1. kriminologiya ilə bağlı bir nəzəriyyədir. kiçik qanun pozuntuları və ya ictimai qayda əleyhinə olan əməllərin (bir qayda olaraq mülkiyyət əleyhinə cinayətlərin) qarşısı alınmadıqca onların çoxalacağını və ictimai təhlükəliliyi daha yüksək olan əməllərə səbəb olacağını bildirir. adını bir neçə pəncərəsi sınmış boş binanın bir müddət sonra daha çox pəncərəsinin insanlar tərəfindən sındırılması ilə nəticələnən təcrübədən alıb.
sadə nümunə: səkiyə bir qədər zibil atılıb. səhər görəcəksiniz ki, zibillər çoxalıb. növbəti gün daha çox. halbuki həmin andaca kimsə onu götürüb zibil qutusuna atsa, bunlar baş verməyəcək.
nəzəriyyə ilə bağlı maraqlı bir məqam var. belə ki, bu nəzəriyyəyə əsasən, bir cəmiyyətin nə qədər inkişaf etmiş olmasından asılı olmayaraq, qarşısı alınmayan kiçik qanun pozuntuları nəticəsində əvvəl axır onlar da "daha çox pəncərə sındıracaqlar". bu, təcrübələrlə də dəstəklənir. şəhərin daha "kriminal" hesab edilən bir zonasında pəncərələr daha tez sındırılmağa başlayır. daha "sivil" və "mədəni" hesab edilən zonasında isə bu, 1 neçə gün/həftə vaxt aparır. buna görə də cinayət əməllərinin qarşısının alınmasında ən effektiv üsul kiçik qanun pozuntularının tez aradan qaldırılmasıdır. cəmiyyətə və ya onun hansısa üzvlərinə etibar etmək olmaz.