dweck uşaqlara getdikcə çətinləşən suallar, puzzlelar təqdim edir və nəticə olaraq əslində iki tip uşağın olduğunun fərqinə varır. 1-ci qrupdakı uşaqlar suallar çətinləşdikcə “yox, bunu həll edə bilmərəm”, “mən belə şeyləri bacarmaram”, “yaddaşım onsuz da zəifdi” kimi reaksiyalar verir, çətinliklərdən qaçırlar. hətta bu qrupdakı uşaqların bəziləri suallar çətinləşdikcə onları həll etməyə çalışmayıb başqa şeylərlə maraqlanırlar. dweck bu zehniyyəti fixed mindset adlandırır.
ikinci qrup uşaqlar isə growth mindset-ə sahib olan, bacarıqlarının inkişaf etdirilə biləcəyini düşünən uşaqlar idilər. suallar çətinləşdikcə bu uşaqlar özlərinə “belə çətin oyunları çox sevirəm”, “indi cavabı bilmirəm amma fikirləşsəm tapa bilərəm”, “bir dəfə bildim yenə bilərəm” tərzində şeylər deyir və sualların üzərində düşünürlər. uşaqlardan biri həll edilməsi imkansız olan bir sualla qarşılaşanda belə “ümid edirəm ki, nəsə öyrənə bilərəm” deyir və hətta təcrübə zamanı bu qrupdakı uşaqlardan biri sualları evə aparıb üzərində düşünmək üçün icazə istəyir.
carol dweck bu iki düşüncə şəklinin(mindset) bütün insanlar üçün tətbiq oluna biləcəyini və insanları bu şəkildə iki yer ayıra biləcəyimizi iddia edir: fixed mindset-ə sahib olanlar bacarıqlarının sabit, inkişaf etdirilə bilməyən olduğunu düşünən və yeni şeylər etməyə, öyrənməyə can atmayan insanlar olurlar. çətinliklə qarşılaşanda ondan qaçan, yeni problemlərlə üzləşmək istəməyən insanlardır bunlar. "heç vaxt rəsm çəkə bilmərəm, mənlik deyil", "mənim belə şeylərə bacarığım yoxdur."
growth mindset-ə sahib insanlar isə bacarıqların çalışaraq əldə edilməsinin və ya inkişaf etdirilməsinin mümkün olduğunu düşünən insanlar olur. “yazı yazmağı bacarmıram. olsun, çalışıb öyrənərəm”, “uşaqlıqdan riyaziyyatda zəif olmuşam. eybi yoxdur uzun müddətli oxumalar edib zamanla daha yaxşı hala gələ bilərəm.”
linklər:
1. dweck-in mövzu ilə bağlı yazdığı kitab: Mindset: How You Can Fulfil Your Potential
2. The power of believing that you can improve | Carol Dweck:
(youtube: 
)
)