1. qeyd: birinci düşündüm ki, blog açıb ora yazım, sonra dedim sözlükdəkilər birinci görsə, daha çox xeyri dəyər, bəlkə. insanlarla paylaşmaq istədiyim çox şey var az qala 3 illik mücadiləmdən sonra. ona görə blog kimi bir şey olacaq.
yazını əhatə edəcək:
- antidepressant və digər psixiatrik dərmanlar haqqında bildiyimiz yanlışlar;
- antidepressant asılılıq yaradırmı?
- psixiatrik dərmanların əks təsirləri
- psixoloq və psixiatra nə zaman müraciət etməliyik?
- vitamin əksikliyi psixoloji problemlərə səbəb ola bilərmi?
- keçdiyim periodlar və təcrübələrim.

illər boyu fərqində olmadan depressiya yaşamışam. başa düşməmişəm ki, mənim yaşadıqlarım normal deyil. çünki ailə üzvlərimdə vəziyyət məndən daha betər (i)di. psixoloqa gedəndən sonra da uzun müddət dərman qəbulundan qaçmışam. ta ki, çıxılmaz yolun başına çatana qədər.

ilk psixoloqum paralel dərman müalicəsini təklif edəndə dəli olmuşdum. "necə yəni, dərman atacam və problemlərim həll olacaq? istəmirəm elə sağalmaq. mən öz problemlərimlə özüm baş edəcəm." deyirdim. elə bilirdim ki, dərman qəbul etsəm, hər şey yadımdan çıxacaq və düzələcəm. ancaq mənim məqsədim olanlarla üzləşmək idi. dibə dəyib qayıtmaq idi. halbuki, neçə dəfə görmüşdüm o dibi. indiyə nəsə dəyişməli idi. dəyişmədiyini və gündən-günə gerilədiyimi görməli idim. beləcə üstündən 1 il yarım keçdi. dəyişən sadəcə düşüncələrim idi.

sonra işdən ayrıldım deyə psixoloqu dayandırdım. ağlar günə qalmışdım həqiqi mənada. dua edirdim ki, nəsə olsun və psixoloqa gedim. səhəri gün universitetə hacettepedə təhsil almış psixoloq gətirdilər tələbə və işçilər üçün. yenə ən çarəsiz olduğum halda olanlar mənim leyhimə idi. sevinə-sevinə qəbula yazıldım. 1 il də belə keçdi. dəyişən bəzi düşüncələrim və rəftarlarım idi.

sonra tətil oldu, seanslar dayandı. yay gəldi və bitdi və məndə qusmalar başladı. elə bildim mədəmdəndir, sağlam qidaya keçdim, dəyişmədi. sonra dayandı, amma yenə qayıtdı. lap pis formada. təsəvvür edin, səhər dururam, yemək yemədən belə qusuram. mədəm cırılırdı az qala. həm fiziki, həm psixoloji vəziyyətim çox gərgin idi. üstündən bir neçə ay da keçdi. analiz etməyə çalışırdım ki, görüm niyə mədəmdə heç nə qalmır axı və hansı hallarda pisləşirəm.
konfransda çıxışıma dəqiqələr qalmış yaşadığım ən pis təcrübəni yaşadım. mənə ömrüm boyu elə mədə bulantısı yaşamamışam. onda fərqinə vardım ki, gərginəm və bunlar ancaq stres-həyəcan içində olanda baş verir.

artıq vəziyyətim o cür idi ki, xəstəlikləri ciddiyə almayan anam belə qorxurdu. axır onu məcbur edib həkimə getdim ürəyimdəki sancılara görə. heç nə çıxmadı. nevropatoloqa getdim. nələr çıxdı, nələr.

ilk başlarda inanmağım gəlmirdi, amma illərdir sel kimi tökülən saçlarım, bel ağrılarım, qaytarmalarım, ürək sancılarım, hallusinasiyalarım. depressiyam... hamısı keçib gedirdi dərmanlardan sonra. diaqnozum da həyəcan-təşviş pozuntusu idi, depressiya yox. ona görə imiş adam çox olan yerlərdə danışanda içimdə çəkdiyim ağrılar. mən başqa şey bilirdim.

analizlər verdim. qanımı yoxlatdım. zob üçün risk altındayam, b, d vitaminlərim çatmır. kalsium da yoxdur elə. sonra da deyirlər ki, niyə kefin yoxdur? niyə saçın tökülür? niyə hallusinasiya görürsən və depressiyadasan? cavabı elə əvvəlki nəqli cümlədədir. hərəsi bir vitamindən asılıdır.

sizdən xahişim, birinci gedin qanı təmiz yoxlatdırın. ehtiyac olduqda, vitamin qəbuluna başlayın. lap elə ehtiyac olmadıqda da vitaminsiz qalmayın. məsələn, payız gələndə d vitamini alın özünüz üçün atın. bir az maraqlanıb özünüz üçün cədvəl qurun hansı aylarda artıracaqsız və s. 3-4 manat olur ən ucuzu. vitamin çatmayanda hansı hallara düşür bir insan canlı sübutu özüməm. vitamin önəmli.

yayboyu mən evdə qara pişiklər, yol keçəndə boş yolda üstümə şütüyən maşınlar, maşında olanda qırılan pəncərələr görmüşəm - hamısı kalsium əksikliyindəndir.

depressiv, melanxolik havalarım - b vitaminindəndir.

necə deyərlər: "oturub motivasiyan yoxdur deyə gileylənirsən, ancaq heç baxmırsan səndə d vitamini çatır, ya yox."

həkim dərman yazanda qorxmuşdum. evə gələndə içindəki kağızı az qala əzbərlədim. çox narahat idim ömrüm boyu bunlardan asılı qalaram deyə. yazdım, araşdırdım, soruşdum, öyrəndim. hamısı mif imiş. dərman o halda asılılıq yaradar ki, ya dərmanın gücü çox ola, ya da sən düzgün istifadə etməyəsən. məsələn, gərgin hallarda 2 həftəlik dərman qəbulu təyin edirlər, onu atandan sonra insanda hal bəzən əvvələ qayıdır, bu halda yenə atmaq istəyirlər. söhbət vəziyyəti dəlilik səviyyəsində olanlardan gedir. ya da ki, həkim deyib 4 ay at, sən yaxşı olan kimi dayandırmısan və vəziyyətin daha da pisləşib. ona görə də, hər şey həkim nəzarətində olmalıdır. başlayacaqsızsa, əmin olun ki, dərmanları vaxtında alıb qəbul edə biləcəksiz. yoxsa, pisləşərsiz allah uzaq eləsin.

əks təsirlərinə gəlincə. ilk həftədə qəşəng ürəkbulanmam olurdu və key idim. gözüm çökmüşdü, üz və göz ifadəm dəyişmişdi. hissiz idim. ancaq mən bunu ömrüm boyu gözlədiyim an kimi qiymətləndirdim və hissizliyimin dadını çıxardım. siz də yaxşı tərəfdən istifadə edə bilərsiniz. əks təsiri insandan asılı olsa da, çox hallarda müşahidə olunanları yuxu gətirmələridi. günə 10 saat yatıram özümü idarə etməyəndə. ancaq 8 saat da bəs edir. qadınlarda döşlərində narahatlıq yarada bilər. prolaktik nəsə olur, axıntı da gələ bilər. okaydi. qorxulası deyil. ən pis tərəflərindən biri isə az qala erektil disfunksiya yaşayırsan lol. heç bir cinsi istəyin və hissin olmur. arzuladığın adam gəlsə, sevişməyin gəlməz heç :d o qədər soyuyursan.

yaxşı tərəfi isə. doğrudan təsir edirlər. yuxarıda yazmışam e, psixoloqlara gedəndə dəyişən düşüncələrim idi. indi vəziyyət daha dərindi. indi stresi və situasiyaları çox gözəl idarə edirəm. əvvəl stresli hal olan kimi depressiv havalara girib əzilib-büzülürdümsə, indi həmin dəqiqə çıxış yolları fikirləşməyə çalışıram və düzgün qərarlar verirəm. sakitləşmişəm deyə, ağlamağım da gəlmir. düz 1 aydı ağlamıram. hər gün səhər saatlarına qədər yerinin içində hıçqırıq vurub ağlayan mən üçün çooox böyük irəliləyişdir.

problemlər olduğu kimi qalıb, indi isə dəyişən onların qarşısındakı mənəm.

həm də mən psixoloq və dərman müalicəsini paralel aparıram deyə daha yaxşı yol gedirəm. şükür edirəm ki, yaxşı ki bu hallara tez düşmüşəm. hələ cavanam. yaş artdıqca nələrisə qəbul etmə çətinləşir çünki(mənə belə gəlir). indi hər problemimi həll edib sakitcə həyatıma davam edəcəm.

özünüzü daim analiz etməkdə çox fayda var. sizi narahat edən düşüncələri bir yerə yazmaqda, onların niyəsini axtarmaqda isə daha çox. gördüz özünüz haqqında nələrisə başa düşmürsüz və psixoloji yaxşı deyilsiz, gedirsiz psixoloqa. ancaq analizlərlə birlikdə psixiatr, nevropatoloqa da gedirsiz. fiziki vəziyyətiniz yerində olmayanda, psixoloq heç nə edə bilməyəcək çünki.

yuxunuzu da düzəldin. idman da edin. hər şey keçir bu həyatda.