43. "Məcburiyyəti" sözünün artıq olduğu başlıq.

Hər iki tərəfə də aiddir, dindarlar inanmayanlara necə hörmət etməlidirsə, inanmayanlar da onlara, ideologiyalarına hörmət etməlidirlər. Əgər ortada belə bir məcburiyyət varsa, rasistlik var deməkdir. Ayrı vaxt insanları dininə, dilinə, irqinə görə ayırmaq olmaz fikrini bar-bar bağıran, sözüm onda, özlərini "ateist, deist" və başqa ideologiya sahibi kimi qələmə verən insanlar, islamdan bir-iki söhbət açılanda aşağılayıcı baxışlarla, özündən aşağı birinə baxarmış kimi baxır. Yüksək dağları bunlar yaratmış kimi elə bir abu-havaya bürünürlər ki, sanki gedib, görüb, gəlib. Dindar insanlarda da yuxarıda tərənnüm etdiyim kimi yox, başqa formada olur bu hadisə.

Hər iki halda, mən bunu hörmətsizlik kimi görüb, elə dəyərləndirəcəm hər zaman. Heç birimiz gedib görməmişik, hamının özünə görə bir inancı, bir ideologiyası var. Mən dindar deyiləm, amma ibadətini edən insanlara hər zaman böyük hörmətim olub, olacaq da. Və düşünürəm ki, belə də olmalıdır.

Son olaraq, başlığa aid bir şey də deyim, əgər dinə inanmayan bir şəxs qıraqdan da öz fikrinə hörmət görmək istəyirsə, birinci o hörməti qarşıya göstərməlidir.