1. yazıçı anarın 1967-ci ildə qələmə aldığı məhəbbət motivli hekayə. hekayə gəncliklərində biri-birilərini sevən iki şəxs- oqtay və əsmər haqqındadır.

--spoiler--

hekayəmiz oqtayın keçmiş sinif yoldaşı, ilk məhəbbəti, hazırda evli olan əsmərin moskvadan sürpriz qayıdışı ilə başlayır. əsmər oqtaya bakıya bir günlük gəldiyini və əri cəmilin bundan xəbərsiz olduğunu, bakını, içəri şəhəri gəzmək istədiyini bildirir. hekayənin dəvamında onlar köhnə xatirələri, uşaqlıq çağlarının məsum düşüncə və hislərini xatırlayırlar. oqtay keçmişi xatırlamağı sevmir, bunu onun: "hər adamın həqiqəti onun içində bağlıdır; seyf kimi. bu seyfi başqası aça bilmir, çünki başqasının açarı başqasına düşmür. hər adam öləndə, torpağa onun açarlarını da basdırırlar. biz öləndə də bizi- heç vaxt açılmamış keçmişi basdıracaqlar." sözlərindən anlayırıq.
əsmər isə, əksinə, keçmiş, ilk məhəbbətini xatırlamağa, ən məsum duyğularına, bakıya "ziyarətə" gəlir.

əsərdəki əsas problem qəhrəmanların lazımi vaxtda lazımi bəzi qərarları verə bilməməsi və ömür boyunca bu peşmanlıqla yaşamasıdır. oqtay və əsmər artıq keçmişi qaytara bilməyəcəklər, hər ikisi bunun fərqindədirlər. əsmər hətta özlərini "yapon kamikadzeləri"-nə bənzədir. hər ikisi bir daha geriyə qayıda bilməyəcək. geriyə qayıtmaq imkanları olmayan əbədi mühacirlər. onlar vaxtın, sevginin dəyərini bilməmiş, xoşbəxtliklərini əbədi olaraq itirmişlər.

--spoiler--

hekayə əsasında 1971-ci ildə "gün keçdi" filmi çəkilmişdir.