1. silahların azalmasını və ya tamamilə yox edilməsini nəzərdə tutan proses. dünya siyasi gündəminə əsasən kütləvi məhv etmə silahları və nüvə silahlarına qarşı keçirilən nizamlamalarla gəlmişdi. ilk dəfə tarixdə birinci dünya müharibəsi sonrası versal sülh müqaviləsi həyata keçirilmişdir. qalib tərəflər məğlub almaniyanı silah buraxmağa və buna uyğun müqavilələr imzalamağa məcbur etdilər. oxşar tip müqavilələr ikinci dünya müharibəsi sonrası da məğlub tərəfə qalib tərəf tərəfindən imzaladılmışdır. qarşılıqlı silahsızlanma isə beynəlxalq münasibətlər sisteminə soyuq müharibə dövrü gəlir. ilk dəfə kennedy və xruşşov kuba böhranı sonrası bu addımı atmağa məcbur olurlar. çünki abş-ın türkiyədə ermənistan sərhədində yerləşdirdiyi qulaq asma sistemi və hərbi bazalar ssri-yə ssrinin kubadakı bazası isə abş-a sərf etmirdi. daha sonra qorbaçov və reagan vaxtında kütləvi silahsızlanma aktı imzalanmışdı. buna səbəb isə hər iki tərəfin müharibələrdən bezib (vyetnam, əfqanıstan) müharibələrin və silahlanmanın zərər yetirdiyi iqtisadiyyatlarını dirçəltmək məqsədində olmaqlarıdır. yəni ki soyuq müharibə dövrü qarşılıqlı silahsızlanma müqavilələri birləşmiş ştatlar və ssri-nin ülvi sülh məqsədlərindən deyil silahsızlanmanın bu ölkələrin geopolitik və ya iqtisadi maraqlarına uyğun gəldiyi üçün icra olunmuşdur.
müasir dünyada qloballaşmanın və sərhədsiz dünya idealının dünya ictimaiyyətinin gündəminə oturması ilə clinton və yeltsin silahların buraxılması ilə bağlı bir neçə uğursuz müqavilə cəhdi etdilər. ancaq daha sonra buş və putinin gəlişi ilə yüksələn militarizmi obama və medvedevin gəlişi söndürdü. obama və medvedev qərarlılıqlı öz hərbi elitalarının təzyiqlərinə boyun əyməyərək fəaliyyətlərinin ilk iki ilində başda nüvə silahları olmaqla bir çox silahın yox edilməsi ilə bağlı əhəmiyyətli kontraktlar imzaladılar . hazırda dövlətlərin silahsızlanmaya üstünlük verməsinin səbəbi həm dünyanı daha yaşana biləcək bir yer etmək istəmələri həm də hazırki ölkə elitalarının müharibə, silahlanma və militarizmin qarşılıqlı ticarət, əməkdaşlıq sahələrində və qlobal problemlərlə (iqlim dəyişikliyi və s.) mübarizədə insanlığa və ölkələrə zərər vurduğuna inanmalarıdır. silahsızlanma liberal nəzəriyyəçilərin favorit siyasi mövhumlarında olub realizmin rədd etdiyi bir şeydir.