23. Yenə insanların həyatını necə yaşamalı olduğunu üstüörtülü diktə etməyə çalışan zehniyyətin müdafiə edəcəyi tezis: "bədii ədəbiyyat oxuyan bikardır, vaxtını boşa xərcləyir". Bu mövzunun bu şəkildə müdafiəsi mənə həmişə bir qrup insanı aşağı görərək üstün mənlik hissi axtarışında olmağın nəticəsi kimi görünür. Məncə, bunun kimi " essentialist" baxış bucaqları köhnəlib yerini daha dəqiq, qeyri-doqmatik olanlara vermiş olmalı idi.

Bədii ədəbiyyat mən də oxumuram, ən son hansı bədii kitabı əlimə aldığım yadımda deyil. Həmişə elmi mətnlərə üstünlük vermişəm. Demək istədiyim bədii ədəbiyyat oxuyucusu olaraq burada apologiya etməyə çalışmadığımdır. Sadəcə bədii kitab oxuyanları bikar adlandırmaq, vaxt itirdiklərini iddia etmək kimi düşüncələrim olmayıb. insanların sahib olduğu bu düşüncələr həssas aparılmış bir araşdırmanın nəticəsindən çox, biased mövqelərinin yansımasıdır, başqalarını özündən fərqləndirərək özünə bir " self-concept" yaratma girişimidir. Gün ərzində hər kəs cəmiyyət üçün totalda faydasız amma özü üçün rekreativ bir və ya bir neçə fəaliyyət içərisində olur; film izləyir, seriala baxır, rəsm çəkir, musiqi ilə məşğul olur və s. indi müzakirə etmək olar ki, bu fəaliyyətlərin hansısa ucu cəmiyyətə xeyir verir filan. Bu məntiqi bədii ədəbiyyata da şamil etmək olar. Amma gerçək budur ki, həmin fəaliyyətlərin çoxu dünya üçün pozitiv bir fərq yaratmır və yaratmaq məcburiyyətində də deyil. Misal üçün mən vaxt olduqca musiqi nəzəriyyəsi ilə maraqlanıram, pianoda praktika edirəm, amma bundan böyük ölçüdə ancaq mən yararlanıram, başqa heç kəs. Başlıqdakı məntiqlə bu da vaxt itkisidir, musiqi nəzəriyyəsi dünyanı bədii ədəbiyyatdan daha artıq şəkildə izah etmir. Ümumiləşdirməni sona qədər apardıqda isə bizim üçün hardasa bütün rekreativ fəaliyyətlər vaxt itkisidir, bunu etdiyimiz halda daha ali bir məqsədə özümüzü kökləmədiyimiz üçün kimsə bizə vaxtımızı itirdiyimizi diktə edir, necə yaşamalı olduğumuzu ima edir. Bunu edən kəs gərək heç olmasa bütün fəaliyyətlərində cəmiyyətə bir faydası olsun. Özü üçün faydası olub dünyagörüşü artırsa da, yenə də digərlərindən bir fərqi yoxdur, yarğılayacaq moral highgrounda da sahib deyil.