antihitler koalisiyası
| tarix


1941-ci ilin avqustunda atlantik okeanında döyüş gəmisində ingiltərənin baş naziri uiston çörçill və abş prezidenti franklin ruzvelt "atlantik xartiyası"nı imzaladılar. atlantik xartiyası faşist blokuna qarşı müharibənin məqsədlərini, gələcəkdə sülhün prinsiplərini müəyyən etməli idi.
buna görə də 1941-ci ilin avqustunda böyük britaniya və ssri irana qoşun yeridərək burada hakimiyyət dəyişikliyi etdi, iranın şimalını sovet, cənubunu isə ingilis nüfuz dairəsinə böldü.1942-ci ilin əvvələri faşist blokunun üstünlüyünün zirvə nöqtəsi oldu, çünki müttəfiqlər avropada ikinci cəbhə açmamışdı, bu da almaniyaya şərqdə böyük qüvvə cəmləşdirməyə və ssriyə qarşı hücumları genişləndirməyə imkan verdi. həmin ilin yazında qafqazı və bakı neftini ələ keçirmək üçün hücum başlandı. alman qoşunu volqa çayına çatdı və stalinqradı mühasirəyə aldı. lakin sovet qoşunları almanların iqtisadi və strateji əhəmiyyəti olan bakıya yaxınlaşmasına imkan vermədi.
1941-ci il sentyabrın 24-də çexoslavakiya və polşa mühacir hökumətlərini tanıyaraq "atlantika xartiyası"na qoşuldu.
19420ci ilin yanvarın 1-də 26 dövlət "atlantika xartiyası"na qoşulmaq haqqında "birləşmiş millətlərin bəyannaməsi"ni imzalayaraq hitler blokuna qarşı əməkdaşlıq edəcəklərini bildirdilər. beləliklə, müharibədən sonra qurulacaq olan bmt-nin yaradılması üçün təməl qoyuldu. antihitler koalisiyası yaradıldı. bu hadisə müharibədə əsaslı dönüş yaradılmasına səbəb oldu. böyük britaniya və abş müttəfiqi olduğu ssri-yə aşağıdaki səbəblərdən yalnız ən əlverişli yol olan iran ərazisi vasitəsilə yardım edə bilərdi.
lakin iran ingiltərə və abşın ssriyə öz ərazisi vasitəsilə yardım etməsini istəmirdi.
üzv ol