1.jared diamondun kitabı ve hemçinin senedleşdirilmiş filmi. faydalı eserdir, yazar niye dünyanın bezi bölgelerinin inkişaf edib digerlerinin geride qaldıqlarını axtarır. neye göre afrikanın avropadan bir neçe esir geri qaldığını sivilizasiyanın neye bağlı oluğunu. en sevdiyim yanı ise jared bu sebebleri irq ferqliliyine bağlayanları inkar etmesi ve eslinde bütün irqler insanlar eyni ağıl ve bacarıqla doğulur demesidir. ona göre bu ferqlerin kökeninde coğrafi ferqlilik yatır.
bu adresden 180 deqiqelik national geographic terefinden ekranlaşdırılan senedli filmi izleye bilersiniz:
http://kisalt.be/6034n0
2. orda inkişaf etmiş insanların bereketli hilaldan başlayıb yayıldıqını deyir. maraqlısı odur ki fertile crescent (bereketli hilal) deyilen yere xezerin cenub qerb hisseleride daxildi.
3. doğulanda bütün insanların eyni şeraitde doğulduğunu ama böyüyerken şeraitden asılı olaraq insanların inkişaf etdiyini deyen. ön yargılı olanların oxuması meslehetli olan kitab.
5.jared diamdon'un özünün dediyinə 25 illik araştırma üstünə yazdığı kitabda halhazırda yer üzündəki qeyri bərabər siyasi və iqtisadi inkişafın səbəbələrini 13000 il əvvəldən bu günə qədərki tarıxə baxaraq açıqlamağa çalışır.
yazar kitabını tek cümlə ilə bu cür ifadə edir: tarix fərqli xalqlar üçün fəqli istiqamətlərdə inkişaf etdi. ama bu çevrə şərtlərinə bağlı olaraq belə oldu, o xalqların biolojik fərqlərinə görə deyil.
kitabda bəhsi keçən fertile crescent (bereketli hilal) bildiyimiz mesopatamiya, yəni diclə və fərat çaylarının hər 2 sahilinə uyğundur.
ayrıca dünya tarixini qısaca bir kitabdan oxumaq istəyənlər üçün ən məsləhətli kitabdır.