6. Bir cluster b şəxsiyyət pozuntusu. Bu qrupa daxil olan şəxsiyyət pozuntuları "dramatik" və həddən artıq emosional reaksiyaları ilə bilinirlər (hərçənd ironiyaya bax ki, narsissistik münasibətdə olduğunuz biri adətən sizi dramatik olmaqla ittiham edər lol). Borderline şəxsiyyət pozuntusu, histrionik şəxsiyyət pozuntusu və anti-sosial şəxsiyyət pozuntusu spektrumu ilə eyni kateqoriyada yerləşir.

Npd müzakirə olunarkən çox vaxt digər insanlara verilən ziyanları ələ alınar ki, doğrudur, narcissistic abuse, yəni narc fərdin qarşıdakına tətbiq etdiyi psixoloji istismar (manipulyasiya/gaslighting yolu ilə) yüksək travmatik potensiala malikdir, insanın yaşama həvəsini yox etməyə müqtədirdir. Buralar aydındır yəni. Bunlarə keçib digər tərəfdən də baxsaq narc bir fərdin psixologiyası olduqca maraqlıdır.

Npd sahibi olmaq bir illüziyanı yaşamaqdır. Sözügedən illüziya özünün çox önəmli, digərləri tərəfindən qeyd-şərtsiz yüksək qiymətləndirilməyə, üstün görülməyə layiq olmaqdır. Bir narc üçün bu illüziya yekun reallıqdır, başqa bir reallıq variantı mümkün deyildir, sanki məntiqli deyildir. Düzgünü, məntiqli olan bu illüziyadır, obyektiv gerçəklik yox, narc düşüncəyə görə. Bu səbəbdən npd egosyntonic pozuntu hesab edilir, yəni şəxsiyyət pozuntusunun yaratdığı saxta reallıq fərdin dəyər yarğıları, düşüncə tərzi və qavrayışı ilə tam üst-üstə düşür, sonda da illüziya həqiqətdən seçilə bilinməz hala gəlir.

Əlbəttə, narc illüziyanı izləmənin ağır fəsadları olur. Şəxsin özü eçün belə; məsələn, bunlardan biri narcissistic crisis-dir. Bu böhran narc fərdin həqiqətə təmas etdiyi, özünün düşündüyü qədər önəmli/üstün görülmədiyini anlıq müşahidə etdiyi an yaranır. Bu zaman güclü emosional ağrı təzahür edir, fərd əsəb, ağlamaq, ajitasiya, depressiya, dissosiyasiya kimi simptomlar göstərir. Misal üçün, narc sevgilinizə empatiya azlığını dəlillərlə üzünə vurduğunuzda ağlayırsa, qurban mentalitetinə girirsə, sizinlə ünsiyyəti kəsmək və s. istəyirsə, bu deməkdir ki, həmin an həqiqətlə anlıq təmas baş verib və o, narcissistic crisis-ə girib. Əslində, ağlamağının səbəbi aktiv şəkildə sizi manipulyasiya edib fikrinizi dəyişmək yox, həqiqətin onun sistemini alt-üst etməsi və bununla başa çıxa bilməməsidir, çünki bunu bacaracaq olğun mexanizmlərə sahib deyil. Manipulyasiya isə bunun nəticəsidir; O, ağlayır, siz özünüzü pis hiss edirsiniz, üzr istəyirsiniz, nəticəsində o öz illüziyasına qayıdır, çünki məsuliyyəti siz götürdüz, o bəraət aldı. Müqabilində amma siz psixoloji istismara məruz qaldınız.və bu daim təkrarlanacaqdır.

illüziya və həqiqət arasında baş verən ahəngsizlik narc şəxsin həyat keyfiyyətini aşağı salır. Bu, xüsusilə, npd sahibi olduğunu bilən insanlar üçün çox çətindir. Çünki duyğularının illüziyadan qaynaqlandığını bilirlər, amma mane ola bilmirlər. Nəticədə, depressiyaya düşə bilirlər. Narcissistic insanlar sırf özünü bəyənən digərlərini istismar edib özü suçluluq duymayan insanlardan ibarət deyil. Bir sıra narc öz şəxsiyyət pozuntusu səbəbilə əzab çəkir, kimlik və özündən nifrət problemləri yaşayır. Bəziləri rəsmi diaqnoz aldıqdan sonra həyatının bir yalandan ibarət olduğu hissini yaşayır.

Ümumiyyətlə, mənə görə, özünü birmənalı üstün görən grandiose narcissistlər xaricində yerdə qalanlar daxildən özlərini sevə bilmir. Bəlkə də, özünü sevməyin nə demək olduğunu anlamırlar belə. Daxili validation / təsdiqlənmə mexanizmləri sanki yox kimidir. Ancaq xarici təsdiqlənmə ilə yetinə bilirlər. Çünki bir çoxu uşaq ikən sevilməyib, xor görülüb, emosional istismar olunub, sonunda özlərini istismardan qorumaq üçün beyinləri qeyd-şərtsiz üstün olduqları bir illüziya yaradıb, bir qorunma mexanizmi kimi. Lakin, təəssüf ki, bu mexanizm yetkinlikdə açılmalı olduqları real dünya üçün adaptiv deyil.

Npd üzrə ixtisaslaşmış Dr Ramani-nin dediyinə görə, genetik faktorları bir kənara qoyduqda, npd-nin yaranmasınl tətikləyən əsas faktorlar uşaq ikən həddən artıq və ya lazımi qədərdən çox az şımartılmadır. Bir öncəki paraqrafda yazdığım ikinci faktora uyğun gəlir.

Narc insanların özlərini özlərindən dinləmək üçün aşağıdakı mənbələri qeyd edə bilərəm:

Reddit: r/npd
Instagram: @psychopaticnarc, @racingthoughtsiri, @mentalhealness.

Qeyd 1: Bu məlumatlar öz araşdırmalarım və subyektiv fikirlərim əsasında yazılıb. Tibbi və ya elmi istinad kimi qəbul edilməsi iddiam yoxdur.

Qeyd 2: Bir çox yerdə npd insanların adından danışmışam, bəlkə, özləri razılaşmaya bilərlər, ki normaldır. Entry-ni yazarkən npd sahibi olsn bir çox insanın öz təsvirlərinə istinad etmişəm.

Bir zamanlar narc olduğundan şübhələndiyim münasibətim olan insana demək istəyirəm... It was you.