bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

Neytrino

| elm
100 | 1 | 2

əjdahalar  googlla
qaranlıq maddə - hiqqs bozonu - standard model - terminlərdən çox istifadə edən adamlar - enrico fermi - veyl fermionları - elementar zərrəciklər

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    1. fotondon sonra kainatda ən çox `tapa biləcəyimiz` zərrəcik. neytrinə okeanı içində yaşayırıq desək daha düzgün olar. 2015 nobel fizika mükafatının ana qəhrəmanı olduğu üçün istədim bu haqda yazım -*

    alfa, beta, gamma şüalarını bilirik. * radioaktiv şüalanma məsələn alfa şüalanması zamanı ortaya çıxan he4/2 nüvəsi (nümunə olaraq radon qazı ya da uranium göstərilə bilər) risklidir. gamma şüalanmasından xərçəng müalicəsində istifadə olunur. (gamma şüalanması daha yüksək enerji səviyyəsində olan elektronun daha aşağı enerji səviyyəsinə keçərkən yaydığı şüalanmadır. buraxılan foton elektronlarla əlaqəyə girib atomlarda ionlaşma dediyimiz şeyə səbəb olur) digər bir şüalanma olan beta şüalanması isə mövzumuz olan neytrinoların `doğmasına` səbəb olub. beta şüalanması bildiyimiz qərarsız nüvənin elektron buraxması və bu yolla qərarlı vəziyyətə keçməsidir. yəni beta şüalanmasında təkcə elektronun buraxıldığı düşünülürdü. ancaq 1927 ci ildə ellis və wooster adlı iki fizikin apardığı təcrübədən sonra nəticələrin təxmin olunan kinetik enerji səviyyəsi ilə uyuşmadığı aşkar olundu. bu problemi aradan qaldirmaq üçün wolfgang pauli spini +1/2 olan və kütləsi protonun kütləsinə yaxın, elektrik yüksüz, zərrəcik fikrini təklif etdi. neytrinolara həmin vaxt eddington və digər nəzəri-təcrübi fiziklər ruh zərrəcik deyirdilər. bu ruh zərrəcik heç vaxt maddə ilə əlaqəyə girmədiyi üçün fiziklər tərəfindən nə vaxtsa müşahidə-kəşf olunacağı mümkünsüz görünürdü. sonra muonlar kəşf olundu (təqribi 1937 ci illərdə); muonlar kosmik şüalarla bağlı təcrübədə kəşf olunmuş və kütləsi 105. mev olan, spin dəyəri isə +1/2 olan zərrəciklərdir. 1947 ci illərdə pionlar kəşf olundu. pionlar ömürlərini bitirib iki yeni zərrəciyə `çevrilməli` idi. bu iki zərrəcik neytrinolar olmalı idi və bu da neytrino üçün növbəti nəzəri sübut idi. sonra dəfələrlə və ən əhəmiyyətlisi 1962 ci ildə brookhavendə təcrübələr zamanı neytrino kəşf olundu. (protonların bariuma bombalanması təcrübəsi -* ) neytrinolar standard modeldə yerini kütləsiz, spini 1/2, yüksüz zərrəciklər olaraq yerini aldı. kainatda neytrinoların mənbəyi supernovalardır. təxmini 10 mev. enerjili neytrino yayılır bunlardan. 1984 cü ildə magellan buludu mərkəzində olan supernovanın partlaması ilə amerika, asiya ölkələri və sssr də müxtəlif dedektorlar supernova neytrinoları kəşf etdi. (müşahidə etdi) son onillikdə qurulan icecube adlı neytrino müşahidə dedektoru - araşdırma mərkəzi (hər nəysə artıq) təxmini 30 yüksək enerjili neytrino kəşf etdi. günəş neytrinoları ən çox araşdırılanlardır və solar neytrino adlanır. təqribi 3 mev enerjili neytrinolar günəşdən yer səthinə doğru axın edir. bu neytrinoları kəşf etmək üçün 4000 feet dərinlikdə qızıl mədənində c2cl4 adlı mayedən istifadə olunub. gündəlik ancaq bir neytrinonun əlaqəyə girdiyi (kəşf olunduğu) təsdiq olundu. neytrinolar və kəşflərindən danışdıq; əsas məsələ neytrinoların kütləsi idi. neytrinolar kütləsiz olaraq bilinirdi eynən fotonlar kimi. amma solar neytrinoların atmosfer ilə əlaqəsi üzərində aparılan təcrübələrdən sonra elektronların on-onbeş milyonda bir kütləyə malik olduğu düşünüldü. neytrinoların kütləyə sahib olduqları haqqında nəzəriyyələrinə görə iki fizik arthur mcdonald və takaaki kajita nobel mükafatı ilə təltif olundu.


üzv ol
Modalı bağla





...