəsində "indiyə qədərki ən böyük kütləvi şar buraxılma hadisəsi" adını qazandı və rəsmi statistikaya görə şarların sayı 1,429,643 idi.

ray ban | sağlamlıq

1984-85 serie a sezonu | idman

red hot chili peppers | musiqi

kodak

1986 klivlend şar festivalı | tarix

(youtube: )

i̇qbal bano | musiqi

davide moscardelli | idman

stolipin qalstuku | tarix

edip | mədəniyyət

keçmişiniz haqqında məlumat əldə edə biləcəyiniz mənbələr ★ wiki | tarix

keçmişiniz, keçmişdə yaşamış əcdadlarınız və ya əcdadlarınızın yaşadıqları yerlər barəsində məlumat əldə etməyinizə kömək etmək məqsədilə açılmış başlıq.

"entry"də əhalinin siyahıyaalınmasının dünyadakı və azərbaycandakı tarixi, internetdə müxtəlif mənbələrdən tapdığım və istanbuldakı, moskvadakı, həştərxandakı arxiv sənədlərinin əsasında hazırlanmış kitabları, eyni zamanda tapdığım sənədlərə aid mənbələri paylaşacam. ancaq, yenə də daha ətraflı tədqiqat aparırsınızsa, mütləq şəkildə dövlət arxivlərinə müraciət etmək məcburiyyətindəsiniz. azərbaycan dövlət tarix arxivində saxlanılan orjinal sənədlər əsasən, 1800-cü illərdən - müasir azərbaycan respublikasının yerləşdiyi ərazilərin rus imperiyası tərəfindən işğal olunduqdan sonrakı dövrləri əhatə edir və rus dilindədir. ancaq, daha qədim dövrlərdəki - 16-18-ci əsrlərdəki əcdadlarınız haqqında məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, onda İstanbulda yerləşən Osmanlı arxivinə, Tehran Milli Kitabxanası və Arxivinə müraciət etmək məcburiyyətindəsiniz. * təbii ki, uyğun əlifbanı və dili də bilməlisiniz hətta mümkündür ki, əldə etdiyiniz məlumatlara əsasən, digər dövlətlərdəki arxivlərə də müraciət etmək məcburiyyətində qalasınız.

ümumiyyətlə, bəzi xristian dövlətlərindən fərqli olaraq - hansı ki, onlarda uşaqların xaç suyuna salınma mərasimi zamanı kilsəyə məxsus xüsusi dəftərlərdə uşağa dair bioqrafik məlumatlar qeydiyyata alınırdı, müsəlmanlarda nəsildən-nəsilə məlumat ötürmək ənənəsi olmadığından, öz geneologiyamız və ya şəcərəmiz barədə hal-hazırda məlumat əldə etmək istədikdə onu tapmaq çətin məsələdir. əhalinin fərq qoymadan kiçikdən - böyüyə dövlət tərəfindən tam şəkildə siyahıya alınma ənənəsi müasir qaydada bütün dünya üzrə avropa və abş-dan başlayaraq 18-ci əsrin sonlarına gedib çıxsa da, dövlətə vergi verə bilən şəxslərin müəyyən edilməsi üçün əhalinin qismən siyahıya alınmasının tarixi çox qədim dövrlərə gedir çıxır. herodot belə eramızdan əvvəl qədim misirdə əhalinin qazanc əldə edə bilən qisminin siyahıya alınmasının həyata keçirildiyini bildirir. bugünə qədər qorunub saxlanılmış ən qədim siyahıyaalma sənədləri isə eramızın 2-ci ilində çində qeydə alınıb. roma imperiyasında hərbi xidmətə yararlıları təyin etmək üçün, sasanilər dövründə, eyni zamanda ərəb xilafəti zamanında da xəlifə ömərdən başlayaraq vergi məqsədilə ümumi siyahıyaalınma həyata keçirilib. sonralar monqollar tərəfindən də oxşar məqsədli siyahıyaalınmalar baş tutub.

indi isə bizim yaxın qonşularımızda senzin tarixinə nəzər yetirə bilərik - hansı ki, onların arxivlərində əcdadlarımız haqqında məlumat əldə edə bilmə ehtimalımız daha yüksəkdir. rus imperiyasında əhalinin vergi verə bilən qismini təyin etmək məqsədilə aparılan, sadəcə kişiləri qeydə alındığı və "reviziya" adlanan siyahıyaalmalar birinci pyotrdan başlayaraq 1721-1860-cı illər arasında 10 dəfə müxtəlif şəhərlərdə və vilayətlərdə aparılıb. 1860-1897-ci illər arasında isə müstəqil şəkildə 39 ayrı şəhərdə belə senzlər baş tutub. ancaq, müasir qaydada bildiyimiz ilk siyahıyaalma isə 1897-ci ildə baş tutub və əhali arasında fərq qoyulmadan hər kəs qeydiyyata alınıb. sonralar bolşeviklər hakimiyyətə gəldikdən sonra 1920-ci ildə, 1926-cı ildə, 1939-cu ildə və 1959-cu ildən sonra isə hər 10 ildə bir dəfə sovet hökuməti dağılana kimi aparılıb.

osmanlıda isə bu sistem 14-cü əsrdən başlasa da, hal-hazırda türkiyədə arxivdə saxlanılmış ən qədim sənəd 1431-ci ilə aiddir. osmanlıda dövlət torpaq mülkiyətinin növü, ona tətbiq olunacaq vergi növünü, imperiyanın torpaqlarının sərhədlərini təyin etmək üçün "tahrir" sistemindən istifadə edirdi və hər vilayətin özünün müfəssəl təhrir dəftəri olurdu. bu dəftərlər hər 30-40 ildən bir yenilənirdi. maraqlıdır ki, baxmayaraq ki, müasir azərbaycan ərazisini əhatə etdiyi torpaqların hamısı və ya bir qismi 16-cı əsrdən bu yana cəmi 2 dəfə dayanıqlı bir halda osmanlının nəzarətinə qısa bir zaman kəsiyində keçsə də - üst-üstə 34 il, hər dəfə osmanlılar bu ərazilərə bu sistemi tətbiq edib, əhalini siyahıya alıblar. osmanlıda müasir formada həyata keçirilən, lakin sadəcə kişilərin qeydiyyata alındığı senz isə 1831-ci ildə baş tutub.

irana gəldikdə isə, təəssüf ki, orada osmanlıda olduğu kimi mütəşəkkil qeydiyyat sistemi olmayıb. sadəcə, səfəvilərdən sonra şah abbasın dövründə onun əmriylə yalnız əcəm iraqı və azərbaycandakı tayfa başçılarına tərkiblərində olan təsərrüfatların sayı barədə qeydiyyat ın aparılmağını tapşırılıb. ilk vergi məqsədilə aparılan geniş siyahıyalma tədbirləri isə 1699-cu ildən sonra səfəvi şahı sultan hüseynin əmriylə baş tutub. ilk müasir qaydada yalnız iri şəhərlərdə aparılan siyahıyaalınma isə 1867-ci ildən sonra - qacarlar dövründə həyata keçirilib. ancaq bütün ölkəni əhatə edən ilk siyahıyaalma 1956-cı ildən sonra baş tutub.

tapa bildiyim qədərilə, tarix ərzində müasir azərbaycan respublikasının yerləşdiyi ərazilərdə müxtəlif məqsədlər üçün aparılan və ya aparıldığı güman olunan siyahıyaalmalar: * bir hissəsi 7 cildlik azərbaycan tarixi kitabına istinad olunaraq qeyd olunub, ola bilər hazırkı əraziləri tam əhatə etməsin və ya ola da bilər heç o qədər də etibarlı da deyil. bizim tarixçilərə güvənmək dəlilikdir əslində glş glş glş


1. 438–457-ci illərdə sasani hökmdarı ikinci yezdəgirdin əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
2. 531-579-cu illərdə sasani hökmdarı birinci xosrov ənuşirəvanın əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
3. 690-cı illərdə xəlifə əbd əl-məlikin əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
4. 725-726-cı illərdə xəlifə hişamın əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
5. 1254-cü ildə Munke xanın fərmanıyla həyata keçirilən siyahıyaalma
6. 1297-1304-cü illərdə Qazan xanın əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
7. 1590-1612-ci illərdə Osmanlı tərəfindən İrəvan, Gəncə-Qarabağ, Tiflis, Şirvanda həyata keçirilən təhrirlər
8. 1699-1702-ci illərdə Səfəvi şahı sultan hüseynin əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma.
9. 1722-1735-ci illərdə Osmanlı tərəfindən İrəvan, Tiflis, Gəncə-Qarabağda həyata keçirilən təhrirlər
10. 1820-1890-cı illərdə Elizavetapol, Bakı, Tiflis, İrəvan * bu illər arasında inzibati dəyişliklər olub deyə bəzi quberniyaların adlarında və əhatə etdiyi ərazilər də fərqlər ola bilər. məsələn elizavetapol quberniyası 1867-ci ildən sonra yaradılıb quberniyalarının ərazilərində aparılmış kameral təsvirlər
11. 1897-ci ildə rus imperiyasında aparılmış siyahıyaalmalar
12. 1920, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989-cu ildə Azərbaycan ssr-də həyata keçirilmiş siyahıyaalmalar
13. 1999, 2009, 2019-cu illərdə Azərbaycan Respublikası tərəfindən həyata keçirilmiş siyahıyaalmalar

* səhv etmirəmsə 1590-cı il də daxil olmaqla aparılan siyahıyaalmaların hamısı arxivlərdə saxlanılır. şah sultan hüseynin apardığı barədə o qədər də əmin deyiləm, ancaq

bu fayllar isə tapdığım osmanlılar və ruslar tərəfindən aparılmış senzlərin, yaşayış yerləri haqqındakı məlumatların arxivdəki nüsxələrinin orjinalı və onların əsasında hazırlanmış kitabların rəqəmsal variantlarıdır:

1. İRƏVAN ƏYALƏTİNİN KAMERAL TƏSVİRİ, 1831-ci il, I CİLD. İRƏVAN ŞƏHƏRİNİN KAMERAL TƏSVİRİ: link

2. İRƏVAN ƏYALƏTİNİN KAMERAL TƏSVİRİ II CİLD, VEDİBASAR MAHALININ KAMERAL TƏSVİRİ. 1831-ci və 1842-ci illər, ŞƏRUR MAHALININ KAMERAL TƏSVİRİ, 1831-ci il: link

3. tiflis əyalətinin müfəssəl dəftəri, borçalı və qazax 1728 ci il: link

4. ŞƏMŞƏDDİL NAHİYƏSİNİm KAMERAL TƏSVİRİ, 1860-cı il: link

5. quba əyalətinin kameral təsviri, 1831-ci il: link

6. QAZAX NAHİYƏSİNİN KAMERAL TƏSVİRİ, 1860-cı il: link

7. Описание Шекинской провинции, 1819 г. : link

8. NAXÇIVAN SANCAĞININ MÜFƏSSƏL DƏFTƏRİ, 27 avqust 1727: link

9. LORİ VİLAYƏTİNİN İCMAL DƏFTƏRi, 1590: link

10. irəvan əyalətinin icmal dəftəri, 1595: link

11. irəvan əyalətinin icmal dəftəri, orjinal: link

12. GÖYÇƏ MAHALININ KAMERAL TƏSVİRİ, 1831-ci və 1842-ci illər: link

13. GƏNCƏ - QARABAĞ ƏYALƏTİNİN İCMAL DƏFTƏRİ, 1590, ORJİNAL: link

14. DƏRBƏND ŞƏHƏRİNİN KAMERAL TƏSVİRİ, 1831-ci il: link

15. Описание Карабагской провинции составленное в 1823 году: link

16. Статическое описание Нахичеванской провинции, 1833: link * link çalışmasa "https"in sonundan "s"i silin

17. Описание Ширванской провинции, 1820: link * link çalışmasa "https"in sonundan "s"i silin

18. Описание города Шемахи, 1896: link * link çalışmasa "https"in sonundan "s"i silin

19. Бакинская губерния по сведениям 1859 по 1864 г. : link

20. Обзор Бакинской губернии, 1903: link

21. gəncə-qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri, 1728-ci il link

22. The 1820 Russian Survey of the Khanate of Shirvan, George Bournoutian

23. The 1823 Russian Survey of the Karabagh Province: A Primary Source on the Demography and Economy of Karabagh in the Early 19th Century, George Bornoutian

24. The 1829-1832 Russian Surveys of the Khanate of Nakhichevan, George Bournoutian

25. The 1819 Russian Survey of the Khanate of Sheki, George Bournoutian



nümunə. aşağıdakı şəkildə, ruslar tərəfindən 1860-cı ildə qazax nahiyəsindən götürülmüş kameral təsvirdə abbasbəyli kəndində olan ailələrdəki kişilərin, ata adlarının və onların yaşının siyahısını görə bilərsiniz. əgər ən azından babanızın babasını və ya babanızın babasının atasını və onların mənsub olduğu kəndi tanıyırsınızsa onları buradan tapmaq o qədər də çətin olmamalıdır.



və ya aşağıdakı şəkildə 1727-ci ildə osmanlı tərəfindən naxçıvan sancağından götürülmüş siyahıda nehrəm kəndinin sakinlərinin bir qismini görə bilərsiniz:




bundan əlavə, 1908-1910-cu illərdə müasir azərbaycan respublikasında yerləşən bütün kəndlərin və şəhərlərin qəzalara görə etnik tərkibinə və əhalisinin sayına buradan baxa bilərsiniz: * elə kəndlər var ki, assimlyasiya və ya dogər səbəblər nəticəsində etnik tərkibi hal-hazırda dəyişib

1.bakı quberniyası
1.1. bakı qəzası
nümunə. birinci sütunda kəndlərin siyahısı, növbəti sütünlarda isə etnik tərkibə görə say verilmişdir. azərbaycanlılar zaqafqaziya tatarları olaraq qeyd olunub.

1.2. şamaxı qəzası
1.3. quba qəzası
1.4. göyçay qəzası
1.5. lənkaran qəzası
1.6. cavad qəzası

bakı quberniyasının xəritəsi


2. yelizavetapol quberniyası
2.1. ərəş qəzası
2.2. cəbrayıl qəzası
2.3. cavanşir qəzası
2.4. yelizavetapol qəzası
2.5. zəngəzur qəzası
2.6. qazax qəzası
2.7. nuxa qəzası
2.8. şuşa qəzası

yelizavetapol quberniyasının xəritəsi


3. irəvan quberniyası
3.1 naxçıvan qəzası
3.2 şərur-dərələyəz qəzası

irəvan quberniyasının xəritəsi


4. tiflis quberniyası
4.1 zaqatala dairəsi

tiflis quberniyasının xəritəsi



dağıstanda, müasir gürcüstanda və vaxtilə müasir ermənistan ərazisində məskunlaşan azərbaycanlıların 1900-cü illərdə əsas yaşadığı kəndlərin bir qismi:

1.tiflis quberniyası
1.1. borçalı qəzası
1.2. tiflis qəzası


2. irəvan quberniyası
2.1. irəvan qəzası
2.2. yeni bəyazid qəzası

3. dağıstan vilayəti
3.1. qaytaq-tabasaran dairəsi

dağıstan vilayətinin xəritəsi



qeyd 1.
osmanlılar özlərinə məxsus inzibati idarə etmə sisteminə görə zəbt etdikləri əraziləri vilayətlərə və ya əyalətlərə, bunları sancaqlara və ya livalara və ya qəzalara, bunlar isə kəndlərə və ya şəhərlərə bölünürdü. səfəvilərin məğlubiyyəti ilə nəticələnmiş istanbul sülh müqaviləsindən sonra, 1590-1612-ci illər arasında osmanlılar hazırkı azərbaycanın yerləşdiyi ərazilərdə rəvan, tiflis, qarabağ, şirvan, dərbənd əyalətlərini yaratmışdılar. 1723-1735-ci illər arasında isə rəvan, gəncə-qarabağ və tiflis əyalətləri yaradılmışdı. əyalətləri müharibə zamanı sərəskər, sülh zamanı isə muhafız və ya bəylərəbəyi idarə edirdi.

rus imperiyası isə gülüstan və türkmənçay müqavilələrindən sonra inzibati idarəetmədə bir neçə dəfə dəyişiklik etsə də, yekun dayanıqlı forma 1850-ci illərdən qərara alındı. müasir azərbaycanın yerləşdiyi ərazi qafqaz canişinliyinin tərkibində, bakı, yelizavetapol, irəvan və tiflis quberniyalarını əhatə edirdi. quberniyalar uyezdlərə və yaxud qəzalara, mahallara, naibliklərə, onlar isə öz növbəsində kəndlərə və ya şəhərlərə bölünürdü.

səfəvilər dövründə isə inzibati idarə etmə sistemi belə idi: ölkə əyalətlərə və ya bəylərbəyliklərə, bəylərbəyliklər vilayətlətə, qəzalara, mahallara və ölkələrə, onlar isə öz növbəsində kəndlərə və ya şəhərlərə bölünürdü. xanlıqlar zamanında da idarəetmə buna oxşar idi. səfəvilər zamanında azərbaycanda yerləşən bəylərbəyliklər qarabağ, çuxursəd, şirvan və gürcüstan idi.

qeyd 2.
əgər mənşəyiniz və ya əcdadlarınızın keçmişdə mənsub olduğu tayfalar haqqında məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, babalarınızın və ya nənələrinizin mənsub olduğu kəndlərin etimologiyasına "azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti"ndə baxaraq təyin edib, sonra həmin kəndlərin aid olduqları tayfaları araşdıra bilərsiniz. daha ətraflı məlumat üçün tarixçilərin xanlıqlar barədə yazdıqları monoqrafiyalara, tezislərə, həmin işlərdə istinad olunan yerli və xarici mənbələrə də baxa bilərsiniz. xüsusən şirvan və dərbənddə yaşayan tayfalar barədə abbasqulu ağa bakıxanovun "gülüstani-irəm" əsərindən ətraflı məlumat əldə etmək olar. iranica ensiklopediyasında və azərbaycan sovet ensiklopediyasında da bəzi tayfalar barədə məqalələr var.

qeyd 3.
məsləhətxanada da bu mövzu ilə bağlı aparılmış müzakirəyə nəzər yetirə bilərsiniz: ulu babanı tapmaq

* istinadlar olduqca çox olduğundan bəzi yerlərdə səhvlərim ola bilər glş

mənbə.
arxiv idarəsi müsahibə
wikipedia census
iranica
A History of Russian and Soviet Censuses, Lee Schwartz
GÜNEY KAFKASYADA OSMANLI HaKİMİYETİ, 1723-1735, doğan yörük
osmanlıda tahrirler
azərbaycan tarixi, 7 cilddə, 2-ci, 3-cü, 4-cü cildlər
Бакинская губерния
Эриванская губерния
Елизаветпольская губерния
Тифлисская губерния

yamayka valyuta sistemi | iqtisadiyyat