3 aprel 2022 bakının mərkəzində partlayış

gecə vaxtı nəsə bir partlayış eşidib oyandım, yuxulu yuxulu otağa baxıb sonra yatdım. səhər öyrəndim ki, bəs bakıda partlayış olub. day bilmirəm onun səsini eşitmişəm, yoxsa bu yaxınlarda əfqanıstan haqqında oxuduğum kitabın təsiri ilə yuxu görmüşəm. hər halda yaxşı ki çox ölən olmayıb, daha da pis nəticələnə bilərdi.

bir sözüm də bu partlayışa sevinənlərə əsəbləşənlərədir. əşi siz niyə o gijdıllağlara qoz qoyub belə əsəbləşirsinize? hər bir cəmiyyətdə yaxşılar da olub pislər də, dindar da olub kafir də, ağıllı da olub axmaq da, varlı da olub kasıb da. boş yerə əsəbləşməyə dəyməz. nə danışmaq istəyirlər qoyun sikdirsinlər danışsınlar, heç nə olmaz.

max verstappen

keçmiş formula 1 pilotu, 94-95-ci illərdə benettonda michael schumacherin komanda yoldaşı olmuş jos verstappenin red bull racing komandası üçün yarışan oğlu. f1-də ən gənc yaşda debüt etmək, ən gənc yaşda yarış qazanmaq kimi rekordların sahibidir. gənc nəsildəki ən bacarıqlı pilotlardan hesab olunur.

bu il red bull axır ki salamat bir maşın verə bilib buna. bu da son illərin çempionu lewis hamiltonla sona kimi dirəşə bilib. təxminən yarım saat sonra başlayacaq sezonun son yarışı 2021 əbu dabi grand prixisində hamiltonla eyni xala sahib olaraq gəlib. axırıncı dəfə son yarışa bərabər xalla gələn pilotlar emerson fittipaldi və clay regazzoni olub. o da 1974-cü ildə. bu yarışda vertappen pole nöqtəsindən başlayır. hamilton ikincidir. kim öndə bitirsə o çempion olacaq. ikisi də xal qazanmasa və heç birinə diskalifikasiya kimi ağır cəza verilməsə verstappen çempion olur. çünkü 9-8 hesabıyla yarış qələbələrinin sayında öndədir.

mən 2017-dən bəri bu uşağın tərəfini tuturam. amma hamiltona qarşı o qədər yersiz nifrət var ki, istəyirəm bu il hamilton çempion olsun. həm schumacherin rekordunu qırsın, həm də bütün verstappen fanatlarını göt eləsin. görəy nolur.

lewis hamilton

mercedes amg petronas formula 1 komandasının "cəngavər"* sir tituluna sahip britaniyalı pilotu. 7 qat dünya çempionudur. bu rekordu əfsanəvi alman pilot michael schumacher ilə bölüşür. bundan əlavə ən çox podium, ən çox qələbə və ən çox pole qazanmaq rekordları başda olmaqla bir çox rekordun sahibidir. f1-də ilk sezonunda yarış qazanan üç pilotdan biridir. öz dövrünün ən güclülərindən hesab olunur. son illərdə aktivistlik ilə də məşğul olur. qısa məlumatlardan sonra keçək əsas məsələyə.

mercedes komandası 2013-də f1 turbo hybrid temasına keçəndən dominasiya qurub. 2017 və 2018-ci illərin ilk hissəsindən başqa bu komandayla titul uğrunda mübarizə apara biləcək komanda olmayıb. hamilton da 2014, 2015 və 2016-ci illərdə öz komanda yoldaşı nico rosberg ilə dünya çempionatlığı uğrunda mübarizə aparıb və 2-1 qalib olub. 2016-da rosberg çempion olandan sonra təqaüdə çıxıb və yerinə williams komandasından finlandiyalı pilot valtteri bottas gəlib. elə o vaxtdan rəqibsiz çempion olub. ona görə də ona nifrət eliyənlər hədsiz çoxdu. ta ki bu ilə kimi. 2010-13-cü illərdə dünya çempionu olan red bull racing komandası və f1-də axırıncı ili olan honda axırki mercedesdən daha yaxşı maşın düzəldə biliblər. bu sayədə bu illərdir f1-in görmədiyi rəqabəti görmüşük. indi sezonun bitməsinə iki yarış - səudiyyə ərəbistanı gp və əbu dabi gp qalıb. red bullun hollandiyalı pilotu max verstappen hal hazırda hamiltondan 8 xal qabaqdadır. mercedes isə red bulldan 5 xal qabaqdadır. sezonun ortalarından verstappen titula daha yaxın görünürdüsə braziliya gpdə heç kimin gözləmədiyi şəkildə w12yə elə bir yenilik ediblər ki maşın uçur. o yarışda hamiltonun möhtəşəm performansından sonra da verstappenlə arasındakı vəziyyət artıq daha da gərgindir. qətər yarışında göründü ki mercedes artıq yavaş döngələrdə də red bulla çatıb. bu bazar ciddə şəhərində keçiriləcək yarışa mercedes braziliyada istifadə etdiyi yeni mühərriki gətirəcək. burada ilk dəfədir ki, yarış keçirilir. hələ heç nə bilmək olmaz amma tras əsasən düzlüklərdən ibarətdir deyə mercedes favorit hesab olunur.

30 noyabr 2021 xızıda hərbi helikopter qəzası

həlak olanların hamısının yüksək rütbəli olduğu helikopter qəzası. orada burada danışırlar ermənilər vurub, nə bilim neyniyib. sonra deyəndə ki bizim millətin başı xarabdı deyirlər elə niyə deyirsən. ala helikopter qəzasıdır da blət hər il dünyanın nə qədər ölkəsində olur belə şeylər. keçən il hələ müharibə təzə bitmişdi türkiyədə də belə bir qəza olmuşdu, yüksək rütbəli bir hərbçi həlak olmuşdu. onu da yəqin yunanlar vurub onda. nəysə. belə tanımırdım heç birini amma nə deyək, ruhları şad olsun hamısının.

özdəki türkiyədə, abşda nəsə bir hadisə olanda həmin dəqiqə doluşur hamı bura, fikir bildirir. ay tl dollar qarşısında belə dəyər itirdi, ay travis scottun konsertində "konsert" olub, ay nə bilim alec baldwin rejissoru səhvən öldürdü. azərbaycanda isə qiymətlər qalxır, mitinq olur, helikopter qəzası olur. amma nə olursa olsun heç kimin sikinə olmur. bizim xiyarlar türkiyənin gündəmini özümüzünkündən daha çox izləyirlər. çox maraqlıdır həqiqətən.

nevermind

metallicanın black album və michael jacksonın dangerous albomlarının arasında - sentryabrda buraxılmış nirvana albomu. dave grohl kimi dahi musiqiçini də drummer* bu azərbaycan dilində bilmirəm nədi * davul çalan demək olar yəqin ki olaraq ilk dəfə bu albomda özünü göstırib. smells like teen spirit, come as you are, polly, stay away, breed, lithium və mənim ən çox sevdiyim nirvana mahnısı olan lounge act kimi peçat mahnılara sahiblik edir. albom grunge janrını mainstream musiqiyə daxil edərək 80-ci illərin mainstream metal janrı olan glam metal və ya digər adıyla hair metalın populyarlığına son qoyub. əslində glam metalın moddan düşməsinə bu albomla birlikdə mötley crüe başda olmaqla glam metal qruplarının 80-ci illərin sonundan etibarən janrlarını dəyişməsi səbəb olub. amma bu başqa söhbətdi. indi mövzumuz neverminddır.

bundan əlavə bu albomun michael jacksonun dangerous albomunu billboard albom siyahısına bir pillə aşağı salmasında belə bir qəribə məqam var:

bu albom 1991-ci ilin sentryabrın 24-də yayımlanır. dangerous noyabrın 26-da yayımlanır və birinci yerə yüksəlir. o vaxta kimi nirvananın adı sanı yox idi heç. sonra birdən nolursa bu albomun satışları partlayır, bir həftədə 300 mini keçir. beləliklə dangerous albomunu yerindən edir. amma ümumi satış saylarında özündən bir ay əvvəl yayımlanan black album və iki ay sonra yayımlanan dangerous albomları nevermind albomunu üstələyib.

bundan əlavə deyə bilərik ki, albomun belə populyarlıq qazanmasında dave grohlun əvəzsiz rolu olub. o olmasaydı inanmıram cobain olmayan səsiylə elə də yüksək bir yerə çıxardı. qrup da maksimum rare bird qədər məşhur olardı.

wake me up when september ends

amerikan rock qrupu green dayin 2004-cü ildə yayımlanmış american idiot albomunun 11-ci mahnısı. albomdan 4-cü single olaraq 2005-ci ildə yayımlanan mahnı qrupun vokalisti billie joe armstrong tərəfindən 10 yaşında olarkən ölən atası haqqında yazılıb. deyilənə görə atasının dəfn mərasimindən ağlaya-ağlaya evə gələn armstrong girib otağına saatlarla ağlayıb. mahnıdakı "seven years has gone so fast"* 7 il çox tez keçdi cümləsi atasıın ölümündən yeddi il sonra green day qrupunun qurulmasını, "twenty years has gone so fast"* 20 il çox tez keçdi cümləsi atasının ölümündən sonra bu mahnının yazılmasını ifadə edir. sentyabr ayında qulaq asılan şablon mahnılardan biridir. bu aralar başım qarışıqdı, köçməyə hazırlaşıram, ayın axırı da dərs başlayır. o vaxta kimi işim qurtarsaydı yaxşı olardı. istəyirəm mən də wake me up when september ends deyib bu ayın axırına kimi yatım.

7 rings

əslində mahnı plagiat deyil. hər bir-birinə oxşayan mahnı plagiat olmur. müğənni original mahnının müəllif hüquqları kimin əlindədirsə ona pul ödəyib mahnının sözlərindən, melodiyasından istifadə edə bilər. aşağıdakı videoda ariane grande my favorite things mahnısını canlı şəkildə oxuyur.

(youtube: )

covid-19 əleyhinə vaksin olunan yazarlar

mən də iyunun 5-də ilk dozanı olmuşam. iyulun 3-də də ikinci doza sinovac (coronovac) vaksinini vurdurmuşam. ilk dozadan sonra iki gün sol qolumda zəif ağrılar olmuşdu. amma ikinci dozadan sonra heç nə olmadı. əgər "ay allah ölürəm" "ala başım partlıyır" kimi reaksiyalar görürsünüzsə bilin ki, onlara pfizer vaksini vurulub. coronovac vaksinini hazırlayan sinovac şirkəti daha əvvəl də donuz qripi üçün vaksin hazırlamışdı. bundan əlavə hepatit a, hepatit b, adi qrip kimi bir çox xəstəliklərə qarşı vaksin hazırlayıb. covid-19 əleyhinə vaksin də elə ənənəvi yolla hazırlanmış vaksindir. yəni bədənimizə vurulan dərman ölü covid-19 hüceyrələridir. ya da onun kimi bir şeydir, heç mən də dəqiq bilmirəm. amma pfizer biontech yeni üsullarla hazırlanmış vaksin olduğuna görə yan təsirləri daha möhkəmdir. bu vaksini vurdurub iki gün yataqdan çıxmayanlar da olub. indi siz "yan təsirləri güclüdürsə deməli yaxşı işləyir" deyə düşünüb pfizeri seçə bilərsiniz. "nəyimə lazımdı ala pfizeri vurdum, göt olum?" deyə fikirləşib sinovacı da seçə bilərsiniz. ikininin arasında elə ciddi bir fərq də yoxdur. avropa birliyi də yavaş-yavaş qəbul eləyir sinovacı. uzun sözün qısası, hansını seçirsinizsə seçin, özünüzü qoruyun. "qaqa hamımızı qırajaxlar", "mən nə bilim ala bunun içində nə var", "hamımıza çip qoşacağlar qaqa" kimi gijdıllağ söhbətlər baş qoşmayın., gedin vurdurun.* türkün məsəli

big in japan

alphaville adlı alman synth-pop qrupunun 1984-cü ildə yayımladığı debüt albomu forever youngdan çıxan ilk single. başlıqda nəyə görəsə yazılıb ki, mahnının ilkin adı forever youngdır. o yazar bu məlumatı haradan əldə edib bilmirəm amma belə bir şey yoxdur. forever young alboma adını veren fərqli bir mahnıdır. albomdan da üçüncü single olaraq yayımlanıb.

big in japan hələ albom tamamlanmamış yayımlanıb və qrupa böyük şöhrət gətirib. mahnı narkotik aludəçisi olan, amma bu vərdişlərindən qurtulmaq istəyən iki sevgili haqqındadır. bəzi yerlərdə cəmiyyət tərəfindən təzyiqə məruz qalan iki homoseksual sevgili haqqında olduğu deyilsə də ilk yazdığım iddia daha dəqiq və məşhurdur. "big in japan" ifadəsi qərb ölkələrində - əsasən abşda - məşhur ola bilməyib yaponiyada uğur qazanan musiqiçilərə verilən ləqəbdi. yəni burada bir pox deyilsən, ancaq yaponiyada "böyük" ola bilərsən. bu mahnıda da narkotik vasitələrdən uzaqlaşmağa çalışan iki sevgilinin başqa bir dünyada uğur qazanmağı ilə bağlı işlənib.

dua lipa

son zamanlarda tez-tez məhşur olan, indiki pop dünyasını yönləndirdiyi iddia olunan amma bir neçə ilə yavaş-yavaş unudulmaq ehtimalı olan əslən albaniyalı ingilis müğənni. dünyada dua lipadan da, megan foxdan dan, barbara palvindən də hətta dünyanın ən gözəl qadını hesab olunan scarlett johanssondan da gözəl minlərlə qadın var. azərbaycanda dua lipadan gözəl qadının olmağı o demək deyil ki, dua lipa gözəl deyil. biraz maskulinlik, kişilik var sifətində. ona qalsa qıza oxşayan nə qədər məşhur kişi sənətçi var ki çok yaraşıqlı hesab olunurlar. qısaca bir qadının təbiətində bir az erkəkliyin olmağı o qadını çirkin etmir məncə.

əfsanəvi albom qapaqları

məncə bu başlıq albom üzləri olaraq açılsaydı daha yaxşı olardı. türklərdən görüb başlıq açırsınıze amma bizdə belə bir söz birləşməsi yoxdur axı mən bilən. bəzən kitabın üz qabığı deyilir ama qapağı heç görməmişəm. kitabın üz qabığı deyildiyi kimi albomum da üz qabığı deyilməli deyilmi görəsən? bəlkə də mən səhv bilirəm.

nəysə. mənə ən çox ləzzət eliyən albom üzü metallicanın master of puppets albomunun üz qabığıdır. qıpqırmızı səma, yuxardakı əllərdən uzanan iplər və aşağıdakı əsgər məzarlığı. Zdzisław Beksińskinin tablolarına oxşayan bu rəsim qrupun üzvləri və peter mensch tərəfindən dizayn olunaraq don brautigam tərəfindən çəkilmişdir.

https://i.imgur.com/eCZOYXd.jpg

ülgüc

azərbaycan dilinin izahlı lüğətinə görə iki mənası olan söz:
1) tük qırxmaq üçün iti bıçaq
2)müxtəlif alətlərin kəsici tərəfi, bıçağı

indi bu söz bizdə "lezva" adı ilə istifadə olunur. cürbəcür formaları var. bir və ya bir neçə istifadə üçün nəzərdə tutulmuş, plastikdən düzəldilən ülgüclər. yəni adranazvı lezvalar. bir də həmin formada metaldan düzəldilənlər də vardır ki, bunların içinə paçkada satılan lezvalardan alıb qoyursan, istifadədən sonra çıxarıb tullayırsan.

bir də mənim ən çox xoşladığım açılıb bağlanan ülgüclər var. bunlara kəpənək deyildiyinə də rast gəlmişəm bəzi yerlərdə. ingilislər buna straight razor deyirlər. bunun iki növü var. biri qədim dövrlərdə istifadə olunandı. metal hissəsinin kəsici tərəfi tamamilə kəsicidir. hər təraşdan əvvəl itilənməlidir. yəni qapağı olan bıçaq kimidir. əgər təraş olunan insanln saqqalı qalındırsa onda təraşın ortasında yenidən itilənməyə ehtiyac duyula bilər. məhz buna görə də demək olar ki artıq bu ülgüc növündən istifadə olunmur. ikinci növün isə metal hissəsinin kəsici tərəfində oyuq var. bayaq dediyim paçka lezvalardan birinu bunun içinə qoyub təraş olur, daha sonra da çıxarıb atırsan. çox sadə.

əgər bu ülgücdən ilk dəfədi istifadə edirsinizsə bir tanışdan, ya da ən azından internetdən məlumat əldə edin. çox edin özdə. internetdə istər yazılı, istər görüntülü formada kifayət qədər məlumat var. həm də istədiyiniz dildə. hamamda əlində ülgüclə sürüşən, boğazına dörd dikiş atılan adam tanıyıram. ehtiyatlı olun boğanızın üzülər.

bu arada, bu təraş sözü deyəsən tiraş olaraq yazılır. lüğətdə baxdım amma heç mən də tam başa aça bilmədim.