1- Retrouvailles - fransız dilində olan bu söz, bir-birini sevən insanların uzun bir müddət ayrı qaldıqdan sonra qovuşduqları zaman təriflərə sığmayan o xoşbəxtlik hissidir.
2- L’esprit de l’eslacier - hər birimizin başına çox gələn mübahisə zamanı ağlımıza gəlməyən daha sonrasında da kaş bu sözü deyərdim dedirtən ifadə. mənim kimi bir çoxumuzun başına tez-tez gələn hadisədir. ən pisi də gecə tam yuxuya getdiyin an bunun ağla gəlməsi; gəl indi yat da o sözü demədiyin üçün, beləliklə yuxu haram olur
3- Cingulomania - bir insanı qucaqlamaq, sarılmaq üçün içimizdə olan böyük istəyi ifadə edir. sevdiyiniz birini qollarınızın arasına alıb, bərk bərk qucaqlamaq arzusudur.
4- schadenfreude - almanca olan bu söz başqalarının problemlərindən ya da narahatlığından zövq almaq deməkdir.
5- koi no yokan - yapon dilində olan bu söz, biriylə ilk dəfə tanış olanda onunla bir-birinizə aşiq olacağınız hissinə düşmənizdir. aşiq olacağının ürəyinə damması deyək el arasında biz ona. ilk görüşdə aşiq olmursunuz amma bir müddət sonra ikinizin də bir-birinizə aşiq olacağınız intuisiyana düşürsünüz. koi - bir insan, no - ona qarşı olan, yokan - intuisiya mənasındadır
(baxma: premonition of love)
universitetdə oxuduğum vaxt 4-cü kursun birinci yarımilində bir dənə dərs var idi, hamı bu dərsin çətinliyindən şikayətlənirdi. ay aman belə çətindi, müəllim belə zəhlə tökəndir, hamıya haqsızlıq edir, məzun olmağa qoymur deyə. nəysə vaxt gəldi çatdı gördüm ki, həqiqətən də dedikləri kimi varmış, çətin dərs idi amma imkansız deyil deyə düşündüm.
mən ilk imtahana bir xeyli hazırlaşmışdım, gəl gör ki aldığım qiymətlə imtahan kağızımından əminliyim arasında əsər əlamət yox idi. getdim müəllimlə danışdım, haqqımı tələb etdim amma və lakin nə fayda. dediyim dedik idi bu müəllim, aramızda bir qəşəng prinsip yarandı ki yemə də yanında yat. Dərsdə falan da kinli baxışlamalar olurdu o da öz yerində. Hər nəysə final imtahanı olan gün gəldi çatdı, inadımdan və haqsızlığa görə günlərcə hazırlaşmışdım.
bizim universitetdə imtahanların olduğu otaqlar imtahan saatından 10 dəqiqə öncə açıqlanırdı. koridorlar bildiyin xaos olurdu, nə qədər tələbə olurdu eyni vaxtda koridorlarda. 20 yanvar metro stansiyasındakı çıxışda duran taksi şoferlerinin insanın üstünə şığıması və bir də baxmısan maşının içindəsən, bax bizdə də elə olurdu sözlük. Xaosda bir də görmüsən səni itələyiblər və tamam başqa sinifdəsən. Xülasə gəldik çıxdıq imtahan sinifinə, arxa partaların birində oturmuşdum nəzarətçi müəllim imtahan kağızlarını paylamağa başladı. mən də əlimi çantama atdım ki qələmi alım içindən. normalda daha sağlıqlı olur deyə şüşə butulkada su içirəm və çantamın içindəki şüşə qırılıbmış. hansı ki koridorda ya da pilləkanlardakı basabasda necə itələyiblərsə şüşə qırılıbdı bel çantamda və içindəki su çantamdan çölə tökülmədiyi üçün xəbərim olmayıb. mən bixəbər də çantanın içinə baxmadan əlimi pat deyə çantama saldım ki qələmi alım və ta ta ta tam. əlimi çantanın içindən çıxardanda artıq gec idi hər şey üçün. öz də hər zamankı kimi tərsliklər məni tapar, sağ əlim kəsilmişdi. müəllim sağolsun gətirdi qoydu imtahan kağızını masamın üstünə vecinə almadan məni, bu sıra əlimdən qanlar axır durmur. qələm tutan 3 barmağım, ovucumun içində neçə yer kəsilmişdi. bir yandan qan axır, bir yandan qələmi əlimdə elə tutmalıyam ki qan axan barmaqlarıma çox təzyiq olmalıdır, bir yandan deyirəm ki son ilimdi bu dərsdən kəsilsəm məzun olmamaq kimi problem var, bir yandan salfetkalarla qanı durdurmağa çalışıram. amma nə fayda ağ kağızın yarısı qırmızıya boyanmışdı artıq. Açıq tipli suallar olduğu üçün uzun yazmaq lazım idi, bir cür bir təhər yazdım sualları və sonda da dipnot olaraq müəllimə situasiyanı açıqladım. Öz özümə dedim ki onsuz da aramız yaxşı deyil, balımı kəsməyə də yer axtarır bu vicdansız. imtahan kağızında qanı görüb deyəcək ki diqqətsizliyə bax hələ. imtahan bitəndən sonra dostlarım soruşur əlin çox ağrıyır deyə. nə ağrısı, o də nə? o qədər unutmuşdum ki həmin nüansda acını. müəllim sağolsun neylədi, yenə də balımdan kəsmişdi; amma nə qədər də kəssə dərsi keçəcəyim balı yığmışdım artıq. axırda nəticə olaraq haqqım olan balla olmasa belə kəsilməmişdim dərsdən, vaxtında məzun ola bildim.
False consensus effekti ilk dəfə 1977-ci ildə Lee Ross tərəfindən ortaya qoyulmuşdur. Başqalarının bizimlə nə qədər razılaşdığının, overestimate meyli sosial psixoloqlar arasında false consensus effekti kimi tanınır. Öz fikirlərinin üstünlük təşkil edən düşüncə tərzi olduğuna inanırlar.
false consensus, insanların çox böyük bir qisminin eyni fikirdə olduğunu düşünərək, hadisələri öz düşüncə tərzinə əsaslanaraq mühakimə etmək vəziyyətidir. Məsələn, əgər siz izlədiyiniz himym sitcomunun gülməli olduğuna inanırsınızsa, insanların böyük bir əksəriyyətinin sizin kimi o sitcomun gülməli olduğunu düşündüyünə inanacaqsınız. irqçi düşüncələrə sahib biri başqalarının da özü ilə eyni fikirdə olduğuna inanır. False consensus düşüncə tərzində olan insanlar öz inanc, seçim və fikirlərinin normal olduğuna və insanların böyük bir qisminin onlarla eyni mövqeyi paylaşdığına inanırlar.
Sadələşdirilmiş yaşıl bir landscape və mavi göyüzünə qarşı qırmızı rəngə boyanmış beş ədəd rəqs edən figur təsvir edilib. Rəsm əsərində primitiv bir enerji var, uşağımsı bir havayla və sofistik olmayan şəkildə boyanıb. La Danse, modern rəsmin inkişafında əsas bir nöqtə olaraq qəbul edilib, son dərəcədə təsirli olmağa davam etməkdədir və Henri Matissein ən məşhur əsəridir.
Matissein önəmli sənət əsərlərindən biri Woman with a Hatdır. Burada rəssam qadını parlaq ve natural olmayan rənglərdən istifadə edərək təsvir edib. Matisse ilk başlarda bu yeni tərz üçün bəzi sənətkarlar tərəfindən qınanılsa da daha sonrasında Woman with a Hat böyük sənət kolleksiyaçılar tərəfindən alınıb.
la bonheur de vivre (Joy of life) dövrünün ən radikal rəsm əsəri hesab olunurdu və Matisse üçün dönüş nöqtəsi idi. Canlı rənglərlə boğulmuş bir mənzərədə bir neçə çılpaq qadın və kişini təsvir edib. Arxa planda bir qrup rəqs edən fiqurlar görsənir. Matisse miqyasdan kənara çıxmasına səbəb olan perspektivləri dəyişdirən üsullardan istifadə edərək bu sənət əsərində qərb rəsminin konvensiyalarını aradan qaldırmışdır. Əsər ilk dəfə sərgiləndiyi zaman xalq tərəfindən böyük reaksiyalarla qarşılanmışdı. Fəqət indi Fovizmin ən böyük şahəsəri və erkən modernizmin təməllərindən biri olaraq qəbul edilir.
Nu Bleu iv, 1952-ci ildə tamamladığı 4 tablodan ibarət kağızdan kəsərək düzəltdiyi əsərdir. Bu əsər Matissein çalışdığı son işlər arasında yer almışdır. Dörd çılpaq qadın fiquru fərqli pozalarda təsvir edilib. Rəssam əməliyyat olunduqdan sonra artıq rəsm çəkə bilmədiyi üçün bu əsər, sonrakı həyatında inkişaf etdirdiyi kollaj texniki üslubuna nümunədir.
Normal rəng görmə, konus adlanan gözün üç növ xüsusi hüceyrəsindən asılıdır. Bu rəng vizuallaşdırma sistemi trichromacy olaraq adlanır. bu 3 konus mavi, yaşıl və qırmızı konuslar olaraq adlanır. tetrachromacy, fərdin başqalarının görə bilmədiyi rəngləri görməsinə imkan verə bilən rəng görmə qabiliyyətidir. tetrachromacy olanların daha çox rəng görməsinə imkan verən dördüncü konusları var. Tetraxromatik insanlar adi insandan təxminən 100 dəfə daha çox rəng tonunu ayırd edəbilirlər.
insanlar arasında tetraxromatikliyin nadir olduğu düşünülür. Araşdırmalar göstərir ki, qadınlarda kişilərə nisbətən daha çox rast gəlinir. 2010-cu ildə edilən bir araşdırma, qadınların təxminən 12 %-nin bu dördüncü konusa sahib ola biləcəyini göstərir. Kişilərin tetrachormacy olma ehtimalı çox azdır. Kişilərin rəng koru olma ehtimalı daha yüksəkdir və qadınlar qədər çox rəng ayırd edə bilmirlər.
Nəzəriyyə ondan ibarətdir ki, tetraxromatlar mutasiya nəticəsində əlavə konus tipinə malikdirlər. Bu, rəng korluğunda baş verən mutasiyaya bənzəyir, lakin tetraxromatın bütün konus növləri tamamilə işləkdir. Bu mutasiya X xromosomunda baş verir. Qadınlar iki X xromosomuna sahib olduqlarına görə də hər iki xromosomda mutasiya baş verərsə, onlar tetraxromat olmaq potensialına malikdirlər.
Tənbəldir; özgüvənli və gözəl olduğunun fərqindədir; başqalarının fikirləri önəmli deyil onun üçün; təbii olmaq və sağlam qidalanmaq tərəfdarıdır; xarici görünüşə önəm vermir və.s. Ən əsas səbəb isə özünü elə daha yaxşı hiss edir və canı elə istəyir.
Gözüm rəngli olduğu üçün kirpiklərimə qulluq etmək, üzümə maska edərək dərini fresh saxlamaq kifayyət edir deyə düşünürəm.
Təbii və sadə olmağın daha gözəl yol olduğu qənaatindəyəm. Çox makiyaj etməyin mənfi cəhətlərini say say bitməz, o qədər kimyasal maddəni üzə vurmaq dərini zəhərləməkdən başqa bir şey deyil. Bədəni zəhərləməkdənsə mütəmadi olaraq üzünə qulluq edərək, saçlarına baxım edərək çox natural görünmək mümkündür.
öz-özünə cümlələrə töküb səsli deməyə qorxduğun şeyləri bəzən heç tanımadığın birinə anlatanda bir neçə dəqiqəlik birazca da olsun düzələcək hissinə düşürsən. çünkü bilirsən ki o tanımadığın yad biri səni yargılamayacaq bax o həmin yad insan mənəm.
filmi izlədikcə insan çox şey öyrənir və sonda filmin real həyatda yaşananılmış olanlar olduğunu öyrənəndə insanın baxış dərəcəsi dəyişir. tom hanks və leonardo di caprio əfsanələrinin oynadığı bu filmdə `the end` həqiqətən dəyəcək şəkildə bitir. leonardo-nun filmdə canlandırdığı frank obrazı üstün zəkası və bilgiləri ilə`vay canına ne adamlar varmış` ifadəsinin tam haqqını ödətir. mənə filmdən qalan ən maraqlı informasiya isə banka çeklerinin saxta olub olmamasını öyrənmək üçün banka çeklerində tarix hissəsinə möhür basılır və zaman keçdikcə rəqəmlər deforme olur. ilk deforme olunan rəqəmlər isə 6 və 9 rəqəmləridir, saxta çekdə isə bunlar olmur.
uzun bir yol getdikdən sonra küçənin sonunun dənizə çıxması. körpə uşağın işarət barmağınızı sımsıkı tutması. köhnə kitab və qəzet qoxusu. gecə yerinə uzananda səhərə alarm qoşmadan yatmaq. yeni alınan məhsullarda adını bilmədiyim ambalajlamaq üçün şəffaf rəngli klok olur çıt çıt edilib hamısını partladmaq
hər insanda olması gərəkən bir şeydir məncə, çünki belə olaraq özünü başqa bir pəncərədən görə bilirsən. etdiyin yanlışlardan, seçdiyin səhv yol ayrıcından sonra doğru yolu tapmağına yardımçı olacaq. axşam başımı yastığa qoyanda bugün nələri etdim, mən həqiqətən bu hərəkətləri edəcək insanam mı, davranışlarımdan məmnunam mı deyə düşünürəm. ən pisi gün sonunda şey hissinə düşürsən aynada göz-gözə gəldiyin insanın sən olmadığını görürsən. əlbəttə ki məmnun olmadığım zamanlar olur özümdən, o sıra düşünürəm harda yanlış etdiyimi çünki ertəsi gün gecə yatanda təkrar həmin etdiyim yanlışın məni narahat etməsini istəmirəm.
causa sui, Baruch Spinozanın məşhur fəlsəfə əsəri olan ethica ordine geometrico demonstranın əsas terminlərindən biridir. "özü özünün səbəbi " mənasında olan bu termin kainatın yaranmasına bir cavab olaraq ilk dəfə spinoza tərəfindən ortaya qoyulmuş bir ehtimal nəzəriyyəsidir. causa sui, metafizikada "mövcudiyyəti özündə olmaq, özünün varolmağına səbəb olan şey " anlamında işlədilən latın dilində ifadədir. özünün səbəbi olan şeyin naturası, varolmadığı zaman aydınlaşdırıla bilməz, yəni belə bir şeyin özü varolmağı gərəkdirir. Bu səbəb təməl alınaraq özünə səbəb olan bir şey, başlanğıcı olmayan keçmiş zamandan bəri effektiv bir naturaya sahib olmalıdır,
spinozaya görə bütün gerçəklik tək bir sonsuz təməldən meydana gəlir. spinoza bu sonsuz təməli deus sive natura ifadəsiylə bu şəkildə açıqlayır : tanrı ve təbiətin ayrı ayrı durmasının mümkünsüz olduğunu irəli sürürdü. Buna görə də dünyanın özü ilahiydi, sonsuz idi ve özünün varlığının səbəbiydi.
Müəyyən bir topluluq tərəfindən ethicanın, descartesin düşüncələri əleyhinə yazılan bir əsər olduğu irəli sürülür. descartesin "düşünürəmsə varam" ifadəsiylə başlayıb, şübhə içində olan şəxsi təməl alaraq oradan tanrının varlığına gedib çatır. Spinozada isə bu tam tərsidir, tanrı düşüncəsindən başlayaraq insanın azadlıq fikrinə doğru gedib bu hypothesis.
Mark Zusak-ın 2005-ci ildə çap etdiyi kitaba əsasən çəkilən ikinci dünya müharibəsini, nazileri anlatan filmdir. filmin temposu biraz ağır gedir ama öz həyatın təhlükədə olmasına rəğmən yardım etmənin nə olduğunu, vicdanlı olmağı empoze edir . müharibə, tarixi film deyəndə klassik olaraq ağla gələndən daha fərqli ələ alınıbdır film. balaca alman qız və onların evlərində nazilərdən gizlənməsinə yardım etdikləri yahudi oğlan arasındaki dostluq anlatılır.