3. azərbaycanın hələ də kəntəzoy erasında yaşamağına bir işarədir. bizim cəmiyyətdə qadının yeri və haqqı yoxdur. hə, təssüf ki, belədir. qız uşağı olanda sanki ailənin namusu təhlükə altına düşür, irsi quruyur. normal bir irs olsa, deyəsən dərd yarı. görən də deyəcək yəqin hansısa zadəganlığın davamı üçün mütləq oğlan övladı olmalıdır. qız övladını hər şeydən məhrum etməklə elə bil ki ona layiqli həyat bəxş edirlər. anlamırlar ki, məhrum etdikləri şeylər daha bir "tık" uzaqlıqdadı. istənilən şeyə-namus, əxlaq adı altında illərdi cəmiyyətdə tabu kimi sırınan hər mövzuya- sadəcə telefonla çatmaq olar. heç kim, cinsindən asılı olmayaraq, övladının gizlində nə etdiyini bilə bilməz. doğru nəzarət basqı ilə, çəkindirməklə, məhrumiyyətlə yox, məhz güvənlə, açıq ünsiyyətlə başlayır. qadağan olunmuş meyvə şirin olar. valideyn nəyisə qadağan edəndə sadəcə "olmaz!!!", "eləmə!!", "dəymə!!" "öldürərəm!!" deməməlidir. uşaqda istər-istəməz maraq oyanacaq. "Niyə olmaz?" "niyə dəyməyim?". və qorxudan niyəsini valideynindən yox, internetdən soruşacaq. nəticə həmişə pozitiv olmur.
Bakı kəndlərin də hələ də 4-cü sinifdən qız uşağını məktəbdən çıxardan ailələr var. dəhşətdi. səbəbini soruşsan sadəcə deyəcək ki "qız uşağı nədi, oxumaq nədi?!".eyni zehniyyət, eyni düşüncə tərzi. sonra da deyirsiniz ki, molla nəsrəddin uzaq görən idi. onlar uzaq görən olmayıblar, biz yerimizdə sayırıq.
hələ bir tip kişiciklər də var ki, psevdomodern düşüncəsi ilə həyat yoldaşlarının yalnız bəlli sahələrdə işləməyinə razıdırlar, hardan ki onların namuslarına təhlükə gəlməsi az ehtimal oluna bilər. müəlliməlik, həkimlik, baxça və s. atam balası, xəyanət eləmək istəyən qadın onu elə edər ki, özündən şübhələnərsən, nəinki ailəndəki qadından.
təssüf ki, bizim cəmiyyətdə qadınların emansipasiyası başlamayıb. rol model ola biləcək nümunəvi qadınlar da azdı. uğurlu həyat hekayəsi olan qadınlardan söhbət düşəndə ilk ağla gələn sual bu olur: "subaydı?" "onda, saxlayanı kimdi? "kimlə görüşür?" daha anlamırıq ki, istəmədən və icazəsiz kimlərinsə həyatına müdaxilə elədik. bəlkə, həmin xanım klassik ailədəki qadın yerinə karyera yolunu seçib, həyatını bucür yaşamaq istəyir. bu söhbət bir zaman eynilə istədiyim qızla olmuşdu. dedi ki, unini qurtarım, tez bir zamanda evlənəcəm. burda parantez açım, qız tanınmış biridi, çox da gözəl karyera yolu var, ər çörəyinin eşqi ilə yanmır. soruşdum ki, niyə bu qədər tez evlənməyə tələsirsən ki? dedi ki, bizim cəmiyyətdə qadın yuxarı qalxdıqca arxasıyca çox şaiyələr gəzir, ona görə. keçən ay evləndi... (baxma: gözümde canlanır, koskoca mazi, sevgilim nerede, ben neredeyim)
bir sözlə, azərbaycan adlı bu siyasi məkanda istənilən azadlıqlar, o cümlədən qadın azadlıqları tamamilə məhv edilib. onlara qarşı olan bu qədər sərt basqıya, nəzarətə və ən əsası çürümüş mentatilə qarşı bəzən sərt şəkildə reaksiya verirlər. bu da tamamilə normal bir şeydi. yayı nə qədər çox sıxsan, o qədər üzünə sərt qayıdar.