pianoçuların ifa zamanı mırıldanması

1. əslində, başlığın adı dəqiq deyil, çünki bu xüsusiyyət tək pianistlərdə deyil, digər instrument ifaçılarında da rast gəlinir. Lakin pianoçularda daha diqqət cəlb edici olduğundan mən də sırf bu haqda yazmaq istəyirəm. bəzi pianistlərin musiqiyə uyğun şəkildə və ya tamamilə fərqli tonda mırıldanmalar etdiyi, bəlkə də, diqqətinizi çəkib. ümumiyyətlə, bu cür ifalar caz ifaçıları arasında daha yayılmışdır və heç kəsi narahat etmir, amma klassik musiqi ifaçılarının da bu cür ifalar etməsi artıq müzakirə mövzusudur. Özlərinin də açıqlamalarına görə bu səslər özlərindən asılı olmadan baş verir, bütün dünyadan təcrid olub yalnız musiqi ilə əhatə olunduqlarının sübutudur. Mırıldanmalara görə ən tanınan pianoçu təbii ki, Glenn Goulddur. Özündən alınan müsahibəsində dediyinə görə, uşaq yaşlarında anası onu bu səsləri çıxarmağa təşvik etmişdir. ailəsindən alınan məlumatlara əsasən isə, bu səslərin onlarla heç bir əlaqəsi olmayıb, Glenn hər ifa zamanı belə səslər çıxarıb. Səbəbə gəldikdə isə, bəziləri bunu turet sindromunda müşahidə olunan involuntary vocalisation ilə əlaqələndirirlər, bəziləri isə bunun autizmlə əlaqədar olduğunu düşünür. Gouldun yaşam tərzinə baxsaq, onun həqiqətən yüksək səviyyə autizmdən əziyyət çəkdiyini də deyə bilərik. məsələn, o, alqışlara dözə bilmədiyi üçün canlı performanslardan çəkinirdi, həmçinin səs-küy və istiliyə qarşı son dərəcə həssas idi. bundan başqa autizmli insanların bədənləri ətraf mühitdən təcrid etmək məqsədli istifadə etdikləri şlyapalardan, şərflərdən, qalın geyimlərdən o da çox istifadə edirdi. yenə də bütün mırıldanan pianistlərin eyni xəstəlikdən əziyyət çəkdiyini demək olmaz. qısası, hələ də səbəb tam olaraq bilinmir.
müşahidələrimə görə əksər dinləyicilər də bu vəziyyətdən narazıdırlar. onlara görə bu səslər pianonun saf səsini pozur və əsərləri bezdirici edir. mənim özüm isə, əksinə bu səsləri çox sevirəm. mənə ifaçının bir robot deyil, insan olduğunu xatırladır. hətta eyni əsəri başqalarının ifasında dinlədikdə əskiklik hiss edirəm.
bu xüsusiyyətə malik məşhur pianoçuların sayı elə də çox deyil. çox insanın tanıdığı keith jarrett, bud powell kimi caz ifaçıları, alfred brendel, vladimir horowitz, fazıl say və ən əsası da demək olar hər ifasında bu xüsusiyyətini kobud şəkildə göstərən glenn gould kimi ustaları misal çəkmək olar.
nümunə:

(youtube:

)