tesadüf seni önüme çıkarmasaydı, gene aynı şekilde, fakat her şeyden habersiz, yaşayıp gidecektim.
ruminatordan youtube’dakı o videoya, sevgilərlə…
təsadüfən izlədiyim bir belgeselde tanış olduğum o əsər və hekayəsi;
rəssam dante gabriel rossettinin beata beatrix əsəri— bu rəsm, rəssamın həyatının eşqini, rəsmlərinə ilham verən insanı itirməsindən doğan ağrını o qədər dərindən göstərir ki…
narıncı saçları və incə, sümüklü üzü ilə elizabeth, ərinin əsərləri üçün modellik edirdi. amma həyat bəzən çox qəddar olur. afyon( haşhaş bitkisindən əldə edilən narkotik maddə) asılısı olan elizabeth bir gün həddindən artıq dozadan həyatını itirir, rossettinin isə həyatı bir anda alt-üst olur.
rəssam, öz içindəki bu dağıdıcı itkini ifadə etmək üçün dante alighierinin “ La Vita Nuova” əsərindəki beatrice obrazını istifadə edərək, həyatının eşqini — elizabethi ölümsüzləşdirməyə qərar verir. onu həmişə göyərçinə bənzədirdi, və elə buna görə də, “Beata Beatrix” əsərində qızıla çalan bir göyərçinin ağzında haşhaş bitkisini daşıdığını görürük. elizabethin ölümünə yol açan o bitki..
əsərin sağ tərəfində, yuxarıda günəş saatı — beatrice-in, əslində isə elizabethin ölüm vaxtını göstərir. sol tərəfdəki mələk qadının incə ruhunu tutur, sağdakı dante isə, sevdiyi insanı itirməyin o ağır iztirabını yaşayır. elə bir acı ki, onu yalnız yaşayan bilər.
beatrice-in əslində elizabeth olduğu kimi, dante də əslində rossettidir. rəssam sevgilisini həmişə canlı, rəngarəng çəkərdi. amma bu əsərdə beatrice o solğun bədəni və çökmüş gözləri ilə ölümün eşiyindədir.
rossetti sevgisini elə bir səviyyədə yaşayıb ki, bu tabloya baxanda, onun nə qədər dərindən sevdiyini anlamaq çox asandır. onun çəkdiyi hər əsər, bir sevginin nə qədər təmiz, nə qədər saf və nə qədər sonsuz ola biləcəyini göstərir. hər bir detal, rossettinin ürəyindən fırçaya, ordan da tablolarına axır. onun sevgisinə, itkisinin yaratdığı iztirabına bu əsərlərə baxarkən şahid olmaq mümkündür.
rossetti sevgilisinin obrazını dəfələrlə əsərlərinə köçürüb, hər dəfə onun gözəlliyini və ruhunu yenidən canlandırmağa çalışıb. bu rəsmlərə baxanda, bir insanın nə qədər saf, təmiz və dərin sevə biləcəyini anlamaq o qədər asandır ki…
sanki hər fırça zərbəsində elizabethə olan sonsuz sevgisi, onu itirməyin verdiyi ağrı ilə birləşib. onun bu sevgisi, heç vaxt ölməyəcək, heç vaxt unudulmayacaq qədər güclü idi. rəssamın sevgilisinə ithafən yaratdığı rəsmləri görmək belə, kifayər edir ki, bunu ürəyində hiss edəsən.
sevgisini bu qədər gözəl ifadə edən Rossetti üçün saygı duruşu o7
