135. əslinə qalsa məzi azərbaycan və azərbaycanlılar üçün darıxmırdı. burda heç kim onun saxta elm adamı olduğunu və fizika haqqında bildiyi şeylərin ancaq nyuton və eynşteyndən ibarət olduğunu bilmirdi. məzinin istirahət binasında keçirdiyi bir həftədən sonra komandası hazır olmağı və sabah amerikaya qayıdacaqlarını elan etdi. məzi yuxulama taktikasını həyata keçirmək üçün özhazırlıqlarla dolu bir gecə keçirdi ancaq ağlında lisa var idi. lisanın gülüşləri, parlaq zəkası, hərəkətləri məzini valeh etmişdi. məzi geridə sevdiyi qadını buraxıb amerikaya uçurdu. bir gün qayıdıb onunla birlikdə olmaq ümidləri ilə. səhər professor higgs və lisa məzi ilə əl sıxışıb keçirdikləri bir həftənin gözəl olduğunu, araşdırmalarl yekunlaşacağı təqdirdə məzini bir daha isveçrədə görmək istədiklərini qeyd etdilər. məzi bu insalara vurulmuşdu və ayrılanda ağlamamaq üçün özünə çətinliklə saxlaya bildi. yuxulama taktikası qarışıq uçuş səfəsi tamamlananda o yenə kaliforniyanın isti və yarıçılpaq qızlarla dolu küçələrində idi. lisa isə ağlından çıxmırdı. universitetinin kampusuna girər girməz hər kəsin ora-bura qaçdığını və aralarında bir nəfərin hawking! deyə qışqırdığını gördü. o kim idi? məzini görən saul perlmutter tələsik bir şəkildə ona universitetə hawkingin dəvət olunduğunu və onun bunu qəbul etdiyini dedi. məzi nə olduğunu anlamadı ancaq önəmli və sevindirici bir şey olmalı idi çünki hamı sevinirdi deyə yalandan gülümsəməyə başladı. məzinin köməyinə yenə sadiq dostu google çatdı və hawking yazıb axtaranda qabağına çıxan şəkildən təəccübləndi. nə? bu adam? elm adamı? adam? elm? hawkingin fizik olduğunu anlamışdı və bir neçə kitabını oxumaq qərarına gəldi. ancaq qonağı var idi. kaliforniyaya gələndən heç susmayan qapısı yenə dillənmək qərarına gəlmişdi: tak-tak-tak.

gələn stanford universitetinin nəzəri fizika kürsüsünün professoru leonard susskind idi. təbii ki məzi onu tanımırdı və onunla birlikdə gələn saul perlmutterin onları tanış etməsini gözləyirdi. doktor perlmutter sözə başladı: "bu susskinddir. məşhur fizik. tanıyırsan çox güman və hawkingin universitetimizə gələcəyini eşidib onunla görüşmək üçün berkeleyə gəlib. məndə səninlə tanış olmasını təklif etdim və qapını döydük"

susskind məzinin hawkingin kitabını oxuduğunu gördü və perlmutterin sözünə əlavə etdi: "hawking ilə aramda hamının həm də medianın izlədiyi bir mübarizə olmuşdu. onu çox sevmirəm və hətta işlərini oxumuram çünki lazımsızdı ancaq onunla birdə görüşüb bunu ona canlı-canlı demək istəyirəm"

susskind və hawking arasında qalmaqal haqqında məzi bilmirdi ancaq söhbət informasiya paradoksundan ibarət idi. beləliklə holographic principe ilə susskind hawkingə qalib gəldi. məzi informasiya paradoksunun nə olduğunu bilmirdi ancaq yalandan başını təsdiq edərcəsinə salladı və özünündə hawkingi sevmədiyini dedi. səhər bütün kaliforniya berkeleyin kampusunə yığılmışdı və hawkingin çıxışını gözləyirdilər. məzi ona tərəf yaxınlaşan professor perlmutteri və sifəti azərbaycanlıya oxşayan bir gənci gördü. "sıçtık" baxışı var idi üzündə və deyəsən hər şey anlaşılacaq deyə ürəyini yeyirdi. professor məziyə niyə belə bir şey etdiyini və onları niyə aldatdığını soruşdu. məzinin dili topuq çalırdı. professorun yanındakı gənc oğlan danışmağa başladı: "cənab bu adamın günahı yoxdur. mən email ünvanımı səhv yazmışam və siz səhvliklə bu adam ilə dialoq qurmusunuz. məndə azərbaycanlıyam, oda"

professor perlmutter məziyə evi işarə edib "gedə bilərsən, ölkənə uçuş biletin hazırdı" dedi;

məzinin dünyası başına çökmüşdü. deyəsən dalğa funksiyasıda çökmüşdü ancaq məzinin xoşbəxtliyi yox bədbəxtliyinin üstünə. məzi otağını toparladı, lisa ilə çəkdirdikləri alp dağları mənzərəli isveçrə şəkillərini çantasına qoydu, perlmutterin verdiyi təyyarə biletini götürüb berkeley kampusunun içindən son dəfə keçdi. gözləri dolmuşdu və professor perlmutteri gördüyü anda onu qucaqlayıb hönkür-hönkür ağlamağa başladı. serlmutter ona əlindən heçnə gəlmədiyini və bunun ən düzgün variant olduğunu, universitet rektoruna bütün bunları açıqlamadığını, açıqladığı halda bütün xərclənən pulların onun hesabına yazılacağını dedi. məzi təşəkkür etdi və perlmutterdən lisanı gördüyü təqdirdə onu sevdiyini deməsini istədi.

məzi bu dəfə yuxulama taktikasına müraciət etmədi və telefonunu uçuş rejiminə keçirib pink floydun hey you musiqisinə qulaq asmağa başladı. nəqarətlərdə ağladı, ağladı.. və saatlar sonra təyyarənin bakıya endiyi elan edildi. məzi bakıda idi. insanların əlindən hər yerə atdığı zibilləri sovuran küləklər şəhəri bakıda idi- vətənində. ancaq ürəyi cerndə qalmışdı.

məzi neçə aydır görmədiyi evinin qapısında idi. gombul qonşusunun pişiyi yenə qapısına sıçmışdı. məzi düşündü: "amerika səfərim uğursuz oldu ancaq schrodingerin pişiyi haqqında öyrəndim. bəlkədə bunu bu pişik üzərində tətbiq etməliyəm?"