1. "insanların xoşbəxt olması üçün onların qarınlarının doyması bəs etməz və ən pisi onlar bunu qarınları doyduqdan sonra anlar..."

james joyce kimi ədəbiyyata nəsə qata bilən yazarları sevirəm. buna görə də joseph heller tərəfindən yazılmış bu şahəsər - catch-22 (maddə-22) adı ilə lüğətə daxil edilib. kitab 1972, 1975 və 1979 cu ildə amerikada üç dəfə qadağan olub senzuraya məruz qalıb . hadisələr ikinci dünya müharibəsində haqqındadır və yazar incə dillə, mizahla iqtidarı, müharibəni və bu kimi ünsürləri tənqid edir.

"əgər psixologiyanızın pozulduğunu və dəli olduğunuzu düşünürsünüzsə deməli hələ də ağlınız yerindədir..."

amma yazarın dili həqiqətən çətin idi. ilk başlar kitab hətta sıxıcı gəlmişdi. belə ki, mindfuck edirdi. hadisələr bir nöqtə ilə getmirdi. bu gediş-gəlişlər hərdən sıxırdı. baş qəhrəman yossarian italiya'da amerika tərəfindən müharibə təyyarəsi istifadə edən bir pilotdur. müharibəyə istəmədən gələn və evinə getmək üçün planlanan uçusları həyata keçirən yossarian hər dəfə həmin nöqtəyə çatan uçuşların sayı artırılır. luis buniel , lynch filmlərini nə qədər sevsəmdə hərdən sürrealism'dən sıxılmadığımı da deyə bilmərəm. ona görə də başlanğıcda gülməli başlayan kitabın tam olaraq verdiyi sürrealistik nüansları anlamaq çətin idi. hadisələr hər an paradox yaşada biləcək cinsdəndir. yossarian'in mükafatlandırma tədbirinə lüt getməsi nə qədər güldürdüsə də bologna bombardırmanı bir o qədər psixoloji təsir etdi.

yossarian : they are trying to kill me (məni öldürməyə çalışırlar)
clevinger : no one is trying to kill you (heç kəs səni öldürməyə çalışmır)
y-then why are they shooting at me? (bəs mənə niyə atəş edirlər ?)
c-they are shooting at everyone.they're trying to kill everyone. (hər kəsə atəş edirlər. hər kəsi öldürməyə çalışırlar)
y-and what difference does that make? (bəs bunun fərqi nədir ? )

deyərək mövcud sistemi, müharibəni çox gözəl şəkildə tənqid edən , patriotluğun axmaqlığını göstərməyə çalışan insanda 1984 dadı buraxan şahəsərdir. mütləq göz atın.